Giải quyết vấn đề mại dâm: Phòng ngừa là chính!

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam chủ trì Hội nghị Tổng kết 10 năm thi hành Pháp lệnh phòng, chống mại dâm, sáng 19/12. Ảnh: VGP/Quang Hiếu

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, Chủ tịch Ủy ban quốc gia phòng chống HIV/AIDS, phòng chống ma túy, mại dâm nhấn mạnh quan điểm này khi phát biểu trong hội nghị Tổng kết 10 năm thi hành Pháp lệnh phòng, chống mại dâm, sáng 19/12.

Theo báo cáo của Bộ LĐTB&XH, giai đoạn 2003-2014, công tác phòng ngừa mại dâm đã được thực hiện lồng ghép với nhiều chương trình an sinh xã hội như: Xóa đói giảm nghèo; dạy nghề và tạo việc làm cho người lao động, cho vay vốn ưu đãi và hỗ trợ con em gia đình nghèo đi lao động ngoài nước... Qua đó, đã góp phần phòng ngừa, ngăn chặn không để phụ nữ, trẻ em gái vì thiếu việc làm và có hoàn cảnh kinh tế khó khăn bị lôi kéo, ép buộc vào tệ nạn mại dâm.

Việc thực hiện hiệu quả các chương trình phòng ngừa mại dâm được hỗ trợ từ hành lang pháp lý đầy đủ, đồng bộ và chi tiết nhằm điều chỉnh tất cả các hoạt động liên quan từ tuyên truyền, giáo dục đến đấu tranh, trấn áp các loại tội phạm liên quan đến tệ nạn này.

Từ năm 2003 đến nay, các đội kiểm tra liên ngành của các tỉnh, thành phố đã kiểm tra 602.891 lượt cơ sở kinh doanh dịch vụ, phát hiện 172.323 cơ sở vi phạm, phạt tiền 116.516 cơ sở với hơn 83 tỷ đồng; thu hồi giấy phép kinh doanh đối với 4.577 cơ sở.

Lực lượng công an truy quét mạnh ổ nhóm, đường dây tổ chức hoạt động mại dâm có quy mô lớn, phức tạp, trá hình ở khách sạn, vũ trường, quán bar... đặc biệt tại các thành phố lớn (Hà Nội, Hải Phòng, TPHCM). Tính đến tháng 9/2014, các lực lượng đã truy quét, triệt phá 11.676 vụ, ổ nhóm hoạt động mại dâm với 47.350 đối tượng. Tòa án các cấp đã xét xử 8.967 vụ án, 12.051 bị cáo trong tổng số 9.596 vụ với 13.171 bị cáo phải giải quyết.

Từ năm 2012 đến nay, nhiều mô hình, giải pháp mới đã hỗ trợ tích cực, hiệu quả cho người bán dâm tái hòa nhập cộng đồng với 30.000 lượt người được tư vấn; dạy nghề cho 1.822 người; tạo việc làm cho 1.212 người.

Tuy nhiên, đại diện các địa phương nhìn nhận công tác phòng chống mại dâm còn không ít khó khăn do đây là hoạt động rất khó kiểm soát bởi tính phức tạp, tinh vi và trá hình của nó. Hiện nay, đã xuất hiện những đối tượng và hình thức hoạt động mại dâm mới: Gái gọi, du lịch tình dục, mại dâm đồng tính, mại dâm nam, môi giới mại dâm thông qua iInternet, mạng xã hội...

Trong khi đó, nguồn lực dành cho công tác này còn thấp, giai đoạn 2006-2014 là khoảng 700 tỷ đồng. Mức độ quan tâm của chính quyền địa phương, lực lượng thực hiện công tác phòng, chống mại dâm chưa tương xứng với yêu cầu. Một số quy định của pháp luật (khái niệm mại dâm, vấn đề thực hiện giảm hại, trách nhiệm quản lý Nhà nước của chính quyền cơ sở...) không còn phù hợp, đáp ứng được với thực tiễn tình hình mới.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam khẳng định Việt Nam không hợp pháp hóa mại dâm, các giải pháp phòng, chống mại dâm phải mang tính xã hội, giảm thiểu tác hại trên tinh thần bảo vệ quyền con người. Ảnh: VGP/Quang Hiếu

Trao đổi với các đại biểu trong hội nghị, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho rằng dù thực tế số lượng người bán dâm tăng, hình thức hoạt động tinh vi, phong phú, đa dạng hơn nhưng nếu không có sự hợp tác, hỗ trợ thiết thực của Liên Hợp Quốc, các tổ chức quốc tế, cùng các cơ quan bảo vệ pháp luật, các bộ ngành, tổ chức chính trị xã hội thì tình hình có thể khó khăn, phức tạp hơn nữa.

Vì vậy, cần có sự đánh giá chính xác kết quả cũng như những hạn chế trong công tác phòng chống mại dâm từ nhận thức, quan điểm đến tuyên tuyền, tổ chức thức hiện, kinh phí, bộ máy, quy định pháp luật.

“Nhiều mô hình thực tiễn, rất phong phú được triển khai trong thực tế cũng như nhiều ý kiến xã hội khác nhau về phòng, chống mại dâm ở Việt Nam đòi hỏi chúng ta phải rất khoa học, thực tế và bình tĩnh để giải quyết vấn đề này”, Phó Thủ tướng nói.

Phó Thủ tướng khẳng định Việt Nam không hợp pháp hóa mại dâm nhưng các giải pháp phòng, chống mại dâm phải mang tính xã hội, giảm thiểu tác hại đối với người bán dâm (kể cả người mua dâm) và xã hội trên tinh thần bảo vệ quyền con người, tôn trọng tối đa nhân phẩm của con người.

Việc phòng, chống mại dâm không là nhiệm vụ của riêng cơ quan, bộ, ngành nào mà của chung xã hội, hệ thống chính trị và đặc biệt là vai trò của những người trong cuộc, các tổ chức xã hội. Trong đó lấy phòng ngừa là chính, giảm thiểu tác hại và kiên quyết xử lý nghiêm những hành vi vi phạm pháp luật liên quan đến mại dâm.

Đánh giá một số quy định pháp luật liên quan đến phòng, chống mại dâm không còn phù hợp với tinh thần Hiến pháp mới, các luật mới; cần phải bổ sung, thay thế, hoàn thiện, Phó Thủ tướng cho rằng cần sớm xây dựng Luật Phòng chống mại dâm.

“Trong thời gian xây dựng luật, các bộ, ngành cần tiếp tục thực hiện những quy định hiện hành thật tốt, mặt khác không đợi có chương trình làm luật mà chúng ta chủ động nghiên cứu, đề xuất, huy động cộng đồng xã hội tham gia góp ý vào những quy định mới theo hướng bảo vệ quyền chính đáng của con người, giảm thiểu thiệt hại, đồng bộ với tất cả các luật khác”, Phó Thủ tướng nói.

Đình Nam