Đắc Nông: Ngăn chặn tình trạng phá rừng ở huyện Tuy Đức

Tuy Đức là huyện có diện tích rừng tự nhiên và đất lâm nghiệp lớn nhất tỉnh Đắc Nông với 70 nghìn ha. Mặc dù hầu hết diện tích rừng và đất lâm nghiệp trên địa bàn đều có chủ quản lý, thế nhưng, tình trạng phá rừng vẫn diễn ra làm mỗi năm có hàng trăm ha rừng tự nhiên biến mất. Chính quyền và các ngành chức năng của địa phương chưa có biện pháp ngăn chặn hiệu quả.

16/05/2011 15:30

Tan hoang những cánh rừng già

Tại Tiểu khu 1538, do Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Quảng Tín quản lý, đập vào mắt chúng tôi là cả một cánh rừng già hàng chục ha bị cưa đốn, cây cối đổ ngổn ngang, những thân cây có đường kính từ 50 đến 60 cm bị đốt cháy lẹm đen thui. Tại đây, chỉ một năm trước, để vào được Tiểu khu 1537, 1538 này chỉ có cách duy nhất là lội bộ băng rừng. Còn bây giờ, rừng còn trơ lại những gốc cây khô xen lẫn những rẫy ngô, sắn nên ô-tô đã vào tận nơi. Nhìn trên bản đồ của huyện Tuy Đức, đây là khu vực rừng già, nhưng vào tận nơi chỉ còn sót lại những chỏm rừng trên các đỉnh đồi. Cũng thuộc hai tiểu khu này, khi đến khu vực giáp ranh giữa hai tỉnh Đác Nông và Bình Phước, tình trạng phá rừng càng khốc liệt hơn, hàng chục ha rừng già hàng trăm năm tuổi bị chặt phá ngổn ngang, mới có, cũ có và đang được người dân dọn đốt lấy đất làm rẫy. Tại những nơi rừng mới bị đốn hạ, nhiều lều lán được dựng lên để chiếm giữ đất.

Phó Chủ tịch UBND huyện Tuy Đức Lê Văn Quang lo lắng cho biết: 'Những năm gần đây, nhất là từ đầu năm 2011 đến nay, tình trạng phá rừng, lấn chiếm đất rừng trái phép xảy ra trên địa bàn huyện hết sức nóng bỏng, trong đó 'nóng' nhất là tại xã Đắc Ngo. Điều đáng nói là trước đây, 'lâm tặc' chỉ phá những khu vực nhỏ lẻ, manh mún và phải lén lút, còn hiện nay xuất hiện tình trạng phá rừng tập thể với quy mô lên đến hàng trăm người, được trang bị hàng chục cưa máy, dao, rựa ào ào phá rừng ngay giữa ban ngày. Khi lực lượng chức năng phát hiện họ sẵn sàng chống trả quyết liệt'. Liên tục từ đầu năm đến nay, có hàng trăm đối tượng từ xã Đác Nhau, huyện Bù Đăng, tỉnh Bình Phước và các tỉnh Bình Dương, Đồng Nai, các tỉnh phía bắc... đổ xô đến các Tiểu khu 1168, 1523, 1529 trên địa bàn xã Đắc Ngo do Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Quảng Tín và các doanh nghiệp tư nhân Phi Long, Phạm Quốc, Hoàng Ba quản lý phá rừng ồ ạt, làm hàng trăm ha rừng bị phá trắng chỉ trong một thời gian ngắn. Cụ thể, trong các ngày từ 7 đến 9-3, có gần 400 người dân ở điểm dân cư số 1 và 2, xã Đắc Ngo đã kéo nhau vào Tiểu khu 1522 phá rừng lấy đất sản xuất. Chỉ trong vòng hai ngày, người dân đã phá trắng 28 ha rừng già. Liên tiếp những ngày sau đó như ngày 4-4 và 4-5, gần 200 người tại điểm dân cư số 1 và số 2 xã Đác Ngo đã kéo nhau vào các Tiểu khu 1523, 1529 phá rừng để lấy đất sản xuất.

Phó Chủ tịch Lê Văn Quang cho biết: 'Toàn huyện Tuy Đức hiện có 70 nghìn ha rừng và đất lâm nghiệp, trong đó chính quyền địa phương quản lý 15 nghìn ha, còn lại do hai công ty lâm nghiệp và các doanh nghiệp tư nhân quản lý, bảo vệ. Thế nhưng, hầu hết các doanh nghiệp này đều bất lực trước tình trạng 'lâm tặc' phá rừng. Đối với người dân ở xã Đác Ngo, hiện nay không thiếu đất sản xuất, nhưng do ở đây đất đai màu mỡ, cộng thêm hiện nay giá các loại nông sản, nhất là cao-su, hồ tiêu, cà-phê, sắn, ngô... tăng cao cho nên dân di cư tự do tràn vào phá rừng lấy đất sản xuất. Theo thống kê của UBND huyện, từ năm 2007 đến nay, đã có khoảng 3.000 ha rừng và đất lâm nghiệp do các doanh nghiệp quản lý bị người dân phá trắng và lấn chiếm trái phép, trong đó Công ty TNHH Long Sơn để mất hơn 353 ha; Doanh nghiệp tư nhân Phạm Quốc 160 ha; Công ty cổ phần Đầu tư xây dựng Kiến Trúc Mới 312 ha; Công ty TNHH Hoàng Thiên 157,3 ha; Công ty TNHH Minh Phúc 43,6 ha... Đối với các Công ty lâm nghiệp được coi là có năng lực hơn, nhưng thực tế rừng do các công ty này quản lý cũng bị tàn phá thảm hại. Đơn cử như Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Quảng Tín giao khoán 679 ha rừng cho 67 hộ dân ở xã Đác Ngo quản lý, bảo vệ, nhưng kết quả kiểm tra mới đây phát hiện có 509 ha rừng bị phá trắng.

Các giải pháp cứu rừng

Nhằm ngăn chặn tình trạng phá rừng đang diễn ra ồ ạt ở huyện Tuy Đức, từ ngày 20 đến 29/4 vừa qua, UBND tỉnh Đắc Nông thành lập Đoàn công tác liên ngành của tỉnh phối hợp các ngành chức năng của huyện Tuy Đức mở đợt truy quét 'lâm tặc' và cưỡng chế giải tỏa các đối tượng phá rừng, lấn chiếm đất rừng trái phép tại các Tiểu khu 1521, 1525, 1537, 1538 trên địa bàn xã Đắc Ngo. Đây là chiến dịch cưỡng chế giải tỏa có quy mô lớn nhất trên địa bàn tỉnh từ trước đến nay với sự tham gia của hơn 500 người thuộc các lực lượng chức năng và các phương tiện máy xúc, máy ủi... Sau chín ngày ra quân, Đoàn công tác liên ngành đã cưỡng chế, giải tỏa, chặt bỏ hơn 700 ha cây trồng gồm cà-phê, cao-su, điều và các loại cây trồng ngắn ngày khác; tháo dỡ 107 nhà tạm và lều lán xây dựng trái phép trên đất lâm nghiệp. Ngoài ra, đoàn còn lập hơn 148 biên bản xử lý vi phạm phá rừng và lấn chiếm đất rừng trái phép.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đắc Nông Đỗ Thế Nhữ, Trưởng đoàn cưỡng chế, giải tỏa cho biết: Sau khi cưỡng chế, giải tỏa, các đối tượng thật sự chưa có nơi ở ổn định và thiếu đất sản xuất, tỉnh bố trí vào ở tại dự án sắp xếp, ổn định dân di cư tự do của xã Đác Ngo, đồng thời cấp đủ một ha đất để sản xuất, còn các đối tượng khác đều trục xuất khỏi địa phương. Đối với những diện tích sau khi giải tỏa thuộc các dự án thì giao lại cho các doanh nghiệp quản lý, sử dụng và chịu trách nhiệm; còn những diện tích do phá rừng trái phép, UBND tỉnh tổ chức đấu giá giá trị sử dụng đất nhằm mục đích giao cho các tổ chức, đơn vị, cá nhân quản lý, bảo vệ và sử dụng hiệu quả, không để xảy ra tình trạng lấn chiếm, sang nhượng bất hợp pháp như hiện nay.

N.C.L – N.D