Đảm bảo quyền lợi của sinh viên trúng tuyển theo Đề án 322

TS. Nguyễn Xuân Vang, Cục trưởng Cục đào tạo với nước ngoài, Bộ Giáo dục và Đào tạo. - Ảnh: VGP/Từ Lương

Xung quanh việc dừng cử sinh viên đã trúng tuyển theo Đề án 322 đi đào tạo ở nước ngoài đã có nhiều thông tin cho rằng quyết định này đã làm cho hàng trăm ứng viên trúng tuyển bị “mắc kẹt”.

Ngày 22/5, phóng viên Báo điện tử Chính phủ đã có cuộc trao đổi với TS. Nguyễn Xuân Vang, Cục trưởng Cục đào tạo với nước ngoài, Bộ Giáo dục và Đào tạo xung quanh vấn đề này.

Phóng viên: Thưa Cục trưởng, ông có bình luận như thế nào xung quanh việc dừng cử mới lưu học sinh đi du học theo Đề án 322 năm 2012?

Cục trưởng Nguyễn Xuân Vang: Với Đề án 322, chúng ta đã thực hiện liên tục từ năm 2000, đã kéo dài 1 lần từ 2006 đến 2014 (giai đoạn 2) và chỉ được gửi 2.000 người đi học trong giai đoạn 2 này.

Đề án 322 mỗi năm được tuyển 400 người, trong đó 50% đào tạo trình độ tiến sĩ (1.000 người), 25% đào tạo thạc sĩ (500 người), 15% đào tạo đại học (300 người). Tuy nhiên, căn cứ nhu cầu đào tạo chung của đất nước trong những năm cuối thực hiện Đề án 322, đồng thời với mong muốn không làm gián đoạn việc cử người đi học nước ngoài, từ năm 2010, Bộ Giáo dục và Đào tạo có chủ trương “gối đầu” việc tuyển sinh đào tạo tiến sĩ của Đề án 322 vào Đề án 911 (cho đối tượng học tiến sĩ làm giảng viên, đã được phê duyệt song chưa được cấp kinh phí) và do đó, đã tăng số lượng ứng viên đi học tiến sĩ để chuyển tiếp sang Đề án 911, “chiếm dụng” bất đắc dĩ chỉ tiêu chung của Đề án 322.

Bộ Giáo dục và Đào tạo đang xin phép Chính phủ cho chuyển tất cả số giảng viên đi học tiến sĩ năm 2010 và 2011 theo Đề án 322 sang nguồn kinh phí của Đề án 911 và như vậy sau khi được Chính phủ cho phép và trên cơ sở cân đối toàn bộ chỉ tiêu đào tạo, Đề án 322 hoàn toàn có khả năng bố trí cử nốt số ứng viên đại học, thạc sĩ đã trúng tuyển đi học mới trong năm 2012.

Bộ Giáo dục và Đào tạo đang hoàn thiện dự thảo đề án mới tương tự đề án 322 (trừ đối tượng giảng viên đi học tiến sĩ theo đề án 911), và sẽ lấy ý kiến các cơ quan để trình Chính phủ trong ngay trong tháng 6/2012. Như vậy, sẽ có thêm một khả năng là khi Đề án mới được phê duyệt, Bộ sẽ được cấp kinh phí để chuyển những người trúng tuyển còn lại sẽ đi học bằng nguồn của một Đề án mới. 

Phóng viên: Những giải pháp nào đã được Bộ Giáo dục và Đào tạo lựa chọn để giảm thiểu thiệt thòi cho những ứng viên này?

Cục trưởng Nguyễn Xuân Vang: Để đảm bảo quyền lợi cho ứng viên trúng tuyển chưa đi học, vào thời điểm hiện nay, Cục Đào tạo với nước ngoài được giao hướng dẫn, tạo điều kiện để người trúng tuyển chuyển đổi cơ hội đi học ở nước ngoài theo hai hướng.

Thứ nhất, ứng viên nghiên cứu thông tin tuyển sinh trên các trang web: www.vied.vn và www.moet.gov.vn để xác định và đăng ký chuyển sang chương trình học bổng cụ thể do Bộ Giáo dục và Đào tạo (Cục Đào tạo với nước ngoài) chủ trì tuyển sinh đi học theo các diện học bổng Hiệp định, học bổng nước ngoài cấp cho Việt Nam năm học 2012 - 2013 phù hợp với nguyện vọng đi học của mình.  

Vào thời điểm này Bộ Giáo dục và Đào tạo đã tạo thêm cơ hội cho các ứng viên chuyển sang học bổng MEXT của Chinh phủ Nhật Bản, học bổng của Chính phủ Sri Lanka, Cuba, Liên bang Nga, Ma-rốc. Sắp tới có thêm các học bổng khác chúng tôi sẽ thông báo tiếp để ứng viên quan tâm nghiên cứu và lựa chọn. Bên cạnh đó còn có các cơ hội ứng viên có thể dự tuyển học bổng NZaid, Endeavour, ADS (Australia)...

Để đáp ứng kịp thời hạn tuyển sinh cho một số chương trình học bổng Hiệp định và học bổng do nước ngoài cấp, Cục Đào tạo với nước ngoài cần nhận được thông tin liên hệ lại của ứng viên trước ngày 1/6/2012 để tổng hợp nhu cầu cụ thể.

Thứ hai, đối với giảng viên đi học tiến sĩ hoặc người được xét tuyển đi học tiến sĩ về làm giảng viên, ứng viên thạc sĩ có học lực đại học loại giỏi là giảng viên đại học, có văn bản của cơ sở đào tạo nước ngoài đồng ý tiếp nhận đào tạo thẳng chương trình tiến sĩ sẽ đăng ký để được xem xét chuyển sang xử lý trúng tuyển theo diện học bổng Đề án 911 đi học chương trình tiến sĩ bằng ngân sách nhà nước giai đoạn 2012-2013.

Phóng viên: Cục Đào tạo với nước ngoài sẽ giải quyết thế nào nếu ứng viên không đồng ý với phương án Bộ đưa ra?

Cục trưởng Nguyễn Xuân Vang: Như đã nói ở trên, các ứng viên có quyền lựa chọn các phương án đã đưa ra như đã nêu ở trên. Chỉ vướng nhất là ứng viên đại học. Đối với đối tượng này, nếu ứng viên không đồng ý với các phương án đó, chúng tôi sẽ ghi nhận để tìm hướng xử lý tiếp theo nếu có kinh phí và chương trình để cử đi học bằng ngân sách nhà nước hoặc quay lại trường đại học Việt Nam học tiếp.

Đối với ứng viên thạc sĩ, những người này đều đang làm việc ở các trường đại học, cao đẳng, cơ quan nhà nước, nếu năm nay không đi được thì năm sau họ có thể đi khi có đề án mới. Trường hợp ứng viên đã, đang hoặc có nguyện vọng học thạc sĩ trong nước, sau đó mới đăng ký lại để xử lý thủ tục đi học tiến sĩ bằng ngân sách nhà nước thì Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ phối hợp và hướng dẫn giải quyết cụ thể.

Đối với ứng viên tiến sĩ (giảng viên) thì không ảnh hưởng gì vì tất cả đối tượng này sẽ đi học theo Đề án 911 năm 2012. 

Phóng viên: Bộ Giáo dục và Đào tạo đang xây dựng đề án mới tương tự Đề án 322, ông có thể nói rõ hơn về đề án này? Với Đề án 911, bao giờ đề án này sẽ được cấp kinh phí?

Cục trưởng Nguyễn Xuân Vang: Bộ Giáo dục và Đào tạo được Chính phủ giao xây dựng Đề án mới thay cho Đề án 322. Hiện nay Đề án đã xong dự thảo và theo kế hoạch sẽ trình Chính phủ trong tháng 6/2012. Đề án này được xây dựng tương tự như Đề án 322 nhưng không có đối tượng là giảng viên đại học, cao đẳng đi học trình độ tiến sĩ.

Về việc cấp kinh phí cho Đề án 911, Bộ Giáo dục và Đào tạo đang hoàn tất các thủ tục còn lại và dự kiến cuối quý II/2012 sẽ được cấp kinh phí để triển khai thực hiện.

Phóng viên: Số ứng viên chịu ảnh hưởng bởi quyết định này đã được xác định, ông có thể chia sẻ với họ điều gì?

Cục trưởng Nguyễn Xuân Vang: 47 đối tượng là các ứng viên đại học trúng tuyển đang bị ảnh hưởng với quyết định này. Đây là nhóm sinh viên chúng tôi thấy ưu tiên cần xử lý sớm để các em đi học vì thời gian từ lúc thi đại học đến nay đã gần 2 năm các em tập trung cho việc dự tuyển, chuẩn bị ngoại ngữ và việc đi học kịp thời ngay trong năm học 2012-2013 là rất cần thiết.

Số ứng viên thạc sĩ còn hơn 100 người chưa đi học theo dữ liệu hiện nay của Cục và trong đó một số người chúng tôi biết đã chuyển sang các chương trình học bổng khác. Số lượng cụ thể những ứng viên có nhu cầu đi học theo các hướng cụ thể chúng tôi sẽ biết được sau ngày 1/6 tới đây.

 Từ Lương

(thực hiện)