Chương trình doanh nghiệp ưu tiên đặc biệt trong lĩnh vực hải quan: Cần những điều chỉnh phù hợp hơn với thực tiễn

Cuối tháng 7/2011, ngành Hải quan đã tổ chức lễ công nhận 9 doanh nghiệp (DN) được ưu tiên về thủ tục hải quan. Động thái này tạo ra những thay đổi mạnh mẽ về cải cách thủ tục hành chính, mang lại hiệu quả rõ rệt, thiết thực được DN và cơ quan quản lý nhà nước, quan tâm hưởng ứng. Tuy nhiên, theo ý kiến từ phía DN, cơ quan hải quan có ý kiến cho rằng, Chương trình DN ưu tiên đặc biệt trong lĩnh vực hải quan cần những điều chỉnh phù hợp hơn với thực tiễn.

10/08/2011 15:05

Ảnh minh họa. Nguồn: Internet

Thuận lợi tối đa cho DN

Nội dung chính của Chế độ doanh nghiệp ưu tiên nhằm dành nhiều thuận lợi, ưu tiên vượt trội cho doanh nghiệp đủ điểu kiện theo quy định tại Thông tư số 63/2011/TT-BTC ngày 13/5/2011 của Bộ Tài chính quy định thí điểm chế độ ưu tiên trong lĩnh vực quản lý nhà nước về hải quan đối với doanh nghiệp đủ điều kiện. Một số lợi ích thiết thực mà doanh nghiệp ưu tiên trong lĩnh vực quản lý nhà nước về hải quan có được như: giảm thiểu nhiều thủ tục hải quan; được thông quan hàng hóa nhanh chóng, tiết kiệm thời gian, giảm chi phí, tăng hiệu quả kinh doanh… bên cạnh đó là việc nâng cao uy tín, thương hiệu của doanh nghiệp. Khi Việt Nam ký kết Hiệp định công nhận lẫn nhau về doanh nghiệp ưu tiên (AEO) với các nước thì các doanh nghiệp này còn được hưởng chế độ ưu tiên ở các nước mà Việt Nam đã ký cam kết.

Theo Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Ngọc Túc, việc công nhận cũng chính là hình thức để Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan ghi nhận những đóng góp quan trọng của các DN đối với sự phát triển kinh tế Việt Nam, thể hiện sự tin tưởng vào việc tuân thủ pháp luật trong tương lai của các DN. Đồng thời, thể hiện quan điểm về cải cách hành chính trong linh vực hải quan là lấy việc tọa thuận lợi DN làm trọng tâm, thước đo hiệu quả công việc.

Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Ngọc Túc cho biết, đối với trong nước, những DN này sẽ được dành ưu tiên vượt trội như giảm thiểu thủ tục hải quan (giảm chứng từ, giảm kiểm tra, nộp thuế phí định kỳ, hoàn thuế trước, kiểm tra sau, được thông quan hàng hóa nhanh chóng). Theo đó, những doanh nghiệp thuộc diện ưu tiên sẽ được miễn kiểm tra chi tiết hồ sơ hải quan; miễn kiểm tra thực tế hàng hóa (trừ trường hợp có dấu hiệu vi phạm rõ ràng); không thực hiện việc kiểm tra sau thông quan tại trụ sở doanh nghiệp; thực hiện thủ tục hải quan điện tử 24/24 giờ trong ngày; 7/7 ngày trong tuần; được nộp thuế, áp dụng chế độ hoàn thuế trước, kiểm tra sau; sửa chữa tờ khai, bổ sung hồ sơ hải quan; khai hải quan một lần để xuất khẩu, nhập khẩu nhiều lần.

Đại diện Công ty TNHH Samsung Electronics Việt Nam cho rằng, việc Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan công nhận doanh nghiệp ưu tiên là bước đột phá về cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực hải quan, là cơ sở thuận lợi để để doanh nghiệp phát triển trong tương lai, khẳng định vị thế và uy tín, thực hiện tốt nghĩa vụ của doanh nghiệp, góp phần vào sự phát triển KT-XH của Việt Nam.

Điều chỉnh tiêu chí, mở rộng ưu tiên

Tuy vậy, các DN được ưu tiên cho rằng, các tiêu chí (quy định trong Thông tư 63) vẫn còn khắt khe. Ông Nguyễn Minh Thắng, Cty lọc hóa dầu Bình Sơn cho rằng, có những DN mở rất nhiều tờ khai và tuân thủ rất tốt pháp luật nhưng do đặc thù ngành nghề nên không đạt được tiêu chí doanh thu nên không đủ điều kiện ưu tiên, đó là thiệt thòi lớn. Do vậy, nên mở rộng sang các lĩnh vực ngành nghề có đặc thù. Mặt khác, quy định DN dưới 3 lần vi phạm hành chính cũng cần được xem xét lại. Trên thực tế, có những DN làm hàng trăm tờ khai trong một ngày, vì vậy sẽ khó tránh được những lỗi rất sơ đẳng về thủ tục hành chính.

Theo ông Phạm Thanh Bình – Cục trưởng Cục kiểm tra sau thông quan, Tổng cục Hải quan cũng cho rằng, chương trình ưu tiên DN trong lĩnh vực hải quan cần được hoàn thiện, đảm bảo quyền lợi cho thêm nhiều DN thực hiện tốt nghĩa vụ thuế. Theo ông, thực tế các DN thường xuyên mắc phải những lỗi, song không phải là những lỗi lớn và không cố ý. Chủ yếu là những lỗi về thủ tục như: về lưu hồ sơ, thiếu hóa đơn, nộp chậm hồ sơ,về in ấn hóa đơn… và mức phạt cho những lỗi này thường thấp, có khi chỉ vài trăm nghìn đồng. Những DN nước ngoài mỗi tháng mở tới hàng nghìn tờ khai thì việc mắc lỗi vài ba lần chỉ là những sai sót đáng tiếc. Hơn nữa, theo Thông tư 63, Tổng cục Hải quan chỉ có thời gian 45 ngày cho việc hoàn tất các khâu thẩm định, để công nhận DN được ưu tiên. Trong khi đó, các nước trên thế giới quy định dài hơn (như Hàn Quốc là 3 tháng). Do đó, cũng cần điều chỉnh kéo dài thời hạn thẩm định.

Ông Bình cho biết thêm, để tạo điều kiện cho các DN, Tổng cục Hải quan đã trình Bộ Tài chính sửa đổi một số tiêu chí trong Thông tư 63. Vừa qua (ngày 12/7/2011), Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư 105/2011/TT- BTC sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 63, theo hướng quy định lại tiêu chí về kim ngạch xuất, nhập khẩu và về số lần vi phạm, cũng như mức phạt. Theo kế hoạch, Tổng cục Hải quan sẽ tiếp tục triển khai lựa chọn tiếp các DN để công nhận vào những đợt sau, theo những tiêu chí tại Thông tư 63 và Thông tư 105. Dự kiến, cuối năm 2011, Tổng cục Hải quan sẽ tiếp tục lựa chọn và trao tiếp Giấy chứng nhận ưu tiên đợt 2 cho khoảng 20 DN./.

Nam Phong