Luật hóa hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND

Luật này quy định về hoạt động giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội và đại biểu Quốc hội; Hội đồng nhân dân, Thường trực Hội đồng nhân dân, các Ban của Hội đồng nhân dân, Tổ đại biểu Hội đồng nhân dân và đại biểu Hội đồng nhân dân.

Đồng thời Luật cũng quy định trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân chịu sự giám sát, cơ quan, tổ chức và cá nhân khác có liên quan đến hoạt động giám sát.

Đặc biệt, tại các Điều 15 và 69, Luật quy định về chất vấn và xem xét trả lời chất vấn tại kỳ họp Quốc hội và phiên họp của Thường trực Hội đồng nhân dân.

Theo đó, căn cứ vào kỳ (phiên) họp, ý kiến và kiến nghị cử tri, vấn đề xã hội quan tâm và phiếu chất vấn, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (Thường trực Hội đồng nhân dân) quyết định nhóm vấn đề chất vấn và người bị chất vấn.

Luật nêu rõ: “Người bị chất vấn phải trả lời trực tiếp, đầy đủ vấn đề mà đại biểu Quốc hội đã chất vấn, không được ủy quyền cho người khác trả lời thay; xác định rõ trách nhiệm, biện pháp và thời hạn khắc phục hạn chế, bất cập (nếu có)”.

Quốc hội, Thường trực Hội đồng nhân dân cho trả lời chất vấn bằng văn bản trong các trường hợp: Chất vấn không thuộc nhóm vấn đề chất vấn tại kỳ (phiên) họp; vấn đề chất vấn cần được điều tra, xác minh; chất vấn thuộc nhóm vấn đề chất vấn tại kỳ (phiên) họp nhưng chưa được trả lời tại kỳ (phiên) họp.

Người bị chất vấn phải trực tiếp trả lời bằng văn bản, và được đăng tải trên Cổng thông tin điện tử của Quốc hội trong thời hạn 20 ngày kể từ ngày chất vấn, trừ tài liệu mật theo quy định của pháp luật. Cũng thời hạn 20 ngày này, ở Hội đồng nhân dân thì văn bản phải được gửi tới các đại biểu Hội đồng nhân dân.

Tại các kỳ họp cuối năm của năm giữa nhiệm kỳ và năm cuối nhiệm kỳ, Quốc hội xem xét, thảo luận báo cáo tổng hợp của các thành viên Chính phủ, báo cáo của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Tổng Kiểm toán nhà nước và những người bị chất vấn khác về việc thực hiện nghị quyết của Quốc hội, nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về chất vấn và các vấn đề đã hứa tại các kỳ họp Quốc hội, phiên họp Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Khoản 7, Điều 2 của Luật này quy định: Chất vấn là việc đại biểu Quốc hội nêu vấn đề thuộc trách nhiệm của Chủ tịch nước, Chủ tịch Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng và các thành viên khác của Chính phủ, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Tổng Kiểm toán nhà nước; đại biểu Hội đồng nhân dân nêu vấn đề thuộc trách nhiệm của Chủ tịch Ủy ban nhân dân, các thành viên khác của Ủy ban nhân dân, Chánh án Tòa án nhân dân, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân, Thủ trưởng cơ quan thuộc Ủy ban nhân dân cùng cấp và yêu cầu những người này trả lời về trách nhiệm của mình đối với vấn đề được nêu.

Thành Chung