Đồ gỗ Việt Nam cần "chớp" cơ hội thị trường

Hội thảo “Kinh tế Việt Nam 2014 và triển vọng kinh doanh đối với ngành đồ gỗ”. Ảnh: VGP/Lê Anh

Năm 2014, kim ngạch xuất khẩu đồ gỗ của Việt Nam dự kiến đạt 6,5 tỷ USD, hàng thủ công mỹ nghệ ước đạt trên 2 tỷ USD, song lợi nhuận các DN không cao do chi phí đầu vào tăng mạnh, nguồn nguyên liệu chủ yếu là nhập khẩu, giá trị gia tăng của sản phẩm thấp.

Tại Hội thảo “Kinh tế Việt Nam 2014 và triển vọng kinh doanh đối với ngành đồ gỗ”, tổ chức ngày 7/8, tại TPHCM, Vụ trưởng Vụ Công nghiệp nhẹ (Bộ Công Thương) Phan Chí Dũng nhận định, nhu cầu tiêu thụ đồ gỗ, đồ thủ công mỹ nghệ gia tăng ở cả trong và ngoài nước những năm qua là cơ hội cho ngành chế biến đồ gỗ trong nước.

Theo các chuyên gia, quy mô thị trường đồ gỗ toàn cầu khoảng 300 tỷ USD/năm. Bên cạnh đó, đến năm 2015 khi cộng đồng kinh tế ASEAN (AEC) hình thành, các DN sản xuất đồ gỗ sẽ có một thị trường tiêu thụ rất lớn với hơn 620 triệu dân.

Trong khi đó, đồ gỗ và hàng thủ công mỹ nghệ của Việt Nam đến nay mới chiếm khoảng 2% thị phần. Ở thị trường trong nước, bình quân tiêu dùng đồ gỗ trong 5 năm gần đây chiếm khoảng 40% tổng giá trị thương mại của ngành đồ gỗ Việt Nam, với giá trị khoảng 2,25 tỷ USD/năm.

Tuy nhiên, dù tiềm năng thị trường lớn nhưng các DN trong nước vẫn chỉ cặm cụi "lấy công làm lãi" do thiếu nguồn vốn đầu tư và nhân lực có kỹ thuật cao.

Ông Nguyễn Quốc Khanh, Chủ tịch Hội Mỹ nghệ chế biến gỗ TPHCM (HAWA) nhìn nhận điểm hạn chế lớn nhất của các DN sản xuất đồ gỗ trong nước là năng suất lao động thấp, quy mô DN nhỏ nên chưa đủ sức đảm nhận đơn hàng lớn. Lợi nhuận và giá trị gia tăng của sản phẩm chưa cao do chi phí đầu vào ở trong nước tăng mạnh, nguyên liệu cho sản xuất đồ gỗ xuất khẩu chủ yếu là nhập khẩu, giá trị gia tăng của sản phẩm xuất khẩu thấp.

Để khắc phục những khó khăn trên, Việt Nam cần xây dựng khu công nghiệp đồng bộ về ngành gỗ. Các DN trong nước cần cải tiến kỹ thuật, đặc biệt thông qua hình thức liên doanh với công ty vốn nước ngoài, tạo mối liên kết với các nhà sản xuất quốc tế và thị trường toàn cầu, và các liên kết giữa các DN trong nước (công ty thương mại, cụm sản xuất, mạng lưới quan hệ quốc tế và xã hội...), ông Phạm Minh Đức, chuyên gia kinh tế của Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam, đề xuất.

Ông Nguyễn Chiến Thắng, Giám đốc Điều hành SCANSIA (TPHCM) cho rằng ngành gỗ tăng trưởng sẽ kích thích nông dân trồng rừng với diện tích lớn. Để chủ động nguồn nguyên liệu đầu vào, các DN ngành gỗ trong nước cần chủ động liên kết với nông dân để tạo ra vùng nguyên liệu. Theo đó, DN phải đầu tư cùng với nông dân, mà một trong các hình thức đầu tư đó là ứng tiền trước cho họ khi bắt đầu trồng lứa đầu tiên, sau đó nông dân có thể tự xoay vòng vốn được.