Năm 2009, Thanh tra Chính phủ báo cáo Thủ tướng Chính phủ về khiếu nại của công dân bị thu hồi đất trong dự án Khu đô thị mới Thủ Thiêm (KĐTMTT), quận 2 (TP. HCM). Theo đó, kết luận: UBND quận 2 đã thu hồi đất và bồi thường không đúng trình tự, thủ tục theo quy định của pháp luật. Việc áp dụng Nghị định 22/1998/NĐ-CP ngày 24/4/1998 (đã hết hiệu lực) để bồi thường là không phù hợp, mà phải bồi thường giá trị đất cho dân theo Nghị định 197/2004/NĐ-CP của Chính phủ. Cho đến thời điểm này, tổng diện tích đất ở đã bồi thường trong "đại dự án" này thực tế chỉ được khoảng 70%, do có quá nhiều hộ dân khiếu nại gay gắt.
Ông Nguyễn Phi Thường, ngụ tại 23/5B2 Trần Não, Khu phố 2, phường Bình Khánh, quận 2 (TP. HCM) cho biết: Ông cùng bạn bè cựu chiến binh và anh em trong dòng tộc đã mua hợp pháp 9.660,56m2 đất tại tổ 28, khu phố 2, phường Bình Khánh, quận 2 để xây nhà ở và làm vườn từ năm 2001 cho đến nay.
Theo xác nhận của Tổ công tác phường Bình Khánh năm 2005, toàn bộ đất của gia đình ông Thường nằm trong diện tích 43 ha thuộc khu kế cận KĐTMTT. Mãi đến ngày 17/1/2008, UBND TP.HCM mới có Quyết định số 222 duyệt nhiệm vụ quy hoạch chi tiết 1/2000 Khu đô thị chỉnh trang kế cận KĐTMTT, trong đó có 43 ha. Như vậy, hơn 9.660m2 đất của gia đình ông Thường hoàn toàn nằm ngoài ranh quy hoạch KĐTMTT ở vào thời điểm thu hồi đất năm 2002.
Ngày 11/12/2009, ông Thường mới nhận được hồ sơ bồi thường từ UBND quận 2, nhưng hoàn toàn không có quyết định thu hồi đất(?). Theo đó, ông Thường được bồi thường, hỗ trợ 5,0579 tỷ đồng và được mua căn hộ chung cư theo giá tái định cư diện tích 200m2. Nếu không đăng ký mua căn hộ tái định cư, gia đình ông Thường sẽ được nhận tiền mặt tổng cộng là 8,2579 tỷ đồng cho toàn bộ 9.660,56 m2 đất bị thu hồi.
Như vậy, ở thời điểm năm 2009, tính bình quân gia đình ông Thường chỉ được UBND quận 2 bồi thường, hỗ trợ khoảng 830.000 đồng/m2. Với số tiền bồi thường rẻ bèo này, ông Thường và toàn bộ anh em trong dòng tộc không thể mua được nhà, đất ở bất cứ vị trí nào tương đương nơi ở cũ trên địa bàn TP.HCM. Điều quá vô lý nữa là mức bồi thường 830.000 đồng/m2 cho gia đình ông Thường là giá bồi thường áp theo quy định Nghị định 22 năm 1998 của Chính phủ, vốn đã hết hiệu lực từ lâu, khiến cho đại gia đình ông Thường lâm vào cảnh vô cùng khốn khó sau khi bị thu hồi đất. Trong khí đó, theo Điều 9, Nghị định số 197/2004/NĐ-CP ngày 3/12/2004 của Chính phủ (thay thế Nghị định 22), thì ông Thường phải được UBND quận 2 bồi thường theo giá đất tại thời điểm trả tiền bồi thường (năm 2009). Điều đáng lưu ý, tại cùng thời điểm, trên cùng địa bàn có rất nhiều trường hợp được bồi thường với mức giá khá cao như: Năm 2005, Công ty Cổ phần Hà Quang đền bù cho người dân phường Bình An với giá 5 triệu đồng/m2 (bao gồm toàn bộ nhà cửa, cây cối và phẩm vật trên đất; năm 2008, Liên hiệp Hợp tác xã TP.HCM đền bù cho người dân phường An Phú với giá 5 triệu đồng/m2...
Ông Thường bức xúc nói: "Đất của tôi chưa có quyết định thu hồi của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền mà UBND quận 2 đã ban hành quyết định cưỡng chế thu hồi và bồi thường theo đơn giá của Nghị định 22 đã hết hiệu lực từ lâu, là không phù hợp với quy định của pháp luật hiện hành". Ngày 19/4/2011, Thủ tướng Chính phủ đã giao Bộ TN&MT chủ trì, phối hợp với UBND TP.HCM kiểm tra nội dung khiếu nại của ông Thường, đề xuất biện pháp giải quyết theo quy định của pháp luật, báo cáo kết quả lên Thủ tướng Chính phủ trong quý II năm 2011.
Việt Đức
Trong Bản tin quận 2 số tháng 9/2009 cho biết một thông tin hết sức khó hiểu: Tổ Công tác liên ngành giải quyết vướng mắc KĐTMTT (do Chủ tịch UBND quận 2 làm Tổ trưởng) đề nghị UBND TP.HCM xem xét, chấp thuận chủ trương thu hồi toàn bộ diện tích khuôn viên nhà, đất (cả trong và ngoài ranh KĐTMTT) nếu các hộ dân có nguyện vọng giao (hộ dân phải làm đơn tự nguyện giao phần diện tích ngoài ranh cho dự án) và giải quyết bồi thường theo chính sách KĐTMTT, tạm sử dụng nguồn vốn từ KĐTMTT để chi trả bồi thường phần diện tích ngoài ranh. Sau khi thu hồi phần diện tích ngoài ranh, UBND quận 2 sẽ xác lập sở hữu Nhà nước để quản lý, khi dự án liền ranh với KĐTMTT thực hiện thu hồi đất thì số tiền bồi thường sẽ trả lại cho chủ đầu tư KĐTMTT (?). |