Đề xuất điều kiện để được công nhận đại học, đại học vùng, đại học quốc gia

Theo Bộ Giáo dục và Đào tạo, Nghị định số 99/2019/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục đại học ra đời đã tạo hành lang pháp lý để triển khai thực hiện Luật số 34/2018/QH14 sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục đại học hiệu quả, góp phần đưa các chính sách của Luật Giáo dục đại học đi vào thực tiễn đời sống tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động của các cơ sở giáo dục đại học. 

Tuy nhiên, sau hơn 5 năm thực hiện Nghị định 99/2019/NĐ-CP cho thấy, mặc dù đạt được những kết quả nhất định nhưng đến nay Luật Giáo dục đại học mới được Quốc hội thông qua ngày 10/12/2025 đã có nhiều thay đổi theo hướng phân cấp nhiều quyền cho Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định dẫn tới các quy định tại Nghị định 99/2019/NĐ-CP không còn phù hợp. Việc đặt tên cơ sở giáo dục đại học cũng cần được rà soát để quy định chi tiết bảo đảm các cơ sở giáo dục đại học đặt tên, đổi theo quy định.

Bên cạnh đó, việc công nhận đại học quốc gia, đại học vùng, đại học cũng mới được chính thức đưa vào Luật Giáo dục đại học, do vậy điều kiện để công nhận đại học quốc gia, đại học vùng, đại học cũng cần được rà soát, cụ thể hóa làm cơ sở pháp lý có các cơ sở giáo dục đại học phấn đấu, phát triển. 

Do đó, việc xây dựng Nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật Giáo dục đại học thay thế Nghị định 99/2019/NĐ-CP là cần thiết nhằm tiếp tục thể chế hóa chủ trương, đường lối của Đảng trong việc quản lý các cơ sở giáo dục đại học, đặc biệt liên quan tới định hướng phát triển các đại học quốc gia, đại học vùng, đại học; bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất giữa các quy định của pháp luật.

Điều kiện để được công nhận là đại học

Theo dự thảo Nghị định, cơ sở giáo dục đại học được công nhận là đại học khi đáp ứng đầy đủ các điều kiện sau đây:

1. Về pháp lý và chủ thể sở hữu

Được cơ quan quản lý trực tiếp chấp thuận đối với trường đại học công lập; được sự đồng thuận của các nhà đầu tư đại diện ít nhất 75% tổng vốn góp đối với trường đại học tư thục và trường đại học tư thục hoạt động không vì lợi nhuận.

Đáp ứng điều kiện của cơ sở đào tạo trình độ tiến sĩ theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo.

2. Về tổ chức và cơ cấu ngành, quy mô đào tạo

Có ít nhất 5 trường thuộc cơ cấu tổ chức, đáp ứng các tiêu chí quy định tại Điều 11 của Nghị định này.

Có tối thiểu 25 ngành đào tạo đến trình độ tiến sĩ theo danh mục và quy định hiện hành.

Quy mô đào tạo chính quy đạt từ 25.000 người trở lên tại thời điểm nộp hồ sơ.

3. Về đội ngũ giảng viên

Tỷ lệ giảng viên quốc tế tham gia giảng dạy đạt tối thiểu 5% tổng số giảng viên tại thời điểm nộp hồ sơ.

Đội ngũ giảng viên cơ hữu trình độ tiến sĩ đạt tối thiểu 60%.

4. Về đào tạo và người học

Tỷ lệ người học trình độ sau đại học trên tổng quy mô đào tạo chính quy đạt tối thiểu 20%.

Tỷ lệ sinh viên quốc tế theo học chương trình đào tạo chính quy cấp văn bằng đạt tối thiểu 3%.

5. Về nghiên cứu khoa học và đổi mới sáng tạo

Tỷ lệ sản phẩm khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo bình quân đạt tối thiểu 2,5 điểm quy đổi trên một giảng viên/năm theo Quy định về hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trong cơ sở giáo dục đại học của Chính phủ.

Tỷ trọng thu từ hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đạt tối thiểu 20% tổng thu của cơ sở giáo dục đại học.

6. Các điều kiện quy định từ khoản 2 đến khoản 5 nêu trên phải được duy trì liên tục tối thiểu 3 năm trước thời điểm nộp hồ sơ.

Điều kiện công nhận đại học vùng, đại học quốc gia

Dự thảo nêu rõ, cơ sở giáo dục đại học được công nhận là đại học vùng hoặc đại học quốcgia khi đáp ứng đầy đủ các điều kiện sau:

a- Có đề án phát triển thành đại học quốc gia hoặc đại học vùng được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, phù hợp với quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục đại học và sư phạm, quy hoạch vùng; đề án phải xác định rõ sự cần thiết, mục tiêu, chỉ tiêu phát triển, nhiệm vụ, giải pháp, nguồn lực và lộ trình thực hiện.

b- Đáp ứng các điều kiện để được công nhận là đại học theo quy định.

c- Tổ chức đào tạo đầy đủ các trình độ gồm đại học, thạc sĩ và tiến sĩ đối với các ngành thuộc các lĩnh vực: khoa học tự nhiên; toán và thống kê; kỹ thuật; máy tính và công nghệ thông tin; khoa học xã hội và hành vi; nhân văn; kinh doanh và quản lý; ngoại ngữ.

d- Các trường đại học thành viên (nếu có) đáp ứng tiêu chuẩn, tiêu chí của Chuẩn cơ sở giáo dục đại học đối với cơ sở đào tạo trình độ tiến sĩ.

Các điều kiện quy định tại điểm b và điểm c nêu trên phải được duy trì liên tục trong thời gian tối thiểu 3 năm trước thời điểm đề nghị công nhận.

Bộ Giáo dục và Đào tạo đang lấy ý kiến đối với dự thảo này trên Cổng TTĐT của Bộ.

Minh Hiển