Dự kiến sửa quy định về xử lý vi phạm hành chính lĩnh vực du lịch

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cho biết, Nghị định số 45/2019/NĐ-CP đã phát huy và tăng cường được vai trò quản lý nhà nước, là cơ sở pháp lý để xử lý nghiêm những hành vi vi phạm hành chính đối với tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động du lịch.

Tuy nhiên, sau hơn 5 năm thực hiện và qua thực tiễn quản lý nhà nước về lĩnh vực du lịch, một số quy định của Nghị định số 45/2019/NĐ-CP ngày 21/5/2019 đã bộc lộ một số khó khăn, vướng mắc cần phải sửa đổi, bổ sung.

Khó khăn, vướng mắc cần sửa đổi, bổ sung

Thứ nhất, mức xử phạt đối với cá nhân, tổ chức: Việc quy định mức tiền phạt áp dụng đối với tổ chức của hành vi vi phạm thường xảy ra đối với chủ thể là cá nhân tại điểm d khoản 14 Điều 7 (hành vi kinh doanh dịch vụ lữ hành không có giấy phép kinh doanh dịch vụ) dễ gây hiểu lầm hành vi này chỉ áp dụng đối với tổ chức mà không được áp dụng để xử phạt đối với cá nhân nên thực tế các chức danh có thẩm quyền xử phạt tại địa phương còn lúng túng khi áp dụng, gây khó khăn trong việc xử phạt, do đó cần điều chỉnh để thuận lợi trong việc áp dụng pháp luật (Điều 5).

Thứ hai, nhóm quy định liên quan đến hành vi vi phạm:

Hành vi “Không thực hiện đúng chế độ báo cáo cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo quy định” chưa cụ thể, trong khi pháp luật về nội dung quy định cụ thể về thời hạn báo cáo, nội dung báo cáo và mẫu báo cáo, do vậy để thuận lợi cho các chức danh có thẩm quyền xử phạt cần điều chỉnh cho cụ thể hơn.

Hành vi “để khách du lịch trốn ở lại nước ngoài hoặc trốn ở lại Việt Nam trái phép” được quy định với mức tiền phạt cao gần mức tối đa của lĩnh vực, đồng thời áp dụng hình thức xử phạt bổ sung tước quyền sử dụng giấy phép kinh doanh dịch vụ lữ hành từ 12 đến 18 tháng trên thực tế khó áp dụng đối với cả các chức danh có thẩm quyền xử phạt và doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ lữ hành. Cần điều chỉnh hành vi này bảo đảm tính khả thi theo hướng doanh nghiệp không áp dụng các biện pháp quản lý khách du lịch, thực hiện các nghĩa vụ báo cáo với cơ quan có thẩm quyền khi khách du lịch trốn ở lại nước ngoài hoặc trốn ở lại Việt Nam trái phép thì mới bị xử phạt.

Ngoài ra, cần rà soát những hành vi vi phạm thuộc trường hợp bị thu hồi giấy phép, chứng chỉ hành nghề hoặc đình chỉ hoạt động để quy định các hình thức xử phạt bổ sung phù hợp với quy định của pháp luật về xử lý vi phạm hành chính.

Thứ ba, quy định về thẩm quyền xử phạt: Quốc hội, Chính phủ đã ban hành các văn bản có liên quan tới việc thay đổi về thẩm quyền xử phạt, vì vậy cần phải sửa đổi, bổ sung cho phù hợp, bảo đảm đồng bộ trong hệ thống pháp luật về xử phạt vi phạm hành chính.

Như vậy, với những khó khăn, vướng mắc nêu trên, việc ban hành Nghị định là cần thiết để giải quyết bất cập, vướng mắc, tạo hành lang pháp lý đầy đủ, đồng bộ cho hoạt động xử lý vi phạm hành chính trên thực tế, đáp ứng yêu cầu cải cách trong giai đoạn mới và góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực du lịch.

Một số nội dung sửa đổi, bổ sung 

Dự thảo Nghị định đề xuất sửa đổi, bổ sung mức phạt tiền đối với hành vi hành vi kinh doanh dịch vụ lữ hành không có giấy phép kinh doanh dịch vụ tại điểm d khoản 14 Điều 7 từ mức tiền áp dụng đối với tổ chức thành mức tiền áp dụng đối với cá nhân, đồng thời sửa đổi, bổ sung hành vi này tại khoản Điều 5 về quy định mức phạt tiền.

Sửa đổi, bổ sung hành vi quy định cụ thể về thời hạn báo cáo, nội dung báo cáo và mẫu báo cáo tại khoản 3 Điều 6 để thuận lợi cho các chức danh có thẩm quyền xử phạt khi áp dụng pháp luật.

Sửa đổi, bổ sung hành vi không áp dụng các biện pháp quản lý khách du lịch, thực hiện các nghĩa vụ báo cáo với cơ quan có thẩm quyền khi khách du lịch trốn ở lại nước ngoài hoặc trốn ở lại Việt Nam trái phép tại điểm c khoản 13 Điều 7, bảo đảm quyền lợi cho doanh nghiệp và lợi ích của nhà nước trong trường hợp có hành vi vi phạm xảy ra theo hướng dẫn chiếu áp dụng hành vi vi phạm quy định tại điểm đ khoản 7 Điều 18 Nghị định số 144/2021/NĐ-CP của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội; phòng, chống tệ nạn xã hội; phòng cháy, chữa cháy; cứu nạn, cứu hộ; phòng, chống bạo lực gia đình (Tổ chức, môi giới, giúp sức, xúi giục, chứa chấp, che giấu, tạo điều kiện cho người khác xuất cảnh, ở lại nước ngoài, nhập cảnh, ở lại Việt Nam hoặc qua lại biên giới quốc gia trái phép).

Rà soát không quy định hình thức xử phạt bổ sung như tước quyền sử dụng giấy phép, chứng chỉ hành nghề hoặc đình chỉ hoạt động trong trường hợp pháp Luật Du lịch đã quy định hành vi thuộc trường hợp thu hồi, hoặc đình chỉ để phù hợp với quy định của pháp luật về xử lý vi phạm hành chính.

Về thẩm quyền xử phạt: Dự thảo đề xuất chỉnh sửa toàn bộ thẩm quyền xử phạt của các chức danh thuộc các lực lượng: Chủ tịch Ủy ban nhân dân các cấp, Công an nhân dân, Thanh tra, Người có thẩm quyền kiểm tra, Giám đốc sở chuyên ngành, Cảnh sát biển, Bộ đội biên phòng, Hải quan, Quản lý thị trường bảo đảm phù hợp với quy định của pháp luật về xử lý vi phạm hành chính. Quy định cụ thể Thủ trưởng đơn vị thuộc Bộ có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính (Chánh Văn phòng Bộ) bảo đảm phù hợp với quy định của Nghị định số 189/2025/NĐ-CP và quy định cụ thể về hành vi vi phạm quy định tại Nghị định số 45/2019/NĐ-CP.

Cụ thể, dự thảo đề xuất bổ sung thẩm quyền của Thủ trưởng cơ quan thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước theo chuyên ngành, lĩnh vực như sau: Thủ trưởng cơ quan quản lý đường bộ khu vực thuộc Cục Đường bộ Việt Nam; Chi cục trưởng Chi cục Hàng hải và Đường thủy phía Bắc; Chi cục trưởng Chi cục Hàng hải và Đường thủy phía Nam có quyền: Phạt tiền đến 25.000.000 đồng; tước quyền sử dụng giấy phép, chứng chỉ hành nghề có thời hạn hoặc đình chỉ hoạt động có thời hạn; tịch thu tang vật vi phạm hành chính; áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả quy định tại Điều 4 Nghị định này.

Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Sở Du lịch, Sở Công Thương, Trưởng đoàn kiểm tra do Thủ trưởng tổ chức thuộc Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch thành lập có quyền: Phạt cảnh cáo; phạt tiền đến 40.000.000 đồng; tước quyền sử dụng giấy phép, chứng chỉ hành nghề có thời hạn hoặc đình chỉ hoạt động có thời hạn; tịch thu tang vật vi phạm hành chính; áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả quy định tại Điều 4 Nghị định này.

Cục trưởng Cục Hàng hải và Đường thủy Việt Nam; Cục trưởng Cục Đường bộ Việt Nam; Cục trưởng Cục Môi trường; Cục trưởng Cục Quản lý lao động ngoài nước; Chánh Văn phòng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch; Trưởng đoàn kiểm tra do Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch thành lập có quyền: Phạt cảnh cáo; phạt tiền đến mức 50.000.000 đồng; tước quyền sử dụng giấy phép, chứng chỉ hành nghề có thời hạn hoặc đình chỉ hoạt động có thời hạn; tịch thu tang vật vi phạm hành chính; áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả quy định tại Điều 4 Nghị định này.

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đang lấy ý kiến đối với dự thảo trên Cổng TTĐT của Bộ.

Minh Hiển