Đến năm 2030, toàn quốc sẽ có 5 Đại học Quốc gia

Ngày 30/11, Bộ GD&ĐT tổ chức Tọa đàm lấy ý kiến góp ý về "Dự thảo Quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục đại học (GDĐH) và sư phạm thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050".

Theo báo cáo Dự thảo Quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục đại học và sư phạm thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 của Bộ GD&ĐT, sắp xếp, phát triển mạng lưới cơ sở Giáo dục đại học (GDĐH) theo hướng cơ bản giữ ổn định về số lượng và cơ cấu, tập trung tăng cường năng lực, nâng cao chất lượng và mở rộng quy mô của các cơ sở GDĐH.

Đến năm 2030, toàn quốc có khoảng 250 cơ sở GDĐH và 50 phân hiệu thuộc 200 cơ sở GDĐH đầu mối, định hướng phân bố theo các vùng trong đó: Khoảng 30 cơ sở GDĐH trọng điểm quốc gia, bao gồm 5 đại học quốc gia, 5 đại học vùng và từ 18 đến 20 cơ sở GDĐH trọng điểm ngành quốc gia;

Khoảng 100 cơ sở GDĐH đầu mối khác trực thuộc các bộ, ngành, cơ quan trung ương và địa phương; ít nhất 70 cơ sở GDĐH tư thục, bao gồm cả các cơ sở GDĐH tư thục hoạt động không vì lợi nhuận, cơ sở GDĐH có vốn đầu tư nước ngoài.

Đại học Quốc gia nằm trong trung tâm của vùng kinh tế động lực

Theo Bộ GD&ĐT, phát triển mạng lưới cơ sở GDĐH trọng điểm quốc gia căn cứ tiềm lực và uy tín gắn với vai trò, sứ mạng trong hệ thống GDĐH.

Trong đó, các cơ sở GDĐH trọng điểm quốc gia đến 2030 như sau: Có 5 Đại học Quốc gia; 5 Đại học vùng và 18-20 cơ sở giáo dục đại học trọng điểm ngành quốc gia. Đây là các đơn vị đầu tàu với quy mô đào tạo đại học trên toàn quốc là 30%; Thạc sĩ 60% và Tiến sĩ là 80%.

Quan điểm của Bộ GD&ĐT là đại học quốc gia nằm trong trung tâm của vùng kinh tế động lực, có sứ mạng dẫn dắt và vai trò nòng cốt thực hiện nhiệm vụ chiến lược quốc gia về phát triển nhân tài, nhân lực chất lượng cao, khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo; có năng lực, uy tín và chất lượng đứng đầu cả nước về khoa học, kỹ thuật, công nghệ và một số lĩnh vực, ngành trọng điểm khác của quốc gia.

Tới năm 2030, phát triển thêm 3 đại học quốc gia trên cơ sở Đại học Huế, Đại học Đà Nẵng và Đại học Bách khoa Hà Nội, cùng với Đại học Quốc gia Hà Nội và Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh trở thành các đại học thuộc nhóm hàng đầu Châu Á, có ít nhất 20 lượt lĩnh vực nằm trong tốp 1.000 thuộc các bảng xếp hạng quốc tế có uy tín.

Các đại học quốc gia giữ ổn định quy mô đào tạo trình độ đại học, tập trung nâng cao chất lượng và tăng tỉ trọng đào tạo sau đại học gắn với phát triển nghiên cứu và đổi mới sáng tạo, nhất là ở các lĩnh vực, ngành trọng điểm. Sau năm 2030, có thể phát triển thêm một số đại học quốc gia từ các đại học vùng, đại học trọng điểm ngành quốc gia có tiềm lực mạnh và uy tín cao trong hệ thống.

Đại học vùng nằm trong trung tâm của vùng, tiểu vùng, có sứ mạng dẫn dắt và vai trò nòng cốt thực hiện nhiệm vụ đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, nghiên cứu khoa học, phát triển và ứng dụng công nghệ cho vùng; có năng lực, uy tín và chất lượng đứng đầu vùng trong các lĩnh vực, ngành trọng điểm của vùng.

Tới năm 2030, phát triển thêm 4 đại học vùng trên cơ sở Trường Đại học Vinh, Trường Đại học Nha Trang, Trường Đại học Tây Nguyên và Trường Đại học Cần Thơ, cùng với Đại học Thái Nguyên trở thành các đại học có uy tín trong khu vực và thế giới.

Các đại học vùng chú trọng nâng cao chất lượng, từng bước mở rộng quy mô đào tạo, tăng tỉ trọng đào tạo sau đại học gắn với đẩy mạnh nghiên cứu khoa học, nhất là trong các lĩnh vực, ngành trọng điểm của vùng.

Tại Tọa đàm, PGS.TS Trần Thanh Vân, Phó Giám đốc Đại học Thái Nguyên cho rằng, việc quy hoạch đưa một số cơ sở giáo dục đại học thành lập Đại học Quốc gia ngoài các tiêu chí về đội ngũ, học thuật cần đặc biệt chú ý cách tiếp cận địa - chính trị phát triển vùng, nhất là vùng dân tộc thiểu số, vùng biên giới.

Đề nghị bổ sung thêm các cơ sở giáo dục đại học trọng điểm là nguyện vọng chính đáng

Phát biểu kết luận buổi tọa đàm, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Hoàng Minh Sơn ghi nhận, đánh giá cao những ý kiến đóng góp của các đại biểu vào dự thảo báo cáo. Thứ trưởng yêu cầu, cần làm tốt hơn việc đào tạo giáo viên để đáp ứng nhu cầu về đào tạo giáo viên của các địa phương.

Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn đánh giá nhóm ý kiến đề nghị bổ sung thêm các cơ sở giáo dục đại học trọng điểm là nguyện vọng chính đáng. Trong thời gian tới, Bộ GD&ĐT sẽ chỉ đạo các bộ phận chuyên môn hoàn thiện dự thảo quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục đại học thật chặt chẽ, rõ ràng về mặt mục tiêu, tiêu chí. Sau khi có quy hoạch mới tính tới các bước tiếp theo.

Về ý kiến sáp nhật các trường cao đẳng đào tạo giáo viên, Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn khẳng định, Bộ quan tâm phát triển đội ngũ giáo viên, quy hoạch mạng lưới các trường làm sao tăng cường năng lực, chất lượng đào tạo đội ngũ giáo viên trong cả nước. Tuy nhiên, sẽ không còn trường cao đẳng sư phạm từ năm 2030 là một quan điểm thống nhất.

Liên quan đến đưa các trường vào danh mục trọng điểm, Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn khẳng định, Bộ cũng muốn nhưng nguồn lực đầu tư của Nhà nước có hạn. Dự thảo hiện nay có 30 cơ sở giáo dục đầu mối, không thể đưa tất cả vào. Mà tập trung những ngành học then chốt để tăng trưởng kinh tế. Dự kiến tuần tới, Bộ GD&ĐT sẽ lấy ý kiến các bộ, ngành, nhưng mỗi lĩnh vực cũng chỉ xác định 1-2 cơ sở đào tạo. "Nếu đưa vào nhiều sẽ không còn là trọng điểm", Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Hoàng Minh Sơn nói.

Phương Liên