Dưỡng sinh với trà hoa

Trà hoa đào

Nhiều sách Đông y nhắc đến trà hoa như một vị thuốc có thể bình can, nhuận phế, dưỡng sắc. Uống các trà hoa khác nhau cho công dụng khác nhau. Còn khoa học hiện đại ghi nhận, trà hoa giúp thanh lọc bài độc, sáng mắt, nhuận táo, dưỡng sắc, chống lão hóa...

Thời gian gần đây trà hoa trở thành đồ uống được nhiều người yêu thích, nhất là phái đẹp và người cao tuổi. 

Hoa đào: Sau Tết Nguyên đán, người ta thường thu hái hoa đào tươi rồi phơi khô trong bóng râm và bảo quản để làm thuốc, làm trà dùng dần. Theo y học cổ truyền, trà hoa đào tính bình, vị đắng, có tác dụng thông tiểu tiện, hoạt huyết, nhuận tràng, là vị thuốc dưỡng nhan, giảm cân. Khi dùng trà hoa đào có thể thêm chút mật ong để tăng tác dụng.

Hoa cúc trắng: Có vị ngọt, hơi đắng, tính mát, đi vào kinh phế can. Uống trà hoa cúc trắng thường xuyên, giúp thanh nhiệt giải khát, ích can bổ âm, giúp hồi phục mắt khi mệt mỏi, thị lực suy giảm, giảm béo, dưỡng nhan, chống lão hóa. Ngoài ra, hoa cúc trắng còn có công dụng làm giãn động mạch vành, tăng cường lưu thông máu, giúp hạ huyết áp, mỡ máu. Hoa cúc trắng thường pha riêng hoặc kết hợp với cẩu kỳ tử, táo đỏ để nâng cao công dụng của trà.

Hoa cúc vàng: Tính hàn, vị cay đắng, có công dụng thanh nhiệt giải độc mạnh hơn hoa cúc trắng, thường được sử dụng điều trị các chứng can đởm hỏa nhiệt hoặc cảm mạo do phong nhiệt, có thể điều trị họng sưng đau, ung nhọt. Hoa cúc vàng thường được pha cùng kim ngân hoa, quyết minh tử để nâng cao công dụng thanh nhiệt.

Hoa thược dược: Trà hoa thược dược có vị hơi đắng, nhưng thơm mát, có tác dụng nhuận gan, làm hết đau, dưỡng huyết, liễm âm, lợi tiểu, dùng chữa đau bụng, tả lỵ, lưng ngực đau, kinh nguyệt không đều, mồ hôi trộm, tiểu tiện khó...

Trà hoa hồng

Hoa hồng: Vị ngọt, hơi đắng, tính ấm, đi vào kinh tỳ can, có thể điều hòa khí huyết, hoạt huyết tán ứ, lý khí giải uất, dưỡng nhan, tiêu ban, rất tốt cho những bệnh nhân kinh nguyệt không đều, cơ thể mệt mỏi, căng thẳng, da bị tàn nhang, tẩy trừ vết thâm nám trên da. Trong hoa hồng chứa nhiều loại vitamin, đặc biệt là hàm lượng cao vitamin C, có công dụng chống lão hóa. Hoa hồng có thể pha cùng với kỳ tử, táo đỏ, cúc trắng, long nhãn... để tăng thêm hương vị của trà và có tác dụng bổ dưỡng khí huyết.

Hoa nhài: Tính ôn, vị cay ngọt, đi vào kinh can tỳ vị, có công dụng sơ can hòa vị, lý khí giải uất, an thần, giúp điều chỉnh nội tiết, chống lão hóa, giảm căng thẳng thần kinh. Trà hoa nhài còn có công dụng kháng khuẩn tiêu viêm, điều trị các bệnh lở loét. Ngoài ra uống trà hoa nhài có thể giúp phụ nữ giảm đau bụng kinh, giảm béo. Trà hoa nhài kết hợp với hoa hồng nâng cao công dụng sơ can giải uất, điều kinh dưỡng nhan, giảm béo.

Lưu ý: Trà nhài và trà hoa hồng đều có tác dụng điều khí, vì vậy phụ nữ trong thời kỳ kinh nguyệt nên thận trọng khi dùng.

Hoa kim ngân: Tính hàn, vị ngọt, đi vào kinh phế tâm vị, có công dụng thanh nhiệt giải độc, kháng khuẩn tiêu viêm, hiệu quả tốt trong điều trị viêm họng, sưng đau amidan, mụn nhọt, viêm đường ruột. Ngoài ra, trà kim ngân hoa còn có thể hỗ trợ điều trị các bệnh truyền nhiễm đường hô hấp trên, đau răng.

Trà hoa kim ngân thích hợp uống khi xuất hiện các triệu chứng cảm nhẹ bên ngoài, nếu cảm quá nặng thì cần phải kết hợp với thuốc để chữa trị.

Hoa tam thất: Tính mát, vị ngọt hơi đắng, đi vào kinh can thận, có công dụng thanh nhiệt, bình can, hạ áp, sinh tân chỉ khát. Hoa tam thất có công dụng ức chế trung khu thần kinh, giúp giảm đau, an thần, sử dụng cho bệnh nhân cao huyết áp, hoa mắt chóng mặt, đau đầu. Ngoài ra, trà hoa tam thất còn có công dụng hạ mỡ máu hiệu quả, giúp tăng cường hệ miễn dịch.

Hoa ngọc lan: Tính ấm, vị hơi cay, mùi thơm nồng đặc trưng, đi vào kinh phế thận, có công dụng thông khiếu, tiêu viêm, ích phế. Trà hoa ngọc lan giúp giảm căng thẳng mệt mỏi, giảm đau đầu, hỗ trợ điều trị hiệu quả các bệnh viêm mũi.

Hoa atiso đỏ (còn gọi là bụt giấm): Tính mát, vị chua, đi vào kinh thận, công dụng trừ ho, hạ huyết áp, giải rượu. Ngoài ra, hoa atiso đỏ còn kháng khuẩn và giúp cơ thể tăng sức đề kháng. Loại hoa này có chứa những flavonoid và muối khoáng trị cảm lạnh và giảm sưng ở mọi vùng của cơ thể.

Trà hoa atiso

Hoa atiso xanh: Tính mát, vị ngọt, có công dụng thanh nhiệt giải độc, lợi tiểu, thúc đẩy bài tiết của gan mật, bảo vệ gan, tốt cho hệ tiêu hóa, chống lão hóa. Hoa atiso xanh còn có thể phòng chống bệnh gan nhiễm mỡ và hỗ trợ giảm béo.

Hoa oải hương: Không chỉ được biết đến với mùi hương dịu dàng thư giãn, loại hoa có màu tím này còn giúp ngủ ngon, hỗ trợ tiêu hóa, làm dịu chứng ợ nóng và giảm lo âu. Trà oải hương còn ngăn ngừa và làm giảm cảm lạnh, ho và thậm chí cả bệnh hen suyễn. Khi bị sốt, bạn có thể đắp bã trà oải hương lên trán để giảm sốt.

Hoa ngâu: Có vị cay ngọt, giúp tỉnh rượu, sạch phổi, làm thư giãn bên trong người, tỉnh táo đầu óc, sáng mắt, ngưng phiền khát. Hoa ngâu được dùng chữa ho hen và váng đầu, đầy trướng khó chịu ở ngực, nhọt độc, vàng da, hen suyễn, bế kinh, cao huyết áp, có thương tích do vấp ngã…

Hoa cẩm chướng: Trà hoa cẩm chướng được biết đến với những công dụng rất tốt cho sức khoẻ như giúp máu lưu thông tốt hơn, giúp an thần, tỉnh táo, tăng cường sự trao đổi chất.

Hoa bất tử: Trà hoa bất tử không chỉ là loại trà đẹp mắt mà còn có những công dụng tốt cho sức khỏe như chứa nhiều vitamin và chất chống oxy hóa, giúp giảm làm chậm quá trình lão hóa, ngăn ngừa sự hình thành tế bào ung thư. Trà giúp giảm stress, mệt mỏi, an thần, tăng cường máu lên não, cải thiện thị lực...

Lương y Vũ Tuấn Lương