Nghệ An: thu hút nhân tài - kinh phí đãi ngộ chưa tương xứng

Thu hút nhân tài, đãi ngộ tri thức là một trong những chính sách lớn của tỉnh Nghệ An đã được triển khai thực hiện từ những năm đầu của thế kỷ 21. Tiền đề là chính sách thu hút cán bộ khoa học kỹ thuật rồi sau đó được mở ra trên diện rộng với chính sách thu hút lao động có trình độ cao (quy định tại Quyết định số 30 ngày 27/3/2001 của UBND tỉnh, hiện nay là Nghị quyết số 169/2006/NQ-HĐND ngày 15/12/2006 của HĐND tỉnh khóa XV), với mục tiêu thu hút tối đa nguồn nhân lực chất lượng cao trong và ngoài tỉnh nhằm khuyến khích, phát huy năng lực và chất xám của đội ngũ trí thức cho sự nghiệp xây dựng và phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh nhà. Kết quả là sau hơn 8 năm thực hiện, số tiền để chi thực hiện chính sách thu hút chỉ mới 1.5 tỷ đồng (lấy tròn số). Trong 2 năm gần đây 2007, 2008 thực hiện Nghị quyết số 169/2006/NQ.HĐND đã có chuyển biến mạnh mẽ hơn, toàn tỉnh đã thu hút 20 người (trong đó 01 tiến sĩ, 11 thạc sỹ và 08 sinh viên tốt nghiệp loại giỏi) và hỗ trợ cho 34 người tham đi đào tạo tiến sĩ, thạc sĩ (3 tiến sĩ, 31 thạc sĩ với tổng số tiền 795 triệu đồng. (số liệu Sở Nội vụ báo cáo). Cái được của chính sách là bước đầu đã làm thay đổi nhận thức của lãnh đạo các cấp, các ngành, đồng thời khẳng định vai trò, tầm quan trọng của đội ngũ tri thức đối với sự nghiệp xây dựng và phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Đến nay, tỷ lệ cán bộ, công chức, viên chức có trình độ đại học hệ chính quy loại giỏi, thạc sĩ trở lên đã được nâng lên một bước. Số cán bộ thu hút được đào tạo cơ bản về chuyên môn, có kỹ năng tin học, ngoại ngữ, có tinh thần làm việc tốt, hoàn thành các nhiệm vụ được giao, đã phát huy được chuyên môn, một số có công trình sáng tạo được áp dụng trong thực tế, khẳng định được vị trí của mình trong các cơ quan, đơn vị. Chính sách khuyến khích lao động có trình độ cao đã thúc đẩy phong trào học tập nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ của cán bộ, công chức, viên chức, hầu hết các cán bộ trẻ có trình độ đại học hệ chính quy đều có nguyện vọng đi học thạc sỹ, tiến sỹ chuyên ngành. Thế nhưng bên cạnh những mặt tích cực ấy, nhìn lại một quá trình thực hiện chính sách đã bộc lộ nhiều vấn đề tồn tại cần kịp thời điều chỉnh, giải quyết. Trước hết, tổng số tiền mà tỉnh đã chi để đãi ngộ thu hút đội ngũ tri thức trong gần một thập kỷ qua chỉ mới bằng số tiền mà một câu lạc bộ bóng đá đến nài nỉ chi trả cho công tác đào tạo một cầu thủ cỡ Trung bình tại đội bóng Sông Lam Nghệ An (1.5 tỷ đồng). Số lượng cán bộ đã được thu hút và tổng mức kinh phí của tỉnh chi thực hiện chính sách này còn ít, chưa tương xứng với vai trò và tầm quan trọng của chính sách. Thứ hai là ngành giáo dục đào tạo không được thụ hưởng chính sách vì không thuộc diện đãi ngộ thu hút. Xin trích nguyên văn báo cáo của Sở Giáo dục: "Ngành sư phạm Nghệ An không thuộc diện hưởng chính sách hỗ trợ thu hút theo quy định của UBND tỉnh. Sở Giáo dục đào tạo đã nhiều lần đề nghị nhưng chưa được thực hiện. Do chưa được quan tâm về chính sách hỗ trợ người có trình độ cao, nên giáo viên đi học thạc sỹ, tiến sỹ chưa được tỉnh cấp kinh phí, khi bảo vệ luận án, luận văn không được hỗ trợ kinh phí, do đó giáo viên phải tự cố gắng khắc phục, đi học gặp nhiều khó khăn...". Đây là một sự đối xử không công bằng bởi: Giáo dục là Quốc sách hàng đầu, nhân tài là nguyên khí Quốc gia - Phát hiện, đào tạo, bồi dưỡng nên nhân tài trước hết phải là công lao của các nhà giáo. Thứ 3 là: Chính sách khuyến khích và thu hút thời gian qua chưa thật sự "hấp dẫn", chưa có tính đột phá để thu hút được các chuyên gia đầu ngành, lao động có trình độ cao (giáo sư, tiến sỹ) kể cả trực tiếp và sản phẩm trí tuệ của họ. Một số cơ quan, đơn vị chưa tạo môi trường thuận lợi cho những người có trình độ cao phát huy tài năng để cống hiến, phát triển, trưởng thành và khẳng định mình như: giao nhiệm vụ phù hợp với trình độ, năng lực, sở trường; giao đề tài nghiên cứu khoa học, tổ chức giao lưu học hỏi. Thứ tư là: Hiện nay, còn một số cán bộ thu hút theo Công văn 1876/CV.UB và Quyết định số 30/2001/QĐ.UBND vẫn chưa được vào biên chế (trên 70 người). Số lượng sinh viên khá, giỏi về công tác tại các huyện còn rất ít: Con Cuông được một người, Quỳ Hợp, Yên Thành và nhiều huyện vùng cao không thu hút được người nào thuộc diện này từ bên ngoài về tiếp nhận công tác. Số người tốt nghiệp đại học hệ chính quy, loại giỏi các ngành như: Giao thông, Xây dựng, Kiến trúc, Cơ khí, Hóa thực phẩm, Công nghệ thông tin... về tỉnh rất ít đã làm ảnh hưởng đến nhu cầu cơ cấu, lao động. - Nguyên nhân cơ bản nhất là kinh tế - xã hội của tỉnh phát triển còn chậm, đời sống còn khó khăn, môi trường công tác, điều kiện làm việc chưa thuận lợi, có ít các cơ sở nghiên cứu khoa học; các điều kiện để học tập, nghiên cứu nâng cao trình độ cũng như hoạt động văn hóa nghệ thuật, vui chơi giải trí chưa đồng bộ. Tỉnh chưa có chính sách đi kèm như: ưu tiên trong việc ổn định cuộc sống ban đầu (nhà ở của gia đình, bố trí việc làm cho vợ, chồng...) của cán bộ thu hút. - Sự quan tâm của một số ngành, huyện đối với chính sách khuyến khích và thu hút của tỉnh chưa thật đúng mức. Trong quá trình thu hút, một số cơ quan đơn vị chưa làm tốt việc quy hoạch, đánh giá cán bộ; thậm chí còn khắt khe, hẹp hòi, chưa thật sự tạo môi trường thuận lợi để cán bộ thu hút thực sự toàn tầm, toàn ý phát huy trình độ, năng lực chuyên môn và năng lực tổ chức quản lý. - Sinh viên tốt nghiệp loại giỏi phải tham gia thi tuyển công chức (theo quy định của Chính phủ) nên một số người e ngại trong việc tham gia dự thi. Các công ty cổ phần, doanh nghiệp có vốn đầu tư của nước ngoài, doanh nghiệp liên doanh,... đang hấp dẫn lao động có trình độ, có tay nghề bởi thu nhập cao. Theo chúng tôi, đã đến lúc, các cơ quan chức năng của Tỉnh cần kịp thời rà soát tổng kết kết quả thực hiện chính sách, kịp thời tham mưu xây dựng sửa đổi, bổ sung các cơ chế để thực hiện có hiệu quả thiết thực hơn về chính sách thu hút lao động có trình độ cao về công tác trên địa bàn tỉnh. Bên cạnh nguồn kinh phí hỗ trợ ban đầu cần xây dựng cơ chế đặc thù đãi ngộ đội ngũ tri thức nhằm khuyến khích, phát huy năng lực và chất xám của họ cống hiến cho sự nghiệp xây dựng và phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh nhà, đồng thời cần tạo môi trường thuận lợi cho họ phát huy năng lực và trí tuệ sáng tạo. Đối với các huyện miền núi cần quy định lại tiêu chuẩn thu hút cho phù hợp với thực tiễn. UBND tỉnh kịp thời chỉ đạo Sở Giáo dục và Đào tạo xây dựng đề án thu hút và chính sách hỗ trợ đặc thù cho ngành Giáo dục và đào tạo. Cần ứng xử với các nhà giáo một cách công bằng hơn. Tăng cường sự chủ động, sáng tạo của các cơ quan, đơn vì trong việc thực hiện chính sách thu hút. Hằng năm, ngân sách tỉnh cần dành một tỷ lệ tương xứng để trích chi thực hiện chính sách. Thiết nghĩ, cán bộ là gốc của vấn đề, nhân tố con người là quyết định, cần đãi ngộ đối xử xứng đáng với nhân tài, khuyến khích và tạo môi trường thuận lợi cho họ. Các chính sách hiện hành của tỉnh thu hút lao động có trình độ cao mới chỉ là tiền đề ban đầu, cần kịp thời điều chỉnh, bổ sung cho thỏa đáng, cần đầu tư một cách mạnh mẽ hơn để thực hiện, xứng đáng với vị trí và vai trò của chính sách quan trọng này./. Trần Đình Toàn Phòng CT HĐND » Tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri (trước kỳ họp thứ 17, HĐND tỉnh)(20/12/2009) » Cấm lưu hành xe công nông, xe tự chế 3, 4 bánh: Hỗ trợ toàn bộ hay chỉ xe có đăng ký?(15/08/2008) » Tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri trước kỳ họp thứ 13 - HĐND tỉnh khóa XV(15/08/2008) » Thường trực HĐND tỉnh yêu cầu UBND tỉnh giải quyết kiến nghị của cử tri và đại biểu HĐND tỉnh tại kỳ họp thứ chín(08/10/2007) » Thực hiện tốt quyền giám sát của nhân dân - cơ chế bảo đảm thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở(08/10/2007) » 6 nhóm vấn đề Cử tri kiến nghị đến kỳ họp thứ 8 - Hội đồng nhân dân Tỉnh khóa XV(23/12/2006) » Tất cả quyền lực thuộc về nhân dân(23/11/2006) » Nỗi niềm dân lòng hồ Thủy điện Bản Vẽ(14/10/2006) » Kỳ họp thứ 6 HĐND huyện Quỳ Hợp có bước chuyển biến mới(14/10/2006) » Ghi nhận từ Trung tâm Giáo dục - Dạy nghề người tàn tật Nghệ An(14/10/2006)