Cao Bằng: Đột phá từ kinh tế cửa khẩu

Cửa khẩu Tà Lùng. Ảnh VGP/Quỳnh Hoa

Nằm cách thị xã Cao Bằng 70km về phía Bắc, cửa khẩu Tà Lùng chưa quá ồn ã như các cửa khẩu Tân Thanh hay những cửa khẩu khác của vùng biên giới phía Bắc. Nhưng hình ảnh từng đoàn xe tải đầy ắp hàng hóa nhẫn nại nối dài đã minh chứng cho một vùng biên đang trên đà thay da đổi thịt.

Trao đổi với chúng tôi, Trưởng Ban Quản lý Khu kinh tế cửa khẩu Tà Lùng Nông Văn Thiện cho biết: Tà Lùng (tiếng địa phương) có nghĩa "sông to", đây cũng là cửa khẩu giao thương khá sớm của Việt Nam với thế giới bên ngoài.

Từ những năm 1740, hoạt động giao thương hàng hóa của Việt Nam thông qua cửa khẩu Tà Lùng tương đối nhộn nhịp, không chỉ từ Trung Quốc, mà nhiều nước phương Tây  đã theo dòng sông Tả Giang để kết nối giao thương với Việt Nam.

Hiện nay hàng hóa đi qua cửa khẩu này chủ yếu là hàng tạm nhập tái xuất. Việt Nam xuất cao su, nông sản... và nhập về máy móc thiết bị, vật liệu xây dựng.

Anh Nông Ngọc Hùng, một lao động lâu năm người dân tộc Tày đang hối hả vận chuyển nông sản qua cửa khẩu cho biết, thu nhập mỗi tháng của anh khoảng 5 triệu đồng, tuy có vất vả nhưng vẫn hơn nhiều làm nông nghiệp.

Còn theo ông Thiện, từ khi phát triển kinh tế cửa khẩu, đời sống kinh tế của người dân vùng biên đã thay đổi khá nhiều, bên cạnh giải quyết trực tiếp cho 300 lao động có việc, còn có khoảng 1.500, thậm chí có thời cao điểm lên 5.000, lao động địa phương được hưởng lợi qua các công việc gián tiếp như vận chuyển, bốc vác hàng hóa... ở đây.

Nếu như trước năm 2009, tất cả chi phí hoạt động của cửa khẩu đều phải lấy từ ngân sách, nhưng từ năm 2010, kinh tế cửa khẩu của tỉnh không những tự cân đối được nguồn thu chi mà còn có dư. Năm 2011 hoạt động từ kinh tế cửa khẩu của tỉnh đã thu được vài chục tỷ đồng; năm 2012 con số này nâng thành 100 tỷ; dự kiến năm 2013 gần 200 tỷ đồng.

Kinh tế cửa khẩu thúc đẩy kinh tế của tỉnh

Phó trưởng Ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh Cao Bằng Hoàng Cao Bái cho biết, tỉnh có 3 cửa khẩu chính là: Tà Lùng, Trà Lĩnh, Sóc Giang và nhiều cửa khẩu phụ, cặp chợ biên giới. Tuy nhiên, kinh tế cửa khẩu của tỉnh chuyển biến mạnh mẽ hơn sau khi Thủ tướng ban hành Quyết định số 1531/QĐ-TTg ngày 30/8/2013 phê duyệt Đề án “Rà soát, điều chỉnh quy hoạch phát triển các khu kinh tế cửa khẩu Việt Nam đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030”. Theo đó, sáp nhập 3 khu kinh tế cửa khẩu chính thành Khu kinh tế cửa khẩu tỉnh Cao Bằng để tạo thuận lợi trong quản lý và xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại, bảo đảm đúng tiêu chí.

Đến nay, cơ sở hạ tầng đã từng bước được đầu tư xây dựng, cùng với các chính sách kêu gọi của tỉnh vào Khu kinh tế hiện đã có 27 nhà đầu tư đăng ký thực hiện 33 dự án đầu tư với tổng số vốn trên 619 tỷ đồng và 30,8 triệu USD vào nhiều lĩnh vực, ngành, nghề khác nhau, trong đó chủ yếu là kinh doanh dịch vụ, xuất nhập khẩu hàng hóa.

Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Hoàng Anh cho biết: Phía nước bạn đang gấp rút hoàn thành tuyến đường cao tốc từ Trùng Khánh đến cửa khẩu Trà Lĩnh vào cuối năm 2014. Thủ tướng Chính phủ cũng đã đồng ý nâng cấp tuyến đường Quốc lộ 4a từ Lạng Sơn đi Cao Bằng. Đây sẽ là cơ hội lớn để khai thác lợi thế các cửa khẩu Cao Bằng trong việc đẩy mạnh hoạt động thương mại, du lịch, xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam sang thị trường Trung Quốc.

Với vị thế là một trong 4 trung tâm công nghiệp trụ cột của Trung Quốc, mỗi năm kim ngạch xuất nhập khẩu của thành phố Trùng Khánh ở mức 50 tỷ USD, ông Hoàng Anh kỳ vọng nếu mở được tuyến hành lang kinh tế này và chỉ cần chiếm 20% kim ngạch xuất nhập khẩu từ phía bạn, thì mỗi năm sẽ có khoảng 15 triệu tấn hàng hóa chu chuyển qua cửa khẩu Trà Lĩnh.

Chủ tịch tỉnh Nguyễn Hoàng Anh chia sẻ thêm: Cùng với mũi nhọn chính trong phát triển kinh tế Cao Bằng là du lịch, thì phát triển kinh tế cửa khẩu cũng được xác định là hướng trọng tâm. Tỉnh kỳ vọng, trong giai đoạn 2006-2020 cơ cấu kinh tế của tỉnh sẽ chuyển dịch nhanh theo hướng giảm tỷ trọng nông nghiệp, tăng tỷ trọng dịch vụ và công nghiệp. Trong đó, ngành Dịch vụ sẽ chiếm khoảng 48,8% vào năm 2015 và chiếm 49,21% vào năm 2020 trong tỷ trọng GDP của tỉnh.