Mở đường cho hàng Việt Nam sang thị trường châu Mỹ tiềm năng

Hội thảo "CPTPP - Cơ hội mở rộng thị trường châu Mỹ cho hàng xuất khẩu Việt Nam". Ảnh: VGP/PT

Hiệp định CPTPP được phê chuẩn vào 30/12/2018 và có hiệu lực đối với Việt Nam kể từ ngày 14/1/2019 được coi là bước ngoặt quan trọng tạo ra xung lực mới để thúc đẩy hợp tác thương mại, đầu tư giữa Việt Nam và các nước đối tác thành viên nói chung và các nước khu vực châu Mỹ nói riêng.

Năm 2020, mặc dù chịu ảnh hưởng nặng nề bởi đại dịch COVID-19 nhưng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang khu vực châu Mỹ vẫn đạt nhiều kết quả đáng khích lệ và trở thành điểm sáng trong trao đổi thương mại giữa Việt Nam với các nước trên thế giới.

Báo cáo của Bộ Công Thương cho thấy, năm 2020, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và châu Mỹ đạt gần 111,5 tỷ USD, tăng 16% so với năm 2019; trong đó, xuất khẩu đạt 89,7 tỷ USD, tăng 21,7% và chiếm tỷ trọng 31,7% trong tổng xuất khẩu của Việt Nam.

Riêng 2 quốc gia đã phê chuẩn Hiệp định CPTPP là Canada và Mexico, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam tại 2 thị trường này đã tăng trưởng mạnh mẽ, lần lượt đạt kim ngạch 4,4 tỷ USD, tăng 45% và 3,17 tỷ USD, tăng 41% so với cùng kỳ năm 2018.

Tiếp đà tăng trưởng, trong 3 tháng đầu năm 2021, xuất khẩu sang các đối tác Hiệp định CPTPP của Việt Nam tại khu vực châu Mỹ cũng tăng trưởng tích cực. Thống kê cho thấy trong quý I/2021, xuất khẩu sang Canada tăng 15%, đạt 1,13 tỷ USD, xuất khẩu sang Chile tăng 12% đạt 321 triệu USD, Mexico tăng 17% đạt 931 triệu USD và Peru tăng 35% đạt 134 triệu USD…

Tại hội thảo "CPTPP - Cơ hội mở rộng thị trường châu Mỹ cho hàng xuất khẩu Việt Nam" diễn ra sáng 27/4, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải đã nhận định, những con số trên đã và đang trở thành động lực mở rộng đường cho hàng Việt sang thị trường các nước châu Mỹ vốn còn rất mới mẻ và tiềm năng.

Bà Đỗ Thị Thu Hương, Tham tán Thương mại Việt Nam tại Canada cho rằng, Canada là thị trường khá tiềm năng cho hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam. Các mặt hàng xuất khẩu chủ yếu của Việt Nam tại Canada bao gồm thủy hải sản, nông sản, hàng dệt may, giày dép, gỗ và các chế phẩm từ gỗ….

Tuy nhiên, để thâm nhập được sâu hơn vào thị trường này, bà Hương lưu ý doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động hơn nữa trong việc tìm hiểu về Hiệp định CPTPP. Ngoài ra, doanh nghiệp cần tìm hiểu sâu, rõ hơn về thuế nhập khẩu ưu đãi; thích ứng với quy tắc xuất xứ, thủ tục lưu trữ, chứng minh xuất xứ. Doanh nghiệp Việt Nam phải tiếp tục sử dụng những nền tảng thương mại điện tử để giao lưu, kết nối hợp tác với các doanh nghiệp Canada trong bối cảnh dịch COVID-19. Đối với thị trường Hoa Kỳ, ông Dustin Daugherty, Giám đốc Phát triển kinh doanh Bắc Mỹ Dezan Shira & Associates cho rằng, doanh nghiệp Việt Nam cần quan tâm tới quy tắc xuất xứ của hàng hóa, hàm lượng giá trị của nội khối, quy định liên quan tới tính toán, nguyên tắc cộng gộp…

Doanh nghiệp Việt Nam muốn đưa hàng hóa vào thị trường Hoa Kỳ và tận dụng ưu đãi không dễ dàng. Vì không chỉ đơn giản vận chuyển hàng hóa đến Mexico, Canada… sẽ được nhận ưu đãi thuế ngay mà thị trường Mỹ quy định với các mặt hàng rất cụ thể, không đơn giản chỉ đóng gói mặt hàng mà phải tạo giá trị gia tăng thì mới xuất vào Hoa Kỳ để hưởng ưu đãi được. Vì vậy, doanh nghiệp phải phân tích kỹ lưỡng về quy tắc xuất xứ, xác định mức độ khó khăn và giá trị thu lời sau khi phân tích chi phí và lợi ích…

Ông Dustin Daugherty cũng cho biết, hiện chưa có tuyên bố cụ thể nào về tương lai CPTPP với Hoa Kỳ, tuy nhiên, Việt Nam có thể tận dụng những cơ hội ở CPTPP để có “đường vòng” đến thị trường Hoa Kỳ trên cơ sở doanh nghiệp có sự đầu tư nghiêm túc để tăng giá trị cho sản phẩm.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải phát biểu tại hội thảo. Ảnh: VGP.

Thứ trưởng Đỗ Thắng hải cho rằng, bên cạnh việc khai thác thị trường CPTPP, các doanh nghiệp còn có thể nghiên cứu khả năng tận dụng những ưu đãi, các mối liên kết kinh tế và cơ sở hạ tầng sẵn có của các nước nước thành viên CPTPP qua đó đưa hàng Việt Nam thâm nhập và mở rộng sang các thị trường khác thuộc khu vực châu Mỹ.

"Châu Mỹ là khu vực tiềm năng và có mối liên kết kinh tế thông qua các hiệp định thương mại tự do với mối ràng buộc chặt chẽ với nhau. Đơn cử như Hiệp định thương mại tự do Bắc Mỹ (USMCA, gồm: Mỹ, Canada, Mexico với gần 500 triệu dân, GDP đạt 21.000 tỷ USD); khối thị trường chung Nam Mỹ (MERCOSUR, gồm các nước: Brazil, Argentina, Uruguay, Paraguay với 265 triệu dân, GDP đạt 2.400 tỷ USD; khối liên minh Thái Bình Dương (AP, gồm các nước Mexico, Chile, Colombia, Peru với 230 triệu dân, GDP đạt 2.100 tỷ USD)… Nếu tận dụng tốt các cơ chế liên kết kinh tế và ưu đãi thương mại này, doanh nghiệp Việt có thể tìm thấy những cơ hội kinh doanh, đa dạng hóa mặt hàng và thị trường xuất khẩu”, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải phân tích.