Phát biểu của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước tại Lễ kỷ niệm 90 năm Ngày thành lập Đoàn

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng phát biểu tại buổi lễ - Ảnh: Báo Nhân dân

Thưa các vị đại biểu, khách quý,

Thưa các đồng chí, cùng toàn thể anh chị em đoàn viên, thanh niên thân mến,

Hôm nay, tôi rất vui mừng đến dự Lễ kỷ niệm 90 năm Ngày thành lập Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh (26/3/1931 – 26/3/2021) và đón nhận Huân chương Hồ Chí Minh lần thứ ba. Lễ kỷ niệm quan trọng này diễn ra đúng vào thời điểm Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng vừa thành công rất tốt đẹp; các cấp, các ngành đang tích cực, khẩn trương xây dựng chương trình hành động, kế hoạch triển khai thực hiện để sớm đưa Nghị quyết của Đại hội vào cuộc sống; cả nước đang tích cực chuẩn bị cho cuộc bầu cử Quốc hội khóa XV, Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 vào ngày 23/5 tới đây. Vì vậy, nó lại càng có thêm ý nghĩa.

Trước hết, tôi xin được thay mặt lãnh đạo Đảng và Nhà nước, thân ái gửi tới các vị đại biểu, các vị khách quý, các đồng chí cán bộ Đoàn các thời kỳ và qua các đồng chí gửi đến toàn thể cán bộ, đoàn viên, hội viên, thanh niên, thiếu niên và nhi đồng cả nước lời chào thân ái, lời thăm hỏi chân tình và lời chúc mừng tốt đẹp nhất.

Thưa các đồng chí và các bạn,

Như chúng ta đều biết, thanh niên là một bộ phận quan trọng của dân tộc, rường cột của quốc gia. Thanh niên có mạnh thì dân tộc mới mạnh; trong sức mạnh của dân tộc có sức mạnh của thanh niên. Trong suốt chiều dài lịch sử của đất nước, thanh niên luôn nêu cao truyền thống yêu nước, chí khí anh hùng, bất khuất của dân tộc, hăng hái đi tiên phong trên mọi lĩnh vực, có nhiều cống hiến to lớn vào sự nghiệp dựng nước và giữ nước. Được Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại sáng lập, lãnh đạo, lại được rèn luyện qua nhiều thời kỳ đấu tranh cách mạng, đặc biệt là vào các thời điểm bước ngoặt khi vận nước lâm nguy, cả dân tộc phải đối diện với họa xâm lăng, hoặc vào thời khắc phải kịp chuyển mình đổi mới để tiếp tục phát triển đi lên, tổ chức Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh đã luôn kiên định bản lĩnh chính trị, giữ vững vai trò là đội quân xung kích cách mạng, luôn dấn thân vào những nơi gian khổ, dám đón lấy những nhiệm vụ khó khăn và sẵn sàng vượt qua mọi thử thách, cùng với cả dân tộc làm nên những chiến thắng lịch sử, giành trọn vẹn độc lập và thống nhất Tổ quốc, đưa cả nước tiến vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên độc lập dân tộc và đi lên chủ nghĩa xã hội. Lịch sử của dân tộc và của Đảng ta đã ghi nhận và đánh giá cao các phong trào hành động cách mạng của tuổi trẻ trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, như: "Cảm tử để cho Tổ quốc quyết sinh", "Tòng quân giết giặc lập công" trong kháng chiến chống thực dân Pháp; "Ba sẵn sàng", "Năm xung phong" trong kháng chiến chống đế quốc Mỹ,...

Ngày nay, trong công cuộc đổi mới, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế, tuổi trẻ cả nước đã và đang tiếp tục phát huy truyền thống quý báu của các thế hệ cha anh, bắt nhịp nhanh với điều kiện mới, có ý chí vươn lên lập thân, lập nghiệp, xung kích, sáng tạo, sẵn sàng có mặt ở mọi nơi khó khăn, gian khổ và sẵn sàng đón nhận nhiệm vụ mới. Nối tiếp các phong trào "Thanh niên lập nghiệp", "Tuổi trẻ giữ nước", "Thanh niên tình nguyện", hai phong trào "5 xung kích phát triển kinh tế-xã hội và bảo vệ Tổ quốc" và "4 đồng hành với thanh niên lập thân, lập nghiệp" đã được từng bước cụ thể hóa, ngày càng đi sâu, lan tỏa vào đời sống của đoàn viên, thanh niên, được xã hội ghi nhận và đạt được những kết quả quan trọng, góp phần vừa chăm lo nhu cầu, nguyện vọng chính đáng của đông đảo đoàn viên, thanh niên, vừa phát huy vai trò xung kích, tình nguyện của tuổi trẻ tham gia thực hiện tốt các chủ trương, đường lối của Đảng và các chính sách, pháp luật của Nhà nước nhằm đẩy mạnh phát triển kinh tế, giữ vững quốc phòng, an ninh, bảo đảm an sinh xã hội.

Thông qua các hoạt động thực tiễn, tổ chức Đoàn và mặt trận tập hợp đoàn kết thanh niên không ngừng được xây dựng, củng cố, mở rộng; công tác chăm sóc, giáo dục thiếu niên, nhi đồng được chú trọng; Đoàn tích cực tham gia xây dựng Đảng và hệ thống chính trị ngày càng trong sạch, vững mạnh. Đã có hàng triệu thanh niên tiên tiến được đứng vào hàng ngũ của Đoàn và hàng vạn đoàn viên thanh niên ưu tú được kết nạp vào Đảng. Đội ngũ cán bộ Đoàn ngày càng trở thành nguồn cán bộ trẻ dồi dào của Đảng, chính quyền và đoàn thể ở các cấp. Nhiều tấm gương thanh niên tiêu biểu trong học tập, lao động sản xuất, làm kinh tế, trong hoạt động văn hoá-xã hội, khoa học kỹ thuật, trong bảo vệ Tổ quốc, giữ gìn an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội... đã góp phần tô thắm thêm truyền thống vẻ vang và niềm tự hào về thế hệ trẻ Việt Nam trong giai đoạn cách mạng mới.

Không phải ngẫu nhiên mà trong thời gian qua, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh và tuổi trẻ Việt Nam đã được Đảng và Nhà nước hai lần tặng thưởng Huân chương Sao vàng, hai lần tặng thưởng Huân chương Hồ Chí Minh, Huân chương Độc lập hạng Nhất, hạng Nhì, 13 Huân chương Lao động, 10 Huân chương Kháng chiến và nhiều phần thưởng cao quý khác. Và tại Lễ kỷ niệm hôm nay, Đảng và Nhà nước quyết định trao tặng Huân chương Hồ Chí Minh lần thứ ba cho Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh. Thay mặt lãnh đạo Đảng và Nhà nước, tôi nhiệt liệt chúc mừng, biểu dương và khen ngợi những thành tích xuất sắc của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, ghi nhận sự đóng góp to lớn của các thế hệ cán bộ, đoàn viên, sự nỗ lực vươn lên của thanh niên, các cháu thiếu niên, nhi đồng yêu quý trong cả nước.

Thưa các đồng chí và các bạn,

Chúng ta đều đã biết, trong bất kỳ giai đoạn lịch sử nào, bất kỳ quốc gia, dân tộc nào, thanh niên cũng là lực lượng quan trọng, đông đảo và có những đóng góp to lớn cho xã hội. Lịch sử mãi mãi còn ghi danh Các Mác và Ăngghen, hai nhà tư tưởng vĩ đại của thế giới khai sinh ra chủ nghĩa xã hội khoa học, viết nên Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản bất hủ ở độ tuổi 28-30. Ở Việt Nam, chúng ta tự hào có rất nhiều anh hùng, hào kiệt, danh nhân nổi tiếng như: Bà Trưng, Bà Triệu, Đinh Bộ Lĩnh, Ngô Quyền, Lê Hoàn, Lý Thường Kiệt, Trần Quốc Tuấn, Lê Lợi, Nguyễn Trãi, Nguyễn Huệ,... đã lập nên những chiến công vang dội hầu hết đều ở tuổi thanh niên. Trong thế kỷ XX, chúng ta có Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh, người Anh hùng giải phóng dân tộc, Danh nhân văn hoá thế giới, 21 tuổi ra đi tìm đường cứu nước, 35 tuổi sáng lập Hội Việt Nam cách mạng thanh niên, 40 tuổi sáng lập Đảng Cộng sản Việt Nam. Người đã đào tạo nên và cùng với những học trò xuất sắc của mình như Trần Phú, Lê Hồng Phong, Hà Huy Tập, Nguyễn Văn Cừ, Ngô Gia Tự, Lê Duẩn, Trường Chinh, Phạm Văn Đồng, Võ Nguyên Giáp... đã làm nên những chiến thắng oanh liệt, đánh đuổi giặc ngoại xâm, đưa nước ta thoát khỏi kiếp nô lệ, trở thành một nước độc lập, tự do, hòa bình và thống nhất, đang vững bước đi lên chủ nghĩa xã hội.

Nhắc lại một đôi điều như vậy vào giờ phút trang trọng này để muốn khẳng định rằng: Lịch sử nước ta đã từng dành những trang chói lọi cho tuổi trẻ nước ta; và tiền đồ xán lạn của dân tộc đang nằm trong tay và chờ đón tuổi trẻ nước ta. Đảng ta đã nhiều lần xác định: Thanh niên là lực lượng nòng cốt của dân tộc, là chủ nhân tương lai của đất nước, là lực lượng xung kích trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, một trong những nhân tố quyết định sự thành bại của sự nghiệp đổi mới, xây dựng chủ nghĩa xã hội. Thanh niên được đặt ở vị trí trung tâm trong chiến lược bồi dưỡng, phát huy nhân tố và nguồn lực con người. Chăm lo, phát triển thanh niên vừa là mục tiêu, vừa là động lực bảo đảm cho sự ổn định và phát triển vững bền của đất nước. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhiều lần khẳng định: Non sông Việt Nam có trở nên tươi đẹp hay không, dân tộc Việt Nam có vẻ vang sánh vai với các cường quốc năm châu được hay không, một phần lớn là nhờ ở sự nỗ lực phấn đấu của các thanh niên!

Thưa các đồng chí và các bạn,

Trong những năm tới, tình hình thế giới tiếp tục có những diễn biến phức tạp. Hòa bình, hợp tác và phát triển vẫn là xu thế lớn, song đang đứng trước nhiều trở ngại, khó khăn; cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn, xung đột cục bộ tiếp tục diễn ra dưới nhiều hình thức, phức tạp và quyết liệt hơn, làm gia tăng rủi ro đối với môi trường kinh tế, chính trị, an ninh quốc tế. Ở trong nước, chúng ta đang tiếp tục đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc đổi mới; tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh; phát huy dân chủ và sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc; phát triển kinh tế nhanh, bền vững, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân; giữ vững ổn định chính trị-xã hội; tăng cường hoạt động đối ngoại; giữ vững môi trường hòa bình, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền quốc gia; phấn đấu để đến giữa thế kỷ XXI, nước ta trở thành nước phát triển theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Tuy nhiên, chúng ta cũng gặp không ít khó khăn, thách thức, nhất là tác động của suy thoái kinh tế, tài chính, những tiêu cực và tệ nạn xã hội, vấn đề bảo vệ chủ quyền biển, đảo..., làm ảnh hưởng nhất định đến tư tưởng và đời sống nhân dân, trong đó có thanh niên.

Để thực hiện thắng lợi mục tiêu xây dựng và phát triển đất nước, cần phải phát huy mạnh mẽ hơn nữa vai trò tiên phong, xung kích, sáng tạo của thanh niên với tư cách là lực lượng xã hội đông đảo, trẻ tuổi, giàu tiềm năng. Điều đó đòi hỏi Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh phải tiếp tục đổi mới hơn nữa, nâng cao hơn nữa chất lượng, nội dung, phương thức hoạt động, nâng cao hiệu quả phong trào hành động cách mạng, mở rộng mặt trận đoàn kết, tập hợp thanh niên. Để làm được điều đó, tôi mong các bạn trẻ và tổ chức Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh đặc biệt quan tâm mấy vấn đề sau đây:

Một là, các đồng chí cần khẩn trương triển khai việc học tập, quán triệt, tuyên truyền và cụ thể hóa Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng thành những chủ trương công tác lớn của Đoàn, coi đây là kim chỉ nam để triển khai công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi; xây dựng chương trình, kế hoạch, chỉ rõ những công việc cụ thể mà mỗi tổ chức Đoàn, Đội, mỗi thanh niên, thiếu niên, nhi đồng cần thực hiện để chung tay cùng với toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta hăng hái thi đua xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Hai là, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh cần tăng cường giáo dục cho thế hệ trẻ về lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa, nâng cao lòng yêu nước, tự hào dân tộc, đặc biệt là nuôi dưỡng hoài bão, khát vọng xây dựng đất nước và nhận thức rõ sứ mệnh, trách nhiệm của mình trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Tiếp tục kiên trì, coi trọng công tác tuyên truyền, giáo dục, học tập, nghiên cứu và vận dụng chủ trương, đường lối, nghị quyết của Đảng vào thực tiễn; sáng tạo và thực chất trong việc tổ chức cho cán bộ, đoàn viên, thanh thiếu nhi học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Cần coi trọng giáo dục qua thực tiễn phong trào, lựa chọn phương thức giáo dục phù hợp với từng lứa tuổi. Bên cạnh đó, bản thân mỗi thanh niên phải luôn trau dồi đạo đức cách mạng, khiêm tốn, giản dị, cầu tiến bộ; dưỡng tâm trong, rèn trí sáng, xây hoài bão lớn. Ra sức đấu tranh chống lại các biểu hiện tiêu cực, tệ nạn xã hội và luận điệu sai trái của các thế lực thù địch; kiên quyết đấu tranh chống các biểu hiện của chủ nghĩa cá nhân, chủ nghĩa cơ hội, lối sống thực dụng, ích kỷ; chống tâm lý ngại khó, ngại khổ.

Ba là, cần chú ý xây dựng môi trường, điều kiện học tập, rèn luyện, lao động, giải trí để thanh niên phát triển lành mạnh, toàn diện, hài hòa cả về thể lực, trí tuệ và tâm hồn; có tình yêu lớn và trách nhiệm cao đối với gia đình, quê hương và đất nước. Tạo động lực cho thanh niên xung kích trong học tập, lao động sáng tạo, khởi nghiệp, lập nghiệp, phát huy vai trò quan trọng trong phát triển bền vững đất nước và bảo vệ Tổ quốc. Thanh niên phải là những người xung phong đi đầu trong thực hiện chủ trương đẩy mạnh chuyển đổi số quốc gia; phát triển kinh tế số trên nền tảng khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo; phải là những người đầu tiên, tích cực nhất trong hội nhập sâu rộng với thế giới. Cần tiếp tục nêu cao tinh thần tình nguyện, chia sẻ cùng cộng đồng, chăm lo cho thiếu nhi; xung phong đến với những vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn, đến với những người nghèo, người yếu thế...

Bốn là, chăm lo xây dựng, củng cố tổ chức Đoàn thực sự vững mạnh cả về tư tưởng, chính trị, tổ chức và hành động, thực sự trở thành đội quân xung kích của cách mạng, lực lượng nòng cốt của tuổi trẻ, đội dự bị tin cậy của Đảng. Tăng cường công tác quốc tế thanh niên; mở rộng mặt trận đoàn kết, tập hợp thanh niên; đầu tư chăm lo phụ trách Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh và bảo vệ, chăm sóc, giáo dục thiếu niên, nhi đồng. Đoàn Thanh niên phải tạo được môi trường bình đẳng, trong sáng, nghĩa tình để cán bộ, đoàn viên, thanh niên rèn luyện bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức, tác phong công tác, chuyên môn, nghiệp vụ, tạo nguồn cán bộ trẻ có chất lượng cho Đảng.

Thưa các đồng chí và các bạn,

Chăm lo cho thanh niên, công tác thanh niên là trách nhiệm của Đảng và cả hệ thống chính trị, của toàn xã hội và từng gia đình. Vì vậy, tôi cũng đề nghị các cấp uỷ đảng, chính quyền, các ban, bộ, ngành, đoàn thể cần tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo, hướng dẫn và phối hợp thực hiện thật tốt công tác thanh niên; tiếp tục quan tâm, hỗ trợ, tạo điều kiện, cơ chế thuận lợi để tổ chức Đoàn và thanh niên lao động, rèn luyện, xây dựng, củng cố tổ chức Đoàn, xây dựng đội ngũ cán bộ Đoàn, cán bộ trẻ nhiệt huyết, bản lĩnh, mẫu mực, có năng lực dẫn dắt, truyền cảm hứng.

Đảng, Nhà nước và nhân dân ta luôn đặt niềm tin yêu và kỳ vọng vào thế hệ trẻ. Sinh thời, Bác Hồ luôn dành cho thanh, thiếu, nhi tình thương yêu đặc biệt. Có lần Bác nói: "Là người theo dõi tổ chức thanh niên từ bước đầu hiếm hoi chỉ có 8 cháu, ngày nay trông thấy có hàng triệu đoàn viên, thanh niên, hàng triệu cháu bé nhi đồng, phát triển mơn mởn như hoa nở mùa xuân... Bác rất tự hào, sung sướng và thấy như mình trẻ lại, thấy tương lai của dân tộc ta vô cùng vững chắc và vẻ vang".

Nhớ ơn Bác, học tập và làm theo Bác, trong thời khắc thiêng liêng này, tôi mong các bạn trẻ, đặc biệt là các bạn đoàn viên, đảng viên trẻ hãy luôn luôn ghi nhớ ý nghĩa của chiếc huy hiệu mà các bạn đang đeo trang trọng trên ngực áo với lời Bác kính yêu căn dặn "Tay cầm cờ đỏ sao vàng tiến lên". Hãy luôn xung kích tiến lên trong học tập, lao động, sản xuất, chiến đấu, góp sức xây dựng quê hương, đất nước ta ngày càng đàng hoàng hơn, to đẹp hơn, xứng đáng với kỳ vọng và niềm tin yêu của Đảng, Bác Hồ và nhân dân cả nước đối với thế hệ trẻ.

Xin chúc toàn thể quý vị đại biểu, khách quý, các đồng chí và các bạn sức khoẻ, hạnh phúc, thành công!

Xin trân trọng cảm ơn.