Bộ GD&ĐT: Tích hợp chứ không ‘loại bỏ’ môn Lịch sử

Để có cái nhìn nhiều chiều, khách quan, PV Báo Điện tử Chính phủ sẽ đề cập vấn đề này qua ý kiến của những người biên soạn chương trình, các chuyên gia, giáo viên và các em học sinh.

Tích hợp chứ không loại bỏ

Theo ông Nguyễn Vinh Hiển, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT, Ủy viên Thường trực Hội đồng biên soạn SGK và Chương trình giáo dục phổ thông (GDPT) tổng thể mới, sự khác biệt lớn nhất đó là lịch sử sẽ không đứng tên như một môn học riêng nữa.

Cụ thể, Hội đồng biên soạn đã tích hợp môn Lịch sử, Quốc phòng-An ninh và Giáo dục công dân thành môn học Công dân với Tổ quốc (3 môn tích hợp trong 1 môn).

Môn Công dân với Tổ quốc là môn học bắt buộc, tuy không có hai tên gọi là môn Quốc phòng-An Ninh (QP-AN) và Lịch sử nhưng tất cả học sinh đều phải học kiến thức QP-AN theo quy định của Luật Giáo dục QP-AN và tất cả học sinh THPT đều bắt buộc phải học kiến thức lịch sử. Đồng thời, tất cả học sinh còn phải bắt buộc học Lịch sử trong môn Khoa học Xã hội (dành cho học sinh sẽ đi vào các ngành Khoa học Tự nhiên, Công nghệ-Kỹ thuật, Nghệ thuật, TDTT) hoặc môn Lịch sử (có yêu cầu cao hơn cả về kiến thức lịch sử và về khoa học lịch sử, dành cho những học sinh định hướng nghề nghiệp sẽ làm việc trực tiếp hoặc liên quan đến Khoa học lịch sử).

Như vậy, mặc dù không còn là môn học riêng biệt, nhưng theo thiết kế của chương trình mới, thời lượng học kiến thức lịch sử sẽ nhiều hơn so với chương trình phổ thông hiện hành.

Hiện nay môn Lịch sử được sắp xếp là 1,5 tiết/tuần. Sắp tới nếu chương trình mới được thông qua thì học sinh học kiến thức lịch sử trong môn Công dân với Tổ quốc (nếu 3 phân môn trong 3 tiết thì thời lượng cho môn lịch sử có thể là 1 tiết), trong Khoa học Xã hội (2 phân môn với 3 tiết, nghĩa là Lịch sử sẽ khoảng 1,5 tiết).

Như vậy học sinh sẽ được học khoảng 2,5 tiết/tuần kiến thức lịch sử ở chương trình mới. Nếu học sinh đi theo hướng khoa học xã hội thì sẽ là 4 tiết/tuần (học môn Công dân với Tổ quốc khoảng 1 tiết, môn Lịch sử 3 tiết). Sở dĩ chúng ta có sự phân biệt thời lượng học của hai nhóm này là để định hướng nghề nghiệp.

Có thể nói dù có sự điều chỉnh cho phù hợp khi tích hợp với một số môn học nhưng mục đích dạy môn học lịch sử vẫn không thay đổi so với khi là môn riêng biệt, đó là giáo dục truyền thống lịch sử dân tộc để nâng cao lòng tự hào dân tộc, truyền thống yêu nước.

Đổi mới cách thức tiếp cận môn học

Lý giải sự thay đổi trong cách thức phân bố nội dung kiến thức môn Lịch sử khi tích hợp với các môn học khác, ông Nguyễn Vinh Hiển cho hay đây là sự đổi mới hình thức tổ chức dạy học, cách trình bày các sự kiện, hiện tượng lịch sử, đánh giá, nhận xét nhằm tránh ôm đồm và gây nặng nề, nhàm chán cho người học.

Quan điểm của những người soạn thảo và của Bộ GD&ĐT là môn Lịch sử hay Giáo dục đạo đức công dân đều rất quan trọng. Việc bố trí các nội dung giáo dục phải được xem xét trong tổng thể của toàn bộ chương trình và điều kiện của giáo dục, góp phần đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục.

Theo ông Hiển, những thay đổi này là dựa trên cơ sở rút kinh nghiệm của chương trình phổ thông hiện hành và thực hiện yêu cầu của Nghị quyết 29 của Ban chấp hành Trung ương Đảng, Nghị quyết 88 của Quốc hội về đổi mới chương trình giáo dục phổ thông. Cụ thể là tăng cường giáo dục phát triển năng lực, phẩm chất người học thay cho việc chỉ chú trọng trang bị kiến thức. Chính vì thế, vấn đề đặt ra là kiến thức phải lồng ghép, tích hợp thế nào để giảm bớt số môn học bắt buộc ở các cấp học.

Như vậy có thể thấy, dù tích hợp hay là môn học riêng biệt, Lịch sử vẫn là môn học bắt buộc và thời lượng học trong chương trình không hề bị suy giảm đến mức “đáng báo động” như nhiều người lo ngại.

(còn tiếp)

Nguyệt Hà