"Cấp cứu" vệ tinh VNREDSat-1

Ảnh: Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam

Ban Quản lý Dự án Vệ tinh nhỏ (Viện Hàn lâm KHCN Việt Nam) vừa cho hay vào lúc 19h00 ngày 15/8/2014, các nhà khoa học Việt Nam đã tiến hành thao tác điều chỉnh khẩn cấp quỹ đạo vệ tinh VNREDSat-1 nhằm tránh khả năng va chạm với một vật thể bay cắt ngang qua quỹ đạo hiện tại của vệ tinh với vận tốc khoảng 14.000 m/s gấp hơn 2 lần tốc độ vũ trụ cấp 1.

Sau khi nhận được thông báo từ Trung tâm Phối hợp các nhiệm vụ vũ trụ (JSPOC) của Mỹ cảnh báo khả năng va chạm giữa VNREDSat-1 và một vật thể vũ trụ vào lúc 20h26 (giờ Việt Nam) ngày 15/8, với xác suất va chạm được dự báo là 0,279% (trên thế giới, với các xác suất va chạm trên 0,1%, thì cần thiết phải điều chỉnh quỹ đạo), Trung tâm Điều khiển và Khai thác vệ tinh nhỏ Việt Nam đã tiến hành phân tích, đánh giá tình huống, tham vấn chuyên gia của Astrium (Pháp), Trung tâm Điều khiển vệ tinh của GISTDA (Thái Lan) và quyết định cần tiến hành điều chỉnh quỹ đạo để đảm bảo an toàn tuyệt đối cho vệ tinh VNREDSat-1.

Việc tính toán quỹ đạo cần điều chỉnh được nhanh chóng triển khai và thực hiện chính xác để đảm bảo tránh va chạm, tiết kiệm nhiên liệu của vệ tinh và đảm bảo tính liên tục trong việc thực hiện kế hoạch chụp ảnh.

Lệnh điều khiển điều chỉnh quỹ đạo phải được tải lên vệ tinh ít nhất 30 phút trước thời điểm dự báo sẽ có va chạm. Trong khi đó, phiên liên lạc sớm nhất với vệ tinh của Trạm thu phát tín hiệu điều khiển vệ tinh đặt tại Hòa Lạc là vào lúc 21h00 ngày 15/8. Vì vậy, Trung tâm điều khiển đã khẩn trương thiết lập đường kết nối với vệ tinh VNREDSat-1 thông qua trạm thu phát tín hiệu ở Kiruna (Thụy Điển).

Vào lúc 15h39 ngày 15/8 (giờ Việt Nam), Trung tâm đã hoàn tất việc gửi lệnh điều khiển điều chỉnh quỹ đạo lên vệ tinh và lúc 19h00 vệ tinh đã thực hiện các thao tác điều chỉnh quỹ đạo.

Đến 21h00 cùng ngày, khi vệ tinh có phiên làm việc với trạm Hòa Lạc, các số liệu vệ tinh đã được tải xuống và xác thực sự thành công của quá trình điều khiển quỹ đạo khẩn cấp, vệ tinh sau đó vẫn tiếp tục hoạt động ổn định, chụp và gửi ảnh đều đặn theo kế hoạch.

Đây là hoạt động điều khiển quỹ đạo vệ tinh VNREDSat-1 phức tạp nhất mà Trung tâm điều khiển thực hiện cho đến nay.

Vệ tinh VNREDSat-1 được phóng lên quỹ đạo ngày 7/5/2013.

BT