Lập 5 trung tâm pháp y tâm thần khu vực

(Chinhphu.vn) - Do hệ thống tổ chức giám định pháp y tâm thần hiện nay đang bộc lộ nhiều bất cập, vì vậy việc chấn chỉnh lại hoạt động, chuyên nghiệp hoá tổ chức giám định pháp y tâm thần trên toàn quốc là vấn đề cấp thiết.

17/06/2015 17:12

Bệnh nhân điều trị tại BV Tâm thần. Ảnh: VGP/Thúy Hà

Ngày 17/6, Bộ Y tế đã công bố quyết định thành lập 5 trung tâm pháp y tâm thần khu vực, trực thuộc Bộ Y tế.

Theo Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến, do hệ thống tổ chức giám định pháp y tâm thần đang bộc lộ nhiều bất cập như tổ chức dàn trải, không có đầu mối tập trung, khó khăn cho công tác đầu tư cơ sở vật chất, đào tạo nguồn nhân lực,… dẫn đến các trung tâm này không có nguồn cán bộ để bổ nhiệm giám định viên, cơ sở vật chất, trang thiết bị nghèo nàn, lạc hậu chưa đáp ứng được yêu cầu của cải cách tư pháp trong giai đoạn phát triển kinh tế-xã hội và hội nhập.

Chính vì thế, việc xây dựng lại mạng lưới tổ chức, chấn chỉnh lại hoạt động, chuyên nghiệp hoá tổ chức giám định pháp y tâm thần trên toàn quốc phù hợp nhu cầu thực tế xã hội là vấn đề cấp thiết.

Trước đó, năm 2007 Viện Giám định pháp y tâm thần trực thuộc Bộ Y tế đã được thành lập. Trên cả nước tính đến thời điểm hiện nay đã thành lập được 22 trung tâm giám định pháp y tâm thần.

Tuy nhiên, hầu hết các trung tâm được thành lập chưa có trụ sở riêng vẫn nằm trong BV Tâm thần tỉnh hoặc BV Đa khoa tỉnh, do đó, việc thành lập các trung tâm pháp y tâm thần khu vực thuộc Bộ Y tế là một yêu cầu cấp thiết.

Sau khi khảo sát nhu cầu giám định pháp y tâm thần của từng khu vực và điều kiện thực tế của các tỉnh, TP, Bộ Y tế đã phối hợp cùng Bộ Tư pháp và UBND các tỉnh, TP xây dựng đề án thành lập 5 trung tâm pháp y tâm thần khu vực trực thuộc Bộ Y tế.

1. Trung tâm Pháp y tâm thần miền núi phía Bắc tại tỉnh Phú Thọ trên cơ sở cơ sở Trung tâm Giám định pháp y tâm thần tỉnh Phú Thọ. Thực hiện giám định pháp y tâm thần cho 9 tỉnh miền núi phía Bắc (Phú Thọ, Điện Biên, Lai Châu, Sơn La, Lào Cai, Yên Bái, Hà Giang, Tuyên Quang và Vĩnh Phúc).

2. Trung tâm Pháp y tâm thần khu vực miền Trung tại tỉnh Thừa Thiên-Huế trên cơ sở Trung tâm Giám định pháp y tâm thần tỉnh Thừa Thiên-Huế. Thực hiện giám định pháp y tâm thần cho 7 tỉnh miền Trung từ Bình Định trở ra (Thừa Thiên-Huế, Quảng Bình, Quảng Trị, Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi và Bình Định).

3. Trung tâm Pháp y tâm thần khu vực TPHCM trên cơ sở Trung tâm Giám định pháp y tâm thần TPHCM. Thực hiện giám định pháp y tâm thần cho TPHCM, Bà Rịa-Vũng Tàu và Long An.

4. Trung tâm Pháp y tâm thần khu vực Tây Nguyên tại tỉnh Đắk Lắk trên cơ sở Trung tâm Giám định pháp y tâm thần tỉnh Đắk Lắk. Thực hiện giám định pháp y tâm thần cho 7 tỉnh của khu vực Tây Nguyên và Duyên hải miền Trung (Đăk Lắck, Đăk Nông, Gia Lai, Kon Tum, Khánh Hòa, Phú Yên và Lâm Đồng).

5. Trung tâm Pháp y tâm thần khu vực Tây Nam Bộ tại TP Cần Thơ trên cơ sở Trung tâm Giám định pháp y tâm thần TP Cần Thơ. Thực hiện giám định pháp y tâm thần cho 8 tỉnh ĐBSCL (TP Cần Thơ, Cà Mau, Bạc Liêu, Kiên Giang, Hậu Giang, Sóc Trăng, Đồng Tháp và An Giang).

Giám định pháp y tâm thần là một bộ phận của giám định tư pháp, có vị trí, vai trò quan trọng đặc biệt với hoạt động tố tụng, góp phần giải quyết các vụ án được chính xác, khách quan đúng pháp luật.

Nhiệm vụ trọng tâm của giám định pháp y tâm thần là xác định các đối tượng phạm tội nghi ngờ có rối loạn tâm thần, xem họ có bệnh tâm thần hay không, bệnh gì, mức độ bệnh ra sao? Từ đó xác định năng lực hành vi đối với người có hành vi vi phạm pháp luật.

Trên cơ sở đó cơ quan tiến hành truy tố, xét xử quyết định năng lực hành vi dân sự; trách nhiệm hình sự của người vi phạm pháp luật.

Đối tượng hướng đến của giám định pháp y tâm thần là tình trạng sự khỏe tâm thần, trách nhiệm pháp lý, danh dự nhân phẩm của con người - một trong những khách thể được Nhà nước coi trọng bậc nhất và bảo vệ triệt để.

Thúy Hà