Khiếu nại, tố cáo trong hoạt động tư pháp đã được kiềm chế

Khiếu nại, tố cáo trong hoạt động tư pháp đã được kiềm chế

Về tình hình khiếu nại, tố cáo, trong 10 tháng đầu năm 2022, các tòa án đã nhận được tổng số 20.663 đơn thư các loại. Qua phân loại, số đơn mới đủ điều kiện thụ lý có 5.244 đơn/vụ đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm; 3.911 đơn khiếu nại, tố cáo trong tố tụng hình sự, tố tụng dân sự, tố tụng hành chính; 235 đơn khiếu nại, tố cáo theo quy định của Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo.

Các đơn khiếu nại, tố cáo chủ yếu là trong lĩnh vực dân sự, thường là các vụ án tranh chấp về đất đai, yêu cầu hủy giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, yêu cầu khảo sát, định giá lại đất đang tranh chấp; yêu cầu trả lại đất do chính quyền quản lý qua các thời kỳ, thừa kế, tranh chấp về hợp đồng, hôn nhân gia đình, kinh doanh thương mại...

Cụ thể, trong 10 tháng qua, các tòa án phải giải quyết 3.924 đơn khiếu nại các quyết định tố tụng và hành vi tố tụng, đã giải quyết 3.598 đơn, đạt tỉ lệ 91,7%. Trong tổng số 3.598 đơn khiếu nại đã giải quyết có 160 đơn khiếu nại đúng; 164 đơn khiếu nại đúng một phần; 3.274 đơn khiếu nại sai. Các tòa án phải giải quyết 316 đơn tố cáo quyết định tố tụng, hành vi tố tụng, đã giải quyết 291 đơn, đạt tỉ lệ 92,1%. Số đơn còn lại trong thời hạn giải quyết đang được các tòa án tiếp tục xem xét, giải quyết theo pháp luật.

Khắc phục tình trạng đã trả lời không có căn cứ kháng nghị nhưng sau đó lại kháng nghị

Về kết quả giải quyết đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm, báo cáo của Chánh án Tòa án nhân dân Tối cao cho hay, tổng số đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm mà Tòa án nhân dân Tối cao và các Tòa án nhân dân cấp cao phải giải quyết là 11.646 đơn/vụ; đã giải quyết được 4.836 đơn/vụ  (đạt tỉ lệ 41,5%). Tòa án nhân dân Tối cao giải quyết được 1.644/3.060 đơn/vụ, đạt tỉ lệ 53,7%; các Tòa án nhân dân cấp cao giải quyết được 3.192/8.586 đơn/vụ, đạt tỉ lệ 37,2%.

Trong tổng số 4.836 đơn/vụ đã giải quyết, Tòa án trả lời cho các đương sự là không có căn cứ kháng nghị 4.540 đơn/vụ; kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm 296 đơn/vụ. Quá trình giải quyết, các tòa án đã tập trung rà soát, phân loại để xem xét, giải quyết các đơn sắp hết hạn kháng nghị giám đốc thẩm, tái thẩm, đảm bảo không để các vụ việc quá thời hạn giải quyết theo quy định của pháp luật. Số đơn còn lại là 6.810 đơn/vụ đều còn trong hạn kháng nghị giám đốc thẩm, tái thẩm và đang được tiếp tục xem xét giải quyết theo quy định.

Theo Chánh án Nguyễn Hòa Bình, về cơ bản, chất lượng trả lời đơn được bảo đảm, đã khắc phục tình trạng đã trả lời không có căn cứ kháng nghị nhưng sau đó lại kháng nghị. Trong quá trình giải quyết các đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm, các tòa án luôn chú trọng công tác tiếp dân, tạo điều kiện để công dân được trình bày ý kiến hoặc bổ sung thêm tài liệu, chứng cứ có liên quan đến nội dung yêu cầu của mình; gắn việc tiếp dân với việc xem xét, giải quyết các vụ việc của công dân theo đúng quy định của pháp luật; tăng cường phối hợp với Viện Kiểm sát để giải quyết các đơn khiếu nại có nội dung bức xúc, kéo dài để tập trung xem xét, giải quyết dứt điểm.

Hầu hết các Tòa án nhân dân cấp tỉnh, cấp huyện đều thống nhất với kết quả kháng nghị, xét xử giám đốc thẩm, tái thẩm của Tòa án nhân dân Tối cao, Tòa án nhân dân cấp cao. Sau khi có quyết định giám đốc thẩm, tái thẩm lãnh đạo các tòa án nhân dân tỉnh đã tổ chức họp kiểm điểm, đánh giá, rút kinh nghiệm đối với những sai sót, vi phạm dẫn đến vụ án bị hủy, sửa; đồng thời, ưu tiên giải quyết và phân công thẩm phán có kinh nghiệm giải quyết lại theo đúng quy định của pháp luật.

Có 30 công chức Tòa án đã bị xử lý kỷ luật, xử lý hình sự

Báo cáo của Tòa án nhân dân Tối cao cho biết: Trong 10 tháng qua, các tòa án đã nhận được 231 đơn khiếu nại; qua phân loại các tòa án phải giải quyết 112 đơn; đã giải quyết 109 đơn, đạt tỉ lệ 97,3% (kết quả giải quyết, có 104 đơn khiếu nại sai, 3 đơn khiếu nại đúng một phần, 1 đơn rút khiếu nại, trả lại cho đương sự 1 đơn do nội dung không rõ yêu cầu).

Các tòa án đã nhận được 281 đơn tố cáo; qua phân loại các tòa án phải giải quyết 123 đơn, đã giải quyết 115 đơn, đạt tỉ lệ 93,5% (kết quả giải quyết, có 106 đơn tố cáo sai, 4 đơn tố cáo đúng một phần, 2 đơn rút đơn tố cáo, trả lại đơn không rõ yêu cầu 3 đơn).

Quá trình giải quyết khiếu nại, tố cáo được thực hiện nghiêm túc, không để tồn đọng, kéo dài. Các toà án đã phối hợp chặt chẽ với cấp uỷ Đảng trong việc kiểm tra, xác minh các đơn thư khiếu nại, tố cáo và xử lý người vi phạm, nhất là đối với trường hợp là cán bộ lãnh đạo các toà án địa phương. Thông qua công tác giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo, toà án các cấp đã rút ra nhiều bài học, đặc biệt là trong công tác quản lý cán bộ, tăng cường kỷ luật công vụ và giáo dục, động viên cán bộ, công chức trong đơn vị thực hiện chức trách theo đúng các quy định của pháp luật và của Tòa án nhân dân.

10 tháng qua, có 30 công chức Tòa án nhân dân đã bị xử lý kỷ luật, xử lý hình sự, trong đó: 27 trường hợp bị xử lý kỷ luật về hành chính (khiển trách 21 trường hợp , cảnh cáo 2 trường hợp, buộc thôi việc 4 trường hợp); 1 trường hợp bị xử lý kỷ luật khiển trách về Đảng, chưa bị kỷ luật về hành chính; 2 trường hợp bị xử lý về hình sự.

Tòa án nhân dân Tối cao cũng đề nghị Quốc hội sửa đổi, bổ sung quy định về thời hạn giải quyết khiếu nại, tố cáo trong các đạo luật về tố tụng theo hướng quy định thời gian giải quyết dài hơn để đảm bảo chất lượng, kết quả giải quyết, khắc phục những khó khăn cho Tòa án trong thực tiễn, cụ thể là: Điều 505 Bộ luật Tố tụng dân sự, Điều 474, 475, 476, 477 Bộ luật Tố tụng hình sự, Điều 333 Luật Tố tụng hành chính…

Đồng thời, đề nghị các Ủy ban của Quốc hội, Đoàn Đại biểu Quốc hội, Đại biểu Quốc hội khi nhận được đơn đề nghị xem xét theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm đối với những vụ việc đã được Tòa án nhân dân Tối cao xem xét, trả lời nhiều lần, đã có kết luận về việc giải quyết thì hướng dẫn, giải thích cho đương sự; đồng thời có cơ chế phối hợp, trao đổi thông tin với Tòa án nhân dân Tối cao để giải thích cho đương sự ngay từ khi tiếp nhận đơn để họ hiểu rõ được quyền và nghĩa vụ của mình, tránh việc phải chuyển đơn và giải quyết nhiều lần.

Lê Sơn