Cần nhìn nhận quy hoạch xây dựng tỉnh là quy hoạch kỹ thuật chuyên ngành

Đây là vấn đề nhận được sự quan tâm của dư luận và nhiều Đại biểu quốc hội tại nghị trường khi thảo luận về Dự án Luật Quy hoạch.

Quy hoạch xây dựng tỉnh sẽ cụ thể hóa nội dung Quy hoạch tỉnh

Ngay trong tờ trình gửi Quốc hội tại kỳ họp lần này, Chính phủ cũng đã giải trình rõ, Quy hoạch xây dựng tỉnh sẽ cụ thể hóa nội dung quy hoạch tỉnh, bao gồm thuyết minh, bản vẽ, chỉ dẫn áp dụng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật về Quy hoạch xây dựng, làm cơ sở triển khai lập các quy hoạch đô thị, quy hoạch nông thôn, quy hoạch các khu chức năng và các dự án hạ tầng kỹ thuật đô thị.

Toàn cảnh kỳ họp. VGP/Nhật Bắc

Nếu Quy hoạch tỉnh đề cập đến những định hướng lớn, quy hoạch không gian phi vật thể và không gian kinh tế thì Quy hoạch xây dựng tỉnh chính là cụ thể hóa các định hướng lớn của Quy hoạch tỉnh. Quy hoạch xây dựng tỉnh là căn cứ để quản lý đô thị trong cấp tỉnh. Vì thế, 2 nội dung này khác nhau nhưng lại có sự liên kết với nhau. Quy hoạch xây dựng tỉnh cụ thể hóa Quy hoạch tỉnh.

Quy hoạch tỉnh là quy hoạch tổng thể kinh tế xã hội, nêu những định hướng lớn, phi vật thể. Còn Quy hoạch xây dựng tỉnh chỉ ra những định hướng, chỉ tiêu, không gian rất cụ thể để quản lý, phân các khu vực hợp lý. Xét theo khía cạnh này, Quy hoạch xây dựng tỉnh cụ thể hóa bằng những vật thể, là công cụ quản lý cấp tỉnh để thực hiện định hướng phát triển hệ thống đô thị-nông thôn. 

Theo phân tích của Phó Viện trưởng Viện Quy hoạch đô thị nông thôn quốc gia (VIUP) Nguyễn Thành Hưng: Quy hoạch tỉnh trong Luật Quy hoạch được hiểu giống như một bản kế hoạch vĩ mô, tích hợp các chiến lược cũng như chính sách khung cho lãnh thổ tỉnh và thiên về phi vật thể

Trong khi đó. Quy hoạch xây dựng tỉnh là quy hoạch mang tính kỹ thuật, nhằm đưa ra những giải pháp cụ thể về không gian, các vật thể (đất đai, đô thị, hạ tầng …) và các giải pháp về quản lý, đầu tư xây dựng. Theo ông Hưng đề xuất tồn tại Quy hoạch xây dựng tỉnh theo mục tiêu này là rất cần thiết.

Sự cần thiết của Quy hoạch xây dựng tỉnh

Đề cập đến vấn đề này, Đại biểu Quốc hội Nguyễn Bá Sơn  (Đà Nẵng) phân tích: Nhiều đô thị ở Việt Nam đang chứng kiến quá trình đô thị hóa chưa từng có về quy mô và tốc độ. Sự thay đổi nhanh chóng dẫn tới cấu trúc đô thị có khả năng bị biến dạng và quá tải.

Theo Đại biểu Nguyễn Bá Sơn, để giải bài toán tổng thể này thì quy hoạch đô thị cần được lập nhằm hoạch định các khu vực để bảo đảm phát triển cân bằng và bền vững. Do vậy, nhu cầu cấp thiết là pháp lý quy hoạch đô thị cần phải xác lập ổn định, đồng thời tạo hành lang pháp lý cho các phương pháp quy hoạch đô thị đương đại tiên tiến trên thế giới, tiếp cận một cách khoa học để định hướng phát triển đô thị.

Từ sự phân tích này Đại biểu Nguyễn Bá Sơn kiến nghị Quốc hội và Chính phủ giữ nguyên quy hoạch xây dựng vùng tỉnh là quy hoạch đô thị trong Luật Xây dựng hiện hành để đảm bảo tính đồng bộ và thống nhất của hệ thống.

Cùng quan điểm, đại biểu Hoàng Văn Cường (TP. Hà Nội) cho rằng: Tư tưởng chủ đạo của Luật Quy hoạch là tích hợp các quy hoạch rời rạc thành quy hoạch thống nhất, mang tính định hướng chung, thống nhất để tránh tình trạng chồng chéo, mâu thuẫn giữa các loại quy hoạch khác nhau. Để đạt được mục tiêu đó của Luật Quy hoạch thì phương án lý tưởng nhất là thực hiện tích hợp tất cả các nội dung cần quy hoạch thành một bản quy hoạch duy nhất.

Tuy nhiên, bản quy hoạch duy nhất này sẽ rất khó thực hiện bởi có quá nhiều loại thông tin khác nhau, cần được thể hiện dưới các hình thức biểu diễn khác nhau và cũng phải được thể hiện ở các tầng lớp thông tin khác nhau.

Chính vì vậy, để đơn giản phải thực hiện tách riêng từng thông tin riêng biệt, đặc trưng và thể hiện chi tiết từng lớp yếu tố đó thành từng yếu tố chuyên ngành kỹ thuật, người ta gọi đó là sản phẩm của quy hoạch kỹ thuật chuyên ngành thành các phần quy hoạch riêng.

Theo đại biểu Hoàng Văn Cường, quy hoạch xây dựng này cũng là một dạng của quy hoạch kỹ thuật chuyên ngành và có những biểu diễn riêng về mặt đặc tính kỹ thuật. Do vậy, nên để quy hoạch xây dựng tỉnh như là một quy hoạch kỹ thuật chuyên ngành riêng để chúng ta chi tiết hóa những nội dung phát triển không gian của quy hoạch tỉnh.

Quy hoạch xây dựng tỉnh chính là công cụ để Nhà nước thực hiện chức năng quản lý hoạt động xây dựng quy hoạch trên không gian tỉnh để đảm bảo chi tiết hóa không gian phát triển kinh tế-xã hội của lãnh thổ. Từ lý do này, đại biểu Hoàng Văn Cường đồng tình với đề xuất của Dự thảo đề án cũng như Tờ trình của Chính phủ nên duy trì quy hoạch xây dựng tỉnh riêng như là một dạng quy hoạch kỹ thuật chuyên ngành.

Phân tích sự cần thiết của quy hoạch xây dựng tỉnh, Đại biểu Lê Công Nhường (Bình Định) cho biết, thực hiện Quyết định số 1874 ngày 13/10/2014 về quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế-xã hội, vùng kinh tế trọng điểm miền Trung đến năm 2020 và định hướng đến năm 2030, các tỉnh trong khu vực đã triển khai đồ án quy hoạch xây dựng tỉnh ngắn hạn và tầm nhìn đến năm 2030.

“Các đồ án quy hoạch xây dựng tỉnh đang phát huy tác dụng tốt và không xung đột với dự thảo Luật Quy hoạch, do vậy, đại biểu Lê Công Nhường kiến nghị Quốc hội thống nhất với dự án Luật sửa đổi và giữ lại loại hình quy hoạch xây dựng tỉnh trong Luật Xây dựng (sửa đổi) lần này”.

Trước các ý kiến còn khác nhau về việc có quy hoạch xây dựng tỉnh hay không có quy hoạch xây dựng tỉnh của các đại biểu Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng, đại diện cho cơ quan soạn thảo Dự án Luật cho biết: Sau một thời gian làm việc với cơ quan chủ trì về vấn đề này chúng tôi nhận thấy quy hoạch tỉnh mà chúng ta đã có để tích hợp tất cả các loại vào, nhưng còn ở mức độ rất chung, phân bố về mặt không gian, các khu chức năng hay phát triển kinh tế-xã hội, còn xây dựng tỉnh thì phải ở một mức độ chi tiết hơn để cụ thể hóa, làm công cụ quản lý trong ngành xây dựng đối với quy hoạch ngành.

Đại điện cơ quan soạn thảo dự án luật cho rằng quy hoạch xây dựng tỉnh là một quy hoạch chuyên ngành để cụ thể hóa quy hoạch tỉnh ở mức độ chi tiết hơn. Nên dự án luật đã đề nghị theo hướng có quy hoạch xây dựng tỉnh.

                                                                                                                                 Toàn Thắng