Chăm bón không hợp lý gây cà phê chín sớm, không có lợi cho nông dân

Dưới tác động của quá trình đầu tư chăm bón và thu hái trong thời gian dài, hiện nay cà phê ở các tỉnh Tây Nguyên đã chín sớm hơn trước đây từ 20 ngày đến hơn 1 tháng. Hiện tượng cà phê chín sớm đang gây nhiều bất lợi cho nông dân và giảm hiệu quả sản xuất, kinh doanh.

30/10/2010 00:35

Trước đây, cây cà phê chín quả từ đầu tháng 12 đến tháng giêng dương lịch của năm, sau là thời điểm mùa khô. Việc thu hái quả tập trung trong 3 đợt với thời gian trong vòng gần một tháng. Do thời tiết mùa khô nắng ráo, việc thu hái, vận chuyển quả cà phê, phơi khô và chế biến sản phẩm tương đối thuận lợi, chất lượng sản phẩm tốt hơn. Khi kết thúc thu hoạch, đến giáp Tết Nguyên đán nông dân bắt đầu dọn vệ sinh vườn cây. Sau tết, các hộ dân và chủ trang trại tiến hành tưới nước, tập trung chăm bón cho cà phê ra hoa, đậu quả. Mùa khô nắng gắt, nhiệt độ tăng, sau khi tưới nước, các vườn cây cà phê đều nở hoa đồng loạt. Trong những tháng mùa khô, nông dân tưới nước cho cà phê 3 đợt, bảo đảm cho vườn cây sinh trưởng và phát triển tốt. Có những năm thời tiết thuận loại, mùa mưa đến sớm, các hộ nông dân và chủ trang trại cà phê chỉ tưới nước 2 đợt, giảm được chi phí đầu tư sản xuất.

Trong suốt nhiều năm sản xuất, đến thời kỳ cà phê bắt đầu chín, do thiếu nhân lực và bức bách với việc bảo vệ sản phẩm, bà con nông dân đã phải hái nhanh cả những quả chín, quả già và quả xanh để vừa đỡ công thu hoạch vừa khỏi bị mất trộm. Chỉ trong thời gian từ 15 đến hơn 20 ngày, các hộ nông dân đã thu hái xong cà phê. Thu hoạch xong, bà con tập trung dọn vệ sinh vườn cà phê và khẩn trương tưới nước nuôi dưỡng cây. Và chỉ sau khi tưới nước hơn 10 ngày, vườn cà phê đồng loạt nở hoa. Với cách chăm bón, tưới nước vườn cây không hợp lý như vậy đã làm vườn cà phê ra quả và chín sớm hơn thời vụ chính. Cứ như vậy, vườn cà phê năm sau chín sớm hơn năm trước. Và hiện nay, nhiều vườn cà phê ở Tây Nguyên lâm vào tình trạng chín quả đồng loạt vào cuối mùa mưa, trái với thời vụ trước đây, khiến việc thu hái quả và vận chuyển sản phẩm rất khó khăn. Cà phê thu hoạch về chất đống, khó khăn trong việc phơi sấy, làm giảm chất lượng và ảnh hưởng đến giá bán sản phẩm. Do thu hoạch cà phê sớm nên mùa khô bà con lại phải tưới nước 3-4 đợt. Có những năm khô hạn nhiều, phải tưới cho vườn cà phê đến 5 đợt, gây tốn kém. Mặt khác, đối với những vườn cà phê chín sớm, cây hấp thụ nắng ít nên quả nhỏ, hàm lượng dinh dưỡng trong hạt thấp, năng suất cũng thấp hơn so với với những vườn cà phê chín muộn.

Khắc phục tình trạng cà phê chín sớm, hiện nay Viện Khoa học Kỹ thuật nông lâm nghiệp Tây Nguyên đang nghiên cứu và chọn lọc giống cà phê chín muộn cung cấp cho nông dân sản xuất nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh.

Nguyễn Tiên