Cần giải pháp căn bản ngăn chặn nạn phá rừng

Tình trạng phá rừng diễn biến phức tạp - Ảnh TTVH

Ngày 1/7, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã tổ chức Hội nghị về quản lý bảo vệ rừng 3 tỉnh Thái Nguyên – Bắc Kạn – Lạng Sơn. Đây là 3 địa phương có gần 830.000 ha đất có rừng, chiếm 6,2% diện tích đất có rừng toàn quốc, với độ che phủ bình quân 48,3% (toàn quốc là 38,7%).

Rừng tự nhiên của 3 tỉnh này có giá trị cao về kinh tế, môi trường và an ninh quốc phòng, nhiều khu rừng tập trung có trữ lượng gỗ cao với nhiều loại gỗ quý hiếm, đặc biệt là các khu rừng có giá trị đa dạng sinh học cao.

Tình trạng vi phạm lâm luật nghiêm trọng

Tuy nhiên, tình trạng phá rừng, trong đó có khai thác gỗ nghiến gia tăng trong thời gian gần đây; hành vi chống người thi hành công vụ và buôn lậu gỗ qua các tuyến biên giới diễn biến phức tạp và gây hậu quả rất nghiêm trọng ở cả 3 tỉnh đã đặt ra cho các cơ quan chức năng phải có những biện pháp hiệu quả để ngăn chặn kịp thời.

Tại tỉnh Bắc Kạn, tình trạng phá rừng lấy gỗ nghiến tập trung ở Khu bảo tồn thiên nhiên Kim Hỷ và Vườn quốc gia Ba Bể gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng cả về tính chất và mức độ xâm hại.

Khu vực rừng hiện nay đang bị khai thác gỗ ở Thái Nguyên diễn ra chủ yếu ở khu bảo tồn thiên nhiên Thần Sa – Phượng Hoàng thuộc các xã Nghinh Tường, Thần Sa, Vũ Trấn, Thượng Nung, Sảng Mộc là nơi sinh sống của đồng bào các dân tộc thiểu số có tỷ lệ hộ cao, đời sống kinh tế khó khăn, chủ yếu là sản xuất nông nghiệp.

Trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn cũng có nhiều tuyến vận chuyển gỗ khai thác trái pháp luật đưa gỗ lên khu vực biên giới hoặc chuyển về xuôi.

Nguyên nhân cơ bản được 3 địa phương đưa ra chủ yếu là tình trạng đói nghèo còn cao, đời sống của người dân gặp rất nhiều khó khăn. Một số hộ gia đình thiếu đất canh tác, thiếu việc làm, do đó cuộc sống và nhu cầu sinh hoạt gia đình phải dựa nhiều vào khai thác tài nguyên rừng, một bộ phận làm thuê cho những người khai thác, vận chuyển gỗ trái pháp luật. Mặt khác, chính quyền cơ sở không đủ điều kiện tổ chức lực lượng giải quyết triệt để tình trạng phá rừng; lực lượng kiểm lâm mỏng, kinh phí, trang thiết bị còn gặp nhiều khó khăn.

Cần có giải pháp căn bản

Ban Chỉ đạo Trung ương Bảo vệ rừng và Phòng cháy chữa cháy rừng đã đưa ra một số giải pháp trước mắt nhằm giải quyết vấn nạn phá rừng.

Theo đó, các đơn vị liên quan (kiểm lâm, công an, quân đội…) tiếp tục phối hợp tổ chức các đợt truy quét với lực lượng đủ mạnh, nghiêm cấm và trục xuất người vào rừng trái phép; tổ chức rà soát, phân loại các đối tượng khai thác, vận chuyển, mua bán trái phép lâm sản; cương quyết xử lý nghiêm theo quy định pháp luật đối với các tổ chức, cá nhân vi phạm, kể cả cán bộ có thẩm quyền và công chức có hành vi vi phạm.

Chi cục Kiểm lâm phối hợp chính quyền cơ sở tiến hành thống kê gỗ gia dụng ở các hộ gia đình, quản lý chặt chẽ việc khai thác gỗ làm nhà, tổ chức việc bình xét công khai trong cộng đồng, ưu tiên những hộ gia đình khó khăn, thực sự có nhu cầu làm ở được phép khai thác gỗ gia dụng.

Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp với Sở Kế hoạch và Đầu tư rà soát và quy hoạch lại các xưởng chế biến trình UBND tỉnh theo hướng đưa vào khu công nghiệp tập trung.

Tuy nhiên, về lâu dài, cần phải có biện pháp giải quyết đất canh tác cho các hộ gia đình nghèo, hộ thực sự khó khăn, coi đây là giải pháp “gốc” nhằm chấm dứt nạn khai thác gỗ trái phép, tiếp tay cho buôn lậu gỗ. Bên cạnh đó, tất cả các diện tích rừng đã giao khoán cho các hộ gia đình phải được tổ chức bảo vệ tốt; khẩn trương rà soát để giao rừng cho người dân tại chỗ hoặc giao cho các đơn vị quân đội bảo vệ, đồng thời bảo đảm chính sách, chế độ cho người nhận khoán theo đúng quy định.

Kiều Liên