Chính sách giá điện mới của Pháp: Cách tính giờ thấp điểm - cao điểm

Cải cách này trước mắt sẽ tác động trực tiếp tới khoảng 1,7 triệu trong tổng số 14,5 triệu hộ dân đang sử dụng hợp đồng điện 2 mức giá, trước khi mở rộng áp dụng trên toàn quốc trong vòng 2 năm tới.

Thay đổi khung giờ thấp điểm – cao điểm

Theo Enedis, mục tiêu của việc điều chỉnh là nhằm tạo giá điện phù hợp hơn với những thay đổi trong sản xuất năng lượng, đặc biệt là sự phát triển mạnh mẽ của điện Mặt Trời. Nếu như trong thập niên 1960, Chính phủ Pháp khuyến khích tiêu thụ điện vào ban đêm để tận dụng công suất dư thừa của các nhà máy điện hạt nhân thì hiện nay, đỉnh điểm sản xuất điện lại rơi vào ban ngày. Điều này khiến chênh lệch giữa thời điểm giá rẻ (buổi trưa) và giá cao (buổi tối) ngày càng lớn trên thị trường điện.

Theo quy định mới, khung giờ thấp điểm buổi sáng (7h – 11h) và buổi tối (17h – 23h) sẽ bị bãi bỏ. Thay vào đó, người dân sẽ có khoảng giờ thấp điểm vào ban đêm để phục vụ việc sạc xe điện và khoảng thời gian thấp điểm ban ngày (11h - 17h, thời điểm nguồn điện Mặt Trời dồi dào) để giúp giảm chi phí sản xuất. Enedis cho biết kể từ năm sau, khung giờ này sẽ tiếp tục được điều chỉnh theo mùa Hè và mùa Đông để phản ánh thực tế tiêu thụ năng lượng.

Trong giai đoạn đầu, từ tháng 11/2025 - 4/2026, Enedis sẽ cập nhật biểu giá cho khoảng 300.000 thuê bao mỗi tháng. Dự kiến đến cuối năm 2026 sẽ có 9,3 triệu hộ dân chuyển sang mô hình giờ mới, trong khi 3,5 triệu hộ còn lại - có giờ thấp điểm không trùng giờ cao điểm - sẽ không bị ảnh hưởng.

Cơ quan Điều tiết Năng lượng (CRE) nhấn mạnh mục tiêu chính của cải cách là giảm áp lực tiêu thụ điện trong giờ cao điểm sáng và tối, thời điểm hệ thống thường phải huy động các nhà máy nhiệt điện phát thải CO2 cao. Ông Timothée Furois - Giám đốc phụ trách năng lượng của Enedis - cho biết: "Nhờ các hợp đồng giờ thấp điểm, 6-8 gigawatt điện tiêu thụ mỗi ngày đã được chuyển khỏi giờ cao điểm, tương đương công suất của 6 - 8 lò phản ứng hạt nhân".

Thay đổi cơ chế giá điện để "dịch chuyển nhu cầu điện"

Cơ chế mới cũng hướng tới ổn định giá điện bán lẻ. Trên thị trường bán buôn, giá điện buổi chiều có thể xuống dưới 10 euro/MWh (11,57 USD), trong khi buổi tối có thể vượt 150 euro/MWh (173,56 USD). Việc khuyến khích người dân tiêu thụ nhiều hơn trong khung giờ rẻ được kỳ vọng sẽ giúp giảm giá trung bình và hạn chế việc phải vận hành các nhà máy điện đắt đỏ.

Tác động thực tế tới hóa đơn tiền điện của hộ gia đình sẽ phụ thuộc vào mức độ linh hoạt trong thay đổi thói quen sử dụng điện như việc chạy máy giặt, sạc xe điện, làm nóng bình nước hoặc sưởi ấm vào giờ thấp điểm. Theo biểu giá bán lẻ hiện hành (TRV), mức giá trung bình là 20,81 cent/kWh trong giờ cao điểm và 16,35 cent/kWh trong giờ thấp điểm, chênh lệch khoảng 21%.

Chính phủ Pháp kỳ vọng cải cách này sẽ giúp người tiêu dùng chủ động "dịch chuyển nhu cầu điện", qua đó giảm áp lực lên lưới điện quốc gia, kiềm chế đà tăng giá trong những năm tới và thích ứng tốt hơn với thời kỳ năng lượng tái tạo đang phát triển mạnh tại nước này.

Pháp dự kiến chi trả khoản tiền trợ cấp kỷ lục cho năng lượng tái tạo

Theo cơ quan quản lý năng lượng Pháp, khoản trợ cấp của chính phủ dành cho năng lượng tái tạo dự kiến sẽ tăng 23% lên mức kỷ lục 9 tỉ euro (tương đương 10,3 tỉ USD) vào năm tới, sau khi gần như tăng gấp đôi trong năm 2025.

Theo hãng tin Bloomberg, việc gia tăng các khoản chi tiêu này diễn ra trong bối cảnh nước Pháp đang mở rộng phát triển điện mặt trời, điện gió và khí sinh học.

Hiện nay, phần lớn điện năng của Pháp vẫn đến từ các lò phản ứng hạt nhân.

Theo báo cáo của Ủy ban Điều tiết Năng lượng, khoản trợ cấp trong năm tới sẽ được phân bổ thành 2 nhóm như sau: 7,66 tỉ euro dành cho sản xuất điện tái tạo trên đất liền của Pháp và 1,33 tỉ euro hỗ trợ việc bơm khí sinh học vào mạng lưới khí đốt.

Việc gia tăng trợ cấp dường như đang phản ánh giá cả năng lượng trên thị trường ở Pháp sẽ vẫn tiếp tục duy trì ở mức thấp. Giá thấp đồng nghĩa với việc cần tăng trợ cấp để bù đắp. Theo cơ quan quản lý, mức giá thấp sẽ có lợi cho người tiêu dùng vì giúp giảm hóa đơn tiền điện của các hộ gia đình. Cơ quan này cũng cho biết, sản lượng điện sạch tăng mạnh đã góp phần cắt giảm khí thải và giúp Pháp đạt mức xuất khẩu điện kỷ lục trong năm 2024, cải thiện cán cân thương mại quốc gia thêm 5 tỉ euro.

Tuy vậy, sản lượng điện tái tạo tăng mạnh đã ảnh hưởng đến sản xuất điện hạt nhân, buộc tập đoàn EDF phải liên tục giảm công suất của các lò phản ứng nhằm tránh gây quá tải cho hệ thống lưới điện. Trong những ngày nắng to hoặc gió mạnh, khi giá điện xuống dưới mức 0, các nhà sản xuất điện mặt trời và điện gió cũng có thể buộc phải cắt giảm sản lượng – mặc dù phần lớn sẽ vẫn được các khoản hỗ trợ.