Kết thúc thảo luận Dự thảo Bộ luật Tố tụng dân sự (sửa đổi)

Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Công nhận kết quả hòa giải ngoài tòa

Đa số ý kiến đại biểu Quốc hội (ĐBQH) tán thành với quy định công nhận kết quả hòa giải ngoài tòa án trong dự thảo Bộ luật Tố tụng dân sự (sửa đổi). Các ĐBQH cho rằng việc công nhận kết quả hòa giải ngoài tòa án rất quan trọng và cần thiết, phù hợp với yêu cầu thực tiễn hiện nay và thông lệ quốc tế.

Tuy nhiên, cũng có ý kiến đề nghị quy định cụ thể những loại hòa giải nào thì được tòa án công nhận và quy định chi tiết trình tự, thủ tục và giá trị pháp lý của quyết định công nhận kết quả hòa giải.

Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cũng thống nhất với ý kiến này và đề nghị cần quy định rõ trong dự thảo. Cụ thể, tòa án chỉ xem xét công nhận kết quả hòa giải các vụ việc ngoài tòa án giữa cơ quan, tổ chức, cá nhân do người có thẩm quyền, tổ chức có nhiệm vụ thực hiện theo quy định của pháp luật tiến hành hòa giải (như kết quả hòa giải theo quy định của Luật Hòa giải cơ sở, Luật Thương mại, Bộ luật Lao động, Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng...).

Một số ý kiến ĐBQH cũng đề nghị dự thảo cần quy định theo hướng trước khi công nhận kết quả hòa giải, tòa án phải xem xét, thẩm định lại toàn bộ nội dung hòa giải đó, đối chiếu với quy định pháp luật, lẽ công bằng, đạo đức xã hội, đồng thời ràng buộc trách nhiệm pháp lý của Thẩm phán khi ký quyết định.

Quyền được biết chứng cứ của bên kia

Quy định về quyền và nghĩa vụ của đương sự trong việc cung cấp chứng cứ, khoản 9 Điều 70 của dự thảo quy định đương sự “có nghĩa vụ sao chụp đơn khởi kiện và tài liệu, chứng cứ giao nộp cho tòa án để tòa án gửi cho các đương sự khác”.

Thảo luận tại hội trường, nhiều ý kiến ĐBQH nhất trí cao với quy định này. Các ý kiến phân tích cho thấy, để bảo đảm cho các bên đương sự thực hiện được nguyên tắc tranh tụng trong tố tụng dân sự thì cần thiết quy định các bên đương sự có quyền được biết các tài liệu, chứng cứ của bên kia, làm cơ sở bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình.

Đi vào chi tiết, ĐB Hoàng Thanh Tùng (Sóc Trăng) đề nghị rà soát để bảo đảm sự thống nhất trong quy định tại các điều khoản.

Khoản 2 Điều 96 quy định nghĩa vụ của đương sự “khi giao nộp tài liệu, chứng cứ cho toà án thì họ phải sao gửi tài liệu, chứng cứ đó cho đương sự khác có liên quan”. Như vậy, đương sự phải trực tiếp sao gửi chứ không phải giao nộp cho tòa án để tòa án gửi như quy định tại khoản 9 Điều 70.

Bên cạnh đó, ĐB cũng cho rằng dự thảo Bộ luật cần có quy định để bảo đảm tính xác thực của tài liệu, chứng cứ được sao gửi, vì đây là cơ sở để các bên đương sự thực hiện tranh tụng tại tòa nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình. Do đó, ĐB Hoàng Thanh Tùng đề nghị bổ sung quy định “tài liệu, chứng cứ sao chụp phải được chứng thực hoặc giao trách nhiệm cho tòa án kiểm tra, bảo đảm tính xác thực của tài liệu, chứng cứ được sao chụp trước khi gửi cho các đương sự khác”.

Tại khoản 4 Điều 96 và khoản 3 Điều 248 quy định đương sự có quyền bổ sung chứng cứ tại phiên tòa sơ thẩm, đại biểu đề nghị cần làm rõ trong trường hợp này có phải tạm ngừng phiên tòa để các đương sự khác có liên quan có thời gian tiếp cận, nghiên cứu chứng cứ mới được bổ sung hay không. Theo ĐB, việc này nhằm bảo đảm quyền được biết và ghi chép, sao chụp tài liệu, chứng cứ do các đương sự khác xuất trình quy định tại khoản 8 Điều 70 của dự thảo.

Cũng trong phiên thảo luận chiều nay, nhiều vấn đề như án lệ trong tố tụng dân sự, bảo đảm nguyên tắc tranh tụng trong tố tụng dân sự, thủ tục rút gọn trong tố tụng dân sự đã được các ĐBQH thảo luận.

Đây là lần thảo luận cuối cùng để hoàn thiện dự thảo Bộ luật Tố tụng dân sự trước khi Quốc hội biểu quyết thông qua vào cuối kỳ họp.

Xuân Tuyến