Chung tay xây dựng 'luồng xanh', 'vùng xanh' cho nông sản

Thứ  trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến - Ảnh: VGP/Đỗ Hương

Thưa Thứ trưởng, trong thống kê về kinh tế - xã hội 7 tháng đầu năm, ngành nông nghiệp đã đạt được những kết quả rất khả quan. Thứ trưởng có thể phân tích rõ hơn những nguyên nhân để đạt được kết quả này trong bối cảnh dịch bệnh diễn biến hết sức phức tạp như hiện nay?

Thứ trưởng Phùng Đức Tiến: Có thể nói, dù dịch COVID-19 tiếp tục diễn biến phức tạp, làm đứt gãy các chuỗi cung ứng toàn cầu và gây ảnh hưởng trực tiếp tới sản xuất và hoạt động xuất, nhập khẩu, tiêu thụ nông lâm thủy sản (NLTS) nhưng ngành nông nghiệp vẫn là 1 trong số rất ít những ngành giữ được nhịp tăng trưởng và đạt được những kết quả sản xuất rất khả quan ở hầu hết các lĩnh vực trồng trọt, chăn nuôi, thủy sản và lâm nghiệp. 6 tháng đầu năm, tốc độ tăng giá trị gia tăng lĩnh vực NLTS vân tăng 3,82%; trong đó, nông nghiệp tăng 3,69%; lâm nghiệp tăng 3,98%; thủy sản tăng 4,25%.

Đạt được kết quả trên bởi ngay từ những tháng cuối năm 2020, trên cơ sở dự báo tình hình thời tiết, dịch bệnh trên cây trồng vật nuôi, thị trường trong nước và quốc tế còn nhiều diễn biến phức tạp, ngành nông nghiệp đã phối hợp với các địa phương xây dựng kế hoạch sản xuất nhằm đảm bảo hạn chế tối đa thiệt hại do thiên tai, dịch bệnh, đẩy nhanh khôi phục đàn lợn, nâng cao cao năng suất, sản lượng lương thực, thực phẩm...

Đồng thời, ngành liên tục đẩy mạnh mở cửa thị trường nông sản với các nước như: Peru, Australia,... chủ động nghiên cứu, dự báo, tận dụng lợi thế từ FTAs để thúc đẩy xuất khẩu nông sản. Thúc đẩy lưu thông, thương mại biên giới, nắm bắt tình hình sản xuất, chế biến, tiêu thụ nông sản.

Bên cạnh đó, phối hợp với Đại sứ quán, thương vụ Việt Nam tại các nước xây dựng các kênh trao đổi, cung cấp thông tin các thị trường xuất khẩu trọng tâm như: Nhật Bản, Hàn Quốc, Hoa Kỳ, EU và Trung Quốc… để phân tích, đánh giá, dự báo thị trường nông sản trong và sau đại dịch COVID-19, từ đó đề ra giải pháp ứng phó kịp thời; tháo gỡ rào cản thương mại và rào cản kỹ thuật của các nước đối với hàng hóa nông sản xuất khẩu của Việt Nam.

Trên cơ sở đó, cùng với sự quan tâm chỉ đạo sát sao của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, sự hỗ trợ của các cấp, các ngành và địa phương; sự chung sức, vượt khó, sáng tạo của cộng đồng doanh nghiệp, bà con nông dân trên cả nước và đồng hành của các cơ quan truyền thông đã tạo sự đồng thuận của cả xã hội… nên sản xuất NLTS đã đạt được kết quả tốt như vậy.

Nổi bật nhất là vụ lúa Đông Xuân vừa qua dù diện tích gieo cấy giảm nhưng nhờ năng suất đạt 68,3 tạ/ha, tăng 2,6 tạ/ha nên sản lượng đạt trên 20,5 triệu tấn, tăng 678.000 tấn so với vụ Đông Xuân trước; sản lượng các loại trái cây chủ lực đều tăng. Bên cạnh đó, đàn bò tăng khoảng 2,3%; đàn lợn tăng 6,1%; đàn gia cầm ước tăng 4,8%; tổng sản lượng thủy - hải sản ước đạt 4,9 triệu tấn, tăng 2,2%.

Sản lượng lương thực, thực phẩm hoàn toàn đáp ứng đủ nhu cầu tiêu dùng của người dân trong nước và phục vụ xuất khẩu. Kim ngạch xuất khẩu NLTS 7 tháng ước 28,6 tỷ USD, tăng 26,7% so với 7 tháng/2020.

Bộ NN&PTNT đang cập nhật tình hình cung ứng NLTS của các địa phương để đảm bảo ổn định lương thực thời gian tới - Ảnh: VGP/Đỗ Hương

Tuy những kết quả đạt được rất khả quan nhưng do dịch bệnh chưa thể chấm dứt ngay nên mục tiêu của ngành, đặc biệt trong việc XK dự báo còn rất khó khăn. Bộ NN&PTNT chuẩn bị những giải pháp gì trong thời gian tới, thưa Thứ trưởng?

Thứ trưởng Phùng Đức Tiến: Trước tình hình dịch COVID-19 diễn biến phức tạp như hiện nay, đặc biệt tại các tỉnh/thành phố lớn như TPHCM, Hà Nội, ngành nông nghiệp cũng phải đối mặt với nhiều khó khăn, nhất là trong tiêu thụ nông sản, hỗ trợ người dân, doanh nghiệp duy trì sản xuất, xuất khẩu; nếu không triển khai kịp thời các giải pháp hỗ trợ thì dự kiến 6 tháng cuối năm 2021 nguồn cung nông sản thực phẩm phục vụ tiêu dùng trong nước, xuất khẩu sẽ giảm mạnh..

Để đảm bảo mục tiêu tăng trưởng năm 2021 của ngành nói chung và mục tiêu về xuất khẩu nói riêng, Bộ NN&PTNT xác định một số nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm như:

Về sản xuất NLTS: Phối hợp chặt chẽ với các địa phương điều chỉnh kế hoạch sản xuất NLTS phù hợp với điều kiện thời tiết, diễn biến dịch COVID-19 tại từng tỉnh, thành phố; hỗ trợ người dân và doanh nghiệp những điều kiện cần thiết để duy trì và phát triển sản xuất NTLS (nhân lực lao động gieo cấy, chăm sóc, thu hoạch,... làm việc ngoài ruộng, vườn, trang trại; giống cây – con; phân bón, thức ăn chăn nuôi; nguồn vốn đầu tư... ) nhằm đảm bảo vừa chống dịch, thiên tai hiệu quả vừa không bị đứt gãy chuỗi cung ứng NLTS, đảm bảo đủ lương thực, thực phẩm phục vụ nhu cầu tiêu dùng trong nước, xuất khẩu.

Đẩy mạnh phát triển thị trường, tháo gỡ rào cản, tạo thuận lợi cho tiêu thụ trong nước và xuất khẩu: Bộ tập trung phối hợp với các bộ, ngành, địa phương, Hiệp hội ngành hàng tập trung giải quyết khó khăn về kỹ thuật, thuận lợi hóa thông quan, hạ tầng logistic, không để ứ đọng hàng hóa trên các tỉnh biên giới với Trung Quốc và các thị trường xuất khẩu (XK) trọng điểm.

Cùng với đó, hướng dẫn địa phương, doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh điều chỉnh phương thức kinh doanh, đẩy mạnh tiêu thụ nông sản trên các sàn giao dịch điện tử; nâng cao năng lực cung ứng của hệ thống phân phối; rà soát hoạt động cung ứng hàng hóa của các thương nhân kinh doanh mặt hàng chủ lực; thiết lập điểm tập kết hàng hóa tạm thời; cùng các địa phương xác định và xây dựng “luồng xanh”, “vùng xanh” cho nông sản để không làm đứt gãy chuỗi cung ứng, đảm bảo việc lưu thông được thông suốt, kịp thời tiêu thụ nông sản (đặc biệt là các nông sản có sản lượng lớn, thời vụ thu hoạch, thời gian bảo quản ngắn).

Đồng thời, đảm bảo cung ứng đủ lương thực, thực phẩm của người dân tại các địa phương phải áp dụng Chỉ thị 16; đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến thương mại quốc tế, thúc đẩy XK…; phối hợp chặt chẽ với các Tham tán thương mại của Việt Nam tại nước ngoài, hỗ trợ địa phương, doanh nghiệp xuất khẩu nông sản đạt tiêu chuẩn xuất khẩu sang các thị trường EU, Anh, Trung Quốc, Nhật Bản,…