Giải quyết tranh chấp nhà số 505/108 Nguyễn Tri Phương, quận 10 (TP.HCM): Một quyết định bất thường

Nhà nước đã bán căn nhà này và cấp "sổ hồng" cho ông Vượng theo đúng quy định của pháp luật.

26/05/2011 12:46

Nhà nước đã bán căn nhà này và cấp "sổ hồng" cho ông Vượng theo đúng quy định của pháp luật.

Chủ cũ đã hoàn toàn mất quyền sở hữu nhà từ trước khi xuất cảnh định cư ở nước ngoài. Ngôi nhà đã được UBND TP.HCM ra quyết định xác lập sở hữu Nhà nước, sau đó bán và cấp "sổ hồng" theo đúng quy định của pháp luật cho chính người đã sinh sống trong căn nhà này hơn 50 năm qua. Tuy nhiên, điều bất ngờ, khó hiểu xảy ra, khi UBND TP.HCM lại thu hồi quyết định trước đây, với dụng ý nhằm trả nhà cho chủ cũ...

Xác lập sở hữu Nhà nước đúng quy định

Căn nhà số 505/108 (số mới 529/8) Nguyễn Tri Phương, Phường 8, Quận 10, TP.HCM thuộc sở hữu của ông Lê Tấn Nhượng từ năm 1952. Năm 1961, ông Nhượng cho ông Nguyễn Văn Đích thuê. Năm 1965, khi hết thời hạn thuê nhà, do ông Đích chưa được chính quyền chế độ cũ cấp nhà, nên chưa thể trả nhà cho ông Nhượng. Năm 1972, ông Nhượng đã kiện ông Đích ra tòa án chế độ cũ và đã được tòa án chấp thuận, tuyên buộc ông Đích phải trả lại nhà cho ông Nhượng…

Sau năm 1975, bản án của tòa án chế độ cũ không được thực hiện. Ông Nhượng tiếp tục kiện ông Đích để đòi nhà. Tòa án Nhân dân (TAND) quận 10 ra bản án sơ thẩm tuyên cho ông Nhượng lấy lại nhà. Nhưng bản án phúc thẩm của TAND TP.HCM cho rằng, do ông Nhượng từng là trung úy cảnh sát chế độ cũ, nên theo Quyết định 305-CP ngày 17/11/1977 của Hội đồng Bộ trưởng, căn nhà trên phải do Nhà nước quản lý. Vì vậy, tuyên hủy án sơ thẩm, giao căn nhà 505/108 Nguyễn Tri Phương cho Sở Quản lý nhà đất và công trình công cộng giải quyết. Gia đình ông Đích vẫn tiếp tục sống tại căn nhà trên…

Năm 1993, gia đình ông Nhượng xuất cảnh sang Mỹ định cư. Ngày 27/4/2005, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Văn Đua ký Quyết định số 234/QĐ-UB xác lập sở hữu Nhà nước đối với căn nhà này. Sau đó, Công ty Dịch vụ đô thị và quản lý nhà quận 10 ký hợp đồng cho ông Nguyễn Văn Vượng - con ông Đích (ông Đích đã mất năm 1999) thuê sử dụng căn nhà. Ngày 12/9/2006, UBND quận 10 đã bán căn nhà cho ông Vượng theo Nghị định 61/CP của Chính phủ và cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở (ngày 9/4/2007) cho ông Vượng.

Không còn quyền để đòi nhà

Năm 2008, ông Lê Tấn Sang, con trai ông Nhượng (ông Nhượng đã mất năm 1997) về nước và gửi đơn đòi lại căn nhà đã thuộc quyền sở hữu hợp pháp của ông Vượng. Ngày 27/5/2008, căn cứ vào bản án phúc thẩm số 257/DSPT của TAND TP.HCM ngày 8/3/1985 (đến thời điểm này bản án phúc thẩm năm 1985 không bị giám đốc thẩm, tái thẩm, vẫn có hiệu lực pháp luật), TAND TP.HCM đã ra quyết định số 748/2008/QĐST-DS đình chỉ việc đòi nhà của ông Sang. Ông Sang kháng cáo. Ngày 28/7/2008, Tòa Phúc thẩm tại TP.HCM - TAND Tối cao đã ban hành Quyết định số 269/2008/QĐPT-DS không chấp nhận yêu cầu kháng cáo của ông Sang; giữ nguyên Quyết định của TAND TP.HCM đình chỉ việc đòi nhà của ông Sang. Quyết định số 269 của Tòa Phúc thẩm tại TP.HCM - TAND Tối cao có hiệu lực pháp luật ngay sau khi ban hành. Và đến thời điểm này, chưa có kháng nghị đối với Quyết định số 269. Vì vậy, thực tế từ năm 1985, ông Sang đã hoàn toàn mất quyền để đòi lại nhà.

Nhưng điều bất ngờ đã xảy ra: Trong lúc vụ việc đã được TAND TP.HCM và Tòa Phúc thẩm tại TP.HCM - TAND Tối cao phán quyết công khai, rõ ràng, minh bạch, bảo đảm tính nghiêm minh của pháp luật như đã nêu trên, thì ngày 12/11/2010, Phó Chủ tịch Thường trực UBND TP.HCM Nguyễn Thành Tài đã ký Quyết định số 5058/QĐ-UBND công nhận nội dung ông Sang khiếu nại việc UBND TP.HCM xác lập sở hữu Nhà nước đối với căn nhà năm 2005…

Viện dẫn chưa đầy đủ

Quyết định số 5058 cho rằng: "Đến ngày Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết số 755/2005/NQ-UBTVQH11 ngày 2/4/2005 có hiệu lực thi hành, đối với căn nhà nói trên Nhà nước chưa có văn bản quản lý và thực tế chưa bố trí sử dụng, nên theo Điều 4 của Nghị quyết 755... thì Nhà nước không thực hiện việc quản lý theo các chính sách trước đây". Từ đó, chỉ đạo "Mọi văn bản của cơ quan Nhà nước liên quan đến việc xử lý căn nhà số 505/108 Nguyễn Tri Phương, quận 10 được thu hồi, hủy bỏ". Đồng thời, công nhận việc đòi nhà của ông Sang; thu hồi và hủy bỏ Quyết định số 234/QĐ-UB ngày 27/4/2005, do Phó Chủ tịch Nguyễn Văn Đua ký xác lập sở hữu Nhà nước đối với căn nhà trên.

Xin lưu ý, dù Điều 4 của Nghị quyết 755 quy định như Quyết định số 5058 viện dẫn; nhưng để được Nhà nước trả lại nhà, tại Điều 5 của Nghị quyết 755 đòi hỏi điều kiện ông Sang phải là "người đang trực tiếp sử dụng". Trên thực tế, hơn 50 năm qua, ông Sang và gia đình đã không trực tiếp sử dụng, sinh sống tại căn nhà này, nên việc trả lại căn nhà cho ông Sang là trái với quy định tại Điều 5 của Nghị quyết 755.

Hơn nữa, Khoản 2, Điều 5 của Nghị quyết 755 quy định rõ: "Trường hợp nhà đất mà người đang trực tiếp sử dụng là người thuê, mượn, ở nhờ từ trước... thì UBND tỉnh, TP. trực thuộc Trung ương hoàn thành thủ tục pháp lý xác lập sở hữu toàn dân. Người đang trực tiếp sử dụng được tiếp tục sử dụng và phải thực hiện các quyền và nghĩa vụ theo quy định về sử dụng nhà đất thuộc sở hữu toàn dân". Theo quy định này, ông Vượng và gia đình là người trực tiếp sử dụng căn nhà suốt hơn 50 năm. Vì vậy, việc UBND TP.HCM xác lập quyền sở hữu Nhà nước đối với căn nhà 505/108 Nguyễn Tri Phương năm 2005 là đúng quy định của luật pháp. Sau đó, cơ quan nhà đất và chính quyền quận 10 bán căn nhà trên theo Nghị định 61/CP của Chính phủ, cấp "sổ hồng" cho ông Vượng cũng hoàn toàn đúng quy định của pháp luật.

Hành xử khó hiểu

Trao đổi với chúng tôi, ông Vượng bức xúc cho biết: "Đến nay, UBND quận 10 chưa mời tôi đến làm việc về Quyết định này. Ngày 20/4/2011, do Tòa án triệu tập, tôi mới biết là có Quyết định số 5058 và phải mượn tòa để photo. Thành phố sốt sắng chỉ đạo hoàn trả lại tiền mua nhà mà tôi đã nộp trước đây và dường như "quên" luôn việc giải quyết quyền lợi hợp pháp của gia đình tôi như thế nào. Tôi sinh ra và lớn lên trong căn nhà này đã hơn 55 năm. Nay lấy lại, có khác nào đẩy cả gia đình tôi ra đường, bởi số tiền mua nhà tôi nộp cho Nhà nước năm 2007 đến nay đã bị trượt giá nặng nề. Tại sao trong Quyết định số 5058, khi nêu diễn biến vụ việc, UBND TP.HCM lại không nhắc đến 2 văn bản pháp lý rất quan trọng, đó là Quyết định số 748/2008/QĐST-DS ngày 27/5/2008 của TAND TP.HCM, trả lại đơn khởi kiện đòi nhà của ông Sang và Quyết định số 269/2008/QĐPT-DS ngày 28/7/2008 của Tòa Phúc thẩm tại TP.HCM - TAND Tối cao, bác kháng cáo của ông Sang?".

Việt Đức - Tú Nguyễn