Bảo vệ mặt tiền biển

Các tỉnh ven biển, nhất là khu vực miền Trung đang bùng nổ phong trào xây dựng rất nhiều resort nghỉ dưỡng sát mặt biển. Do xây dựng quá mức lại không có quy hoạch hợp lý, mặt tiền bãi biển cũng bị phân lô chia nền, hậu quả là phá vỡ không gian du lịch, nhiều cơ sở kinh doanh bị phá sản, môi trường bị hủy hoại. Những người dân sở tại, khách du lịch vãng lai không được hưởng những phúc lợi nếu như không có nhiều tiền, kể cả việc ngắm cảnh và tắm biển...

11/08/2011 13:48

Hậu họa của tư nhân hóa bãi biển

Việc phát triển du lịch rầm rộ ở ven biển miền Trung đang thu hẹp, thậm chí có thể xem là đã "đánh cắp không gian chung của cộng đồng". Dọc những con đường ven biển từ Đà Nẵng đến Mũi Né (TP. Phan Thiết, Bình Thuận) hầu hết đã bị chia lô, phân mảnh để xây khách sạn, resort, sân golf… Các chủ đầu tư mua lại vùng biển trong tay chính quyền địa phương lập tức xây tường rào cát cứ trong vùng đất của mình. Họ biến vùng biển sở hữu thành khu biệt lập, cấm du khách bơi lội qua lại vùng biển trước mặt. Du khách vào những nơi này như vào một thế giới biệt lập trong 3 bức tường, thậm chí khách không được bơi qua phần biển của… khách sạn bên cạnh.

TS. KTS. Ngô Viết Nam Sơn đánh giá xu hướng phát triển bám suốt chiều dài mặt tiền biển sẽ giúp các nhà đầu tư thu lợi nhuận cao nhưng không đem lại nhiều lợi ích cho người dân địa phương. "Việc quy hoạch đường cao tốc gần sát biển là xu hướng phổ biến trong những năm 1970 tại nhiều nước phát triển. Gần đây, sai lầm này dần dần được các nước khắc phục với kinh phí lên tới nhiều tỉ đô la. Việc đảm bảo ít nhất trên 50% mặt tiền biển là khu vực bảo tồn thiên nhiên đang là một tiêu chí rất quan trọng tại các khu đô thị du lịch biển nổi tiếng trên thế giới. Tiêu chí này cần sớm được áp dụng ở Việt Nam" - ông Sơn nói.

Mặt khác, do tình trạng chia lô, phân mảnh nên địa phương rất khó tổ chức những khu xử lý nước thải, khu cấp nước sạch tập trung. Điều này khiến môi trường bị ảnh hưởng không ít.

Bãi biển là tài sản chung

Vùng duyên hải Việt Nam nói chung và vùng duyên hải miền Trung nói riêng có nhiều bãi biển đẹp, có tiềm năng lớn về phát triển du lịch. "Để làm du lịch, nhiều khu vực cần giữ nguyên vẻ hoang sơ, con người không nên can thiệp gì vào đó. Tốt nhất là phải làm sao để du khách được tiếp cận nhanh chóng với thiên nhiên", ông Ngô Trung Hải, Viện trưởng Viện Kiến trúc, Quy hoạch đô thị và nông thôn - Bộ Xây dựng, nhấn mạnh.

Lo ngại trước tình trạng cát cứ, xây dựng ồ ạt các khách sạn và khu nghỉ dưỡng ven biển, các chuyên gia trong lĩnh vực kiến trúc đô thị cho rằng, khắc phục thực trạng kể trên không đơn giản, thậm chí khó khả thi. Làm sao có thể đập phá hay dịch chuyển những khách sạn, khu nghỉ dưỡng 4-5 sao đi chỗ khác để có chỗ cho người dân xuống tắm biển; làm sao di chuyển các làng đánh cá về lại với biển khi người ta đã tái định cư nó vào trong làng, trong phố…

"Vấn đề là phải sớm có biện pháp gìn giữ những không gian công cộng còn lại". Với cái nhìn đó, ông Masafumi Tanaka (Công ty Nikken Sekkei Civil Engineering, Nhật Bản) cho rằng, cần có quy chế xây dựng không gian phù hợp với các khu vực ven biển. Các công trình xây dựng phải được bố trí với mật độ thích hợp, kiến trúc hài hòa để tạo nên sự hấp dẫn cho tổng thể khu vực.

TS.KTS. Ngô Viết Nam Sơn đề nghị "Cứ mỗi khoảng cách trung bình từ 400m đến tối đa 1.000m bờ biển phải xây dựng một tuyến đường công cộng hướng ra biển kết hợp với dải cây xanh. Ngoài ra, bãi biển phải được xem như khu vực công cộng. Trong một số ngoại lệ, các bãi biển tư nhân chỉ nên cho phép nằm ở vị trí tách biệt, xa khu dân cư và trung tâm du lịch".

Thấy được cần phải có không gian cho người dân và du khách vãng lai sinh hoạt và tắm biển, gần đây chính quyền TP. Đà Nẵng cũng đã dành mấy trăm mét bờ biển Mỹ Khê để phục vụ cộng đồng dân cư đô thị, đó là các bãi tắm công cộng phục vụ hàng chục nghìn người mỗi sáng và chiều, một số cửa hàng ăn uống hải sản, một khu vực neo đậu tàu thuyền đánh cá… Theo KTS Hồ Duy Diệm, Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Đà Nẵng, đây là một sự sửa chữa đáng hoan nghênh.

Thanh Như