Buổi học thứ hai: Tập trung phát triển toàn diện, không học lại nội dung chính khóa

Đại biểu Nguyễn Thị Thu Dung (Thái Bình) nhận định: nếu thực hiện tốt Chỉ thị 17 của Thủ tướng Chính phủ và Kết luận của Tổng Bí thư Tô Lâm ngày 18/4 vừa qua, thì việc tổ chức học 2 buổi/ngày sẽ không chỉ giúp học sinh được học đủ kiến thức và kỹ năng cần thiết ngay trong trường học, mà còn là giải pháp căn cơ để giảm thiểu tình trạng dạy thêm, học thêm tràn lan.

Trả lời chất vấn, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn khẳng định: việc tổ chức buổi học thứ hai trong ngày là một định hướng lớn, được đặt ra với quyết tâm cao từ cả cấp Đảng, Chính phủ đến ngành giáo dục. Bộ đã và đang chuẩn bị các nội dung cần thiết để triển khai từ đầu năm học mới (tháng 9/2025), trong đó nguyên tắc cốt lõi là: buổi học chính khóa sẽ tập trung truyền đạt kiến thức theo chương trình, còn buổi học thứ hai dành cho phát triển toàn diện học sinh, không trùng lặp, không thu tiền dưới bất kỳ hình thức nào.

Bộ trưởng nêu rõ: Buổi học thứ hai không nhằm mục tiêu gia tăng kiến thức học thuật, mà tập trung vào các hoạt động như: rèn luyện thể chất, thể thao, nghệ thuật, âm nhạc, mỹ thuật, ngoại ngữ, tin học, hướng dẫn học sinh tự học, đọc sách, làm việc nhóm, trải nghiệm, rèn kỹ năng sống và năng lực tự chủ trong học tập.

"Đây là khoảng không gian học tập quý giá để hình thành phẩm chất, năng lực toàn diện, và để nhà trường thật sự là nơi nuôi dưỡng nhân cách", Bộ trưởng nhấn mạnh.

Nguyên tắc tổ chức buổi học thứ hai là không thu học phí, không tạo gánh nặng cho phụ huynh. Để thực hiện được điều này, ngoài nguồn ngân sách nhà nước, cần có sự hỗ trợ từ chính quyền địa phương, các nhà tài trợ thực sự thông qua xã hội hóa đúng nghĩa, không "đội lốt" đóng góp tự nguyện.

Không cào bằng, triển khai linh hoạt theo điều kiện từng địa phương

Trả lời đại biểu Nguyễn Lâm Thành (Thái Nguyên) về khả năng thực thi trong điều kiện thực tế còn nhiều hạn chế, Bộ trưởng thẳng thắn cho biết: hiện bậc tiểu học đã triển khai khá phổ biến mô hình học hai buổi/ngày, với tỉ lệ đạt tới 99%. Tuy nhiên, ở bậc THCS và THPT, khó khăn còn rất lớn, nhất là ở các đô thị lớn nơi thiếu quỹ đất, cơ sở vật chất còn hạn chế, sĩ số lớp học đông, chưa đủ giáo viên…

Dù vậy, Bộ trưởng nhấn mạnh đây là việc "rất cần làm và nên làm". Bộ sẽ chuẩn bị nội dung chương trình, hướng dẫn thực hiện; còn việc tổ chức cụ thể sẽ được giao cho các địa phương căn cứ theo điều kiện thực tiễn để chủ động, linh hoạt triển khai.

"Chúng tôi kỳ vọng rằng, với sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị, từng bước, từng bước, chúng ta sẽ tổ chức tốt buổi học thứ hai. Khi làm tốt việc này, mục tiêu phát triển toàn diện học sinh phổ thông sẽ có bước chuyển rất quan trọng", Bộ trưởng nói.

Một điểm mới trong định hướng triển khai buổi học thứ hai là huy động nguồn lực ngoài nhà trường, trong đó có vận động viên, nghệ sĩ, chuyên gia, nhà hoạt động xã hội, nhà văn hóa… cùng tham gia hướng dẫn học sinh thông qua các hoạt động trải nghiệm, truyền cảm hứng. Đây là cách mở rộng không gian học tập và làm giàu trải nghiệm giáo dục của học sinh mà không làm quá tải đội ngũ giáo viên hiện có.

Thu Trang