Đưa quan hệ Việt Nam – Hàn Quốc lên tầm cao mới

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae In trong chuyến thăm Việt Nam năm 2018 - Ảnh VGP/Quang Hiếu

Mối quan hệ Việt Nam - Hàn Quốc đang có những bước phát triển toàn diện, trên tất cả các lĩnh vực, duy trì ở cả cấp cao và các bộ, ngành, địa phương, củng cố thêm sự tin cậy giữa lãnh đạo, nhân dân hai nước.

Trải qua 27 năm, quan hệ hai nước đã phát triển nhanh chóng với hai lần nâng cấp từ quan hệ “Đối tác toàn diện trong thế kỷ 21” (năm 2002) lên quan hệ “Đối tác hợp tác chiến lược” (vào năm 2009).

Việt Nam coi Hàn Quốc là đối tác quan trọng hàng đầu trên các lĩnh vực. Ngược lại, Hàn Quốc cũng đặt Việt Nam là  đối tác trọng điểm trong chính sách Hướng Nam mới của mình.

Về hợp tác kinh tế, Hàn Quốc là một trong những đối tác quan trọng hàng đầu của Việt Nam, đứng thứ nhất về đầu tư, thứ hai về ODA, thứ ba về thương mại.

Việt Nam là một trong hai nước ASEAN ký Hiệp định Thương mại tự do (FTA) song phương với Hàn Quốc, kim ngạch thương mại song phương đạt 65,7 tỷ USD trong năm 2018, chiếm khoảng 40% tổng kim ngạch giữa Hàn Quốc và ASEAN. Hai nước là đối tác thương mại rất quan trọng của nhau, với các mặt hàng mang tính bổ trợ, bổ sung cao. Hàn Quốc cung cấp nguồn linh kiện, máy móc thiết bị thúc đẩy sản xuất tại Việt Nam. Việt Nam là điểm tựa để các tập đoàn công nghiệp Hàn Quốc duy trì năng lực cạnh tranh toàn cầu.

Bên cạnh đó, Hàn Quốc là thị trường nhập khẩu lao động lớn thứ hai của Việt Nam và Việt Nam là nước xuất khẩu lao động lớn thứ hai sang Hàn Quốc. Hiện nay, Việt Nam có hơn 48.000 lao động đang làm việc tại Hàn Quốc.

Trong những năm gần đây, Hàn Quốc nổi lên là một trong những thị trường cung cấp khách du lịch trọng điểm của Việt Nam. Trong 9 tháng năm 2019, du khách Hàn Quốc đến Việt Nam đạt hơn 3,14 triệu lượt, tăng 22,5% so với cùng kỳ năm trước. Hiện trung bình mỗi tháng có hơn 1.000 chuyến bay thẳng Việt Nam - Hàn Quốc. 
Theo thống kê của Cục Quản lý xuất nhập cảnh Hàn Quốc, tính đến hết tháng 6/2019, cộng đồng người Việt tại Hàn Quốc có hơn 216.000 người Việt Nam. Hàn Quốc cũng có cộng đồng hơn 150.000 kiều dân tại Việt Nam, phần lớn là doanh nhân. Gần 60 tỉnh, thành, địa phương của hai nước đã ký kết và đang triển khai hiệu quả các thỏa thuận hợp tác.

Theo Đại sứ Việt Nam tại Hàn Quốc Nguyễn Vũ Tú, quan hệ giữa Việt Nam và Hàn Quốc có nền tảng vững chắc dựa trên nhiều nét tương đồng về văn hóa, lịch sử, cơ cấu kinh tế bổ sung cho nhau và đặc biệt là tình cảm hữu nghị và sự nỗ lực hướng tới tương lai của chính phủ và nhân dân hai nước. “Hai nước vẫn còn nhiều dư địa để tiếp tục làm sâu sắc và mở rộng hơn nữa quan hệ hợp tác”, Đại sứ nói.

Chuyến thăm của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tới Hàn Quốc lần này sẽ góp phần củng cố sự tin cậy chính trị giữa lãnh đạo cấp cao, thắt chặt tình hữu nghị giữa nhân dân hai nước.

Đây cũng là dịp để lãnh đạo hai nước nhìn lại những kết quả đạt được trong 27 năm qua và cùng định hướng cho tương lai quan hệ hai nước trên chặng đường sắp tới, tạo động lực cho quan hệ Việt Nam - Hàn Quốc tiếp tục phát triển mạnh mẽ hơn nữa.

Mở ra không gian hợp tác mới ASEAN – Hàn Quốc

Hội nghị cấp cao kỷ niệm ASEAN - Hàn Quốc 2019 là đề xuất của Hàn Quốc tại Hội nghị cấp cao ASEAN - Hàn Quốc lần thứ 20 (diễn ra vào tháng 11/2018 tại Singapore) nhằm đánh dấu 30 năm thiết lập quan hệ giữa hai bên (1989 - 2019).

Đây là dịp để lãnh đạo các nước ASEAN và Hàn Quốc kiểm điểm hợp tác trong 30 năm qua, thúc đẩy định hướng quan hệ Đối tác chiến lược ASEAN - Hàn Quốc trong thời gian tới, trên cơ sở nền tảng quan hệ đang phát triển tốt đẹp và toàn diện trên các mặt hiện nay. Việc đề xuất tổ chức hội nghị là một trong những nỗ lực của Hàn Quốc đẩy mạnh hợp tác với ASEAN thông qua triển khai chính sách "Hướng Nam mới" và hợp tác toàn diện theo "Sáng kiến 3Ps" (về con người, hòa bình và thịnh vượng). 

Dự kiến, Hội nghị cấp cao kỷ niệm sẽ thông qua Tuyên bố Tầm nhìn chung ASEAN - Hàn Quốc vì Hòa bình, Thịnh vượng và Quan hệ đối tác. Ngoài ra, Thái Lan và Hàn Quốc sẽ ra Tuyên bố của hai đồng Chủ tịch Hội nghị theo thông lệ. 

ASEAN và Hàn Quốc thiết lập quan hệ từ năm 1989 và năm 2004, nâng cấp quan hệ lên đối tác hợp tác toàn diện. Năm 2010, hai bên đã nâng tầm quan hệ lên Đối tác chiến lược.

Trên lĩnh vực kinh tế, Hàn Quốc là đối tác thương mại, nhà đầu tư lớn thứ 5 của ASEAN. ASEAN là đối tác thương mại lớn thứ 2 của Hàn Quốc. Năm 2018, tổng kim ngạch thương mại hai chiều đạt 160,5 tỷ USD. Đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) từ Hàn Quốc vào ASEAN đạt 6,6 tỷ USD. Lượng khách du lịch từ ASEAN vào Hàn Quốc vượt 10 triệu lượt năm 2018. ASEAN là điểm đến được ưa chuộng nhất của Hàn Quốc. 

ASEAN là khu vực có hơn 500.000 người đang làm ăn, sinh sống và học tập ở Hàn Quốc. Làn sóng Hanllyu (K-Wave) từ Hàn Quốc đã  được chào đón ở ASEAN trong hơn 10 năm qua. Nhiều công dân ASEAN đã đến Hàn Quốc tham quan, du lịch.

Hàn Quốc cũng là một trong những đối tác quan trọng nhất trong hợp tác với các nước khu vực sông Mekong thông qua hoạt động hợp tác phát triển, đào tạo nguồn nhân lực, xóa đói giảm nghèo… và các dự án sử dụng nguồn vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) do Quỹ Hợp tác phát triển (EDCF) và Cơ quan Hợp tác quốc tế Hàn Quốc (KOICA) cung cấp.

Trong giai đoạn 1987-2017, ODA của Hàn Quốc viện trợ cho các nước khu vực sông Mekong chiếm tới 74% tổng viện trợ ODA của Hàn Quốc cho ASEAN. Đây là con số mang nhiều ý nghĩa vì 4 trong số 5 quốc gia thuộc khu vực sông Mekong có trình độ phát triển thấp hơn so với các nước thành viên khác của ASEAN.

Hội nghị thượng đỉnh Mekong – Hàn Quốc lần thứ nhất với sự tham gia của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc sẽ là dấu mốc mới hợp tác Mekong - Hàn Quốc, ngay sau khi Tổng thống Moon Jae-in công bố “Tầm nhìn Mekong” tại Lào ngày 5/9 vừa qua.

Hội nghị có chủ  đề “Hợp tác tương lai Mekong -Hàn Quốc vì thịnh vượng chung”, do Tổng thống Hàn Quốc và Thủ tướng Thái Lan đồng chủ trì, được tổ chức tại Busan, Hàn Quốc vào ngày 27/11/2019, cùng dịp với Hội nghị cấp cao Kỷ niệm 30 năm ASEAN - Hàn Quốc. Dự kiến, Hội nghị sẽ trao đổi các nội dung chính như rà soát tình hình hợp tác thời gian qua, thảo luận định hướng giai đoạn mới, trong đó có đề xuất Tầm nhìn Mekong - Hàn Quốc. 

Có thể nói, chuyến thăm Hàn Quốc của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc sẽ góp phần đưa quan hệ đối tác hợp tác chiến lược Việt Nam - Hàn Quốc tiếp tục phát triển mạnh mẽ, hiệu quả và đạt nhiều thành tựu nổi bật trong thời gian tới, đóng góp tích cực cho việc tăng cường quan hệ, mở ra không gian hợp tác mới giữa ASEAN - Hàn Quốc, vì hòa bình, ổn định, phát triển của khu vực và trên thế giới./.

An Bình