Nơi chót cùng cực Nam Tổ quốc, mũi Cà Mau nằm trên địa bàn xã Đất Mũi, huyện Ngọc Hiển (Cà Mau) đang bị sạt lở nghiêm trọng và gần như biến dạng đi so với trước đây. Vùng đất tươi non này “mấy trăm đời lấn luôn ra biển” đang chịu áp lực nặng nề bởi biến đổi khí hậu và sự tác động, xâm hại quá vô tình của con người. Mũi Cà Mau trước nguy cơ mất đi nếu thiếu những biện pháp bảo vệ đồng bộ kịp thời.
Theo các nhà khoa học, mũi Cà Mau là nơi tiếp giáp của 2 dòng hải lưu Bắc - Nam và Tây - Nam, với 2 chế độ thủy triều khác nhau, gồm: bán nhật triều và nhật triều, hình thành nên vùng bãi bồi rộng lớn nằm dọc bờ biển phía Tây - Nam tỉnh Cà Mau nhờ phù sa lắng đọng. Chính vùng bãi bồi mà thiên nhiên hào phóng ban tặng đó đã tạo cho mũi Cà Mau một khả năng kỳ diệu, độc đáo là lấn biển để rồi bao thế hệ người Cà Mau luôn tự hào về nơi ấy là “đất nở - rừng đi”. Đặc trưng về địa lý của mũi Cà Mau là vừa tiếp giáp với biển Đông, vừa tiếp giáp với biển Tây nên khi đứng ở nơi mũi đất này, mọi người ngắm được mặt trời mọc lên trên biển đông và lặn xuống biển tây một cách thích thú. Thế nhưng, vùng đất mũi Cà Mau đang trong tình trạng xói lở khiến cư dân nơi đây không khỏi giật mình. Ông Nguyễn Văn Đước ở ấp Kinh Đào, xã Đất Mũi (Ngọc Hiển) là con cháu đời thứ 5 của lớp cư dân đầu tiên đặt chân đến vùng đất mũi sinh cơ lập nghiệp cho biết: “Gần 70 năm sinh ra, lớn lên nơi vùng đất mũi Cà Mau này, tôi lo lắng cho mũi Cà Mau đang biến dạng và khó tránh được nguy cơ mất đi do bờ biển phía đông bị sạt lở nặng nề và diễn biến phức tạp mà các giải pháp cứu mũi đất triển khai quá chậm chạp. Vị trí đặt tiểu cảnh mũi Cà Mau hiện nay trước đây là sân bóng đá nằm giữa xóm mũi, cách mé biển khoảng 1 cây số, nhưng giờ đây nó chỉ còn cách mé biển vài chục mét. Với tình trạng sạt lở như hiện nay mà thiếu những giải pháp ngăn chặn hữu hiệu thì tiểu cảnh mũi Cà Mau sẽ bị biển cách ly khỏi đất liền, bồng bềnh trên mặt nước chỉ trong thời gian ngắn.”
Mặc dù chưa có số liệu thống kê chính xác về sạt lở đất ở mũi Cà Mau những năm qua cũng như hiện nay, nhưng con lộ chạy dọc theo đường cong của mũi đất bị nước cuốn ra biển không còn để lại dấu tích; những căn nhà nghỉ mát phục vụ khách du lịch ngắm biển nằm dọc theo con lộ này mà cầu thang của nó giờ đây đã chạm vào mặt nước biển, đang chờ lọt thỏm xuống biển. Khu Du lịch mũi Cà Mau tiếp tục đầu tư xây dựng đường bê tông láng nhựa dài khoảng 2 km khá sâu trong đất rừng, nhưng hiện tại sạt lở có nơi chạm và sắp chạm vào mặt đường nhựa trông thật xót xa. Nguy cơ biển tiếp tục “nuốt chửng” con đường này trong thời gian không xa. Nguyên nhân do rừng phòng hộ đã từ lâu không còn khả năng bảo vệ mũi đất nên sóng biển cứ đánh vào gây sạt lở, nhất là mùa nam khi vào cao điểm của mùa mưa bão thì phía bờ đông sạt lở nghiêm trọng. Tỉnh Cà Mau triển khai thực hiện dự án bờ kè vành đai biển, với nguồn vốn đầu tư hơn 14 tỉ đồng thi công hơn 5 năm qua, hiện nay chỉ là hàng cọc bê tông đứng chơ vơ trên sóng nước. Những hàng cọc tràm đóng xuống giải quyết tình thế trước mắt mất khả năng chống chịu với sóng biển.
Giải pháp cứu lấy mũi Cà Mau của các ngành chức năng tỉnh Cà Mau đang trong “điệp khúc” thiếu kinh phí, chờ nghiên cứu những dự án khả thi và nhiều lý do khác. Xin đừng thờ ơ, mà hãy nhanh tay cứu lấy mũi Cà Mau, mảnh đất thiêng vùng cực Nam Tổ quốc.
Lê Huy Hải