Khu tưởng niệm các liệt sĩ Trung đoàn 207 - Công trình của những tấm lòng

Miều thờ của vợ chồng ông Tư Tờ

Từ tấm lòng thơm thảo của người dân địa phương, những đồng đội cũ và lãnh đạo, nhân viên VietinBank, Khu tưởng niệm các liệt sĩ Trung đoàn 207 - Công trình của những tấm lòng đã chính thức được khánh thành vào cuối tháng 10 này.

Từ câu chuyện Ngôi miếu thờ “Những thành hoàng làng đội mũ cối”

Trở lại câu chuyện từ gần 40 năm trước, theo tiếng gọi của Đảng, những sinh viên trường Đại học Xây dựng và Đại học Bách khoa Hà Nội,... xếp bút nghiên, lên đường vào Nam chiến đấu. Họ được phân công về Trung đoàn 207, Quân khu 8 đóng quân gần biên giới Campuchia.

Chuẩn bị cho trận đánh lớn, Trung đoàn được lệnh cấp tốc hành quân từ biên giới về Đồng Tháp. Vào một đêm mưa gió năm 1973, trên tuyến đường hành quân đến huyện Thạnh Hóa, tỉnh Long An thì bị đối phương phục kích, trực thăng và xe lội nước quần thảo. Sau một ngày chiến đấu trung đoàn đã phá được vòng vây, 291 chiến sĩ đã hy sinh anh dũng. Điều đau xót là giữa rừng ngập nước nên mấy ngày sau, tổ làm công tác tử sĩ chỉ có thể bó từng thi hài vào túi ni lông, buộc vào gốc tràm, chờ hết mùa nước sẽ nhờ du kích địa phương chôn cất, nhưng do hoàn cảnh chiến tranh mà việc chôn cất đã không thực hiện được. Hài cốt 291 liệt sĩ tan theo sóng nước trôi dạt trong rừng tràm.

Bà con địa phương cho biết, sau chiến tranh, dân ấp Đá Biên, huyện Thạnh Hóa khẩn hoang làm ruộng thường gặp những bộ hài cốt liệt sĩ không còn nguyên vẹn và khá nhiều chiếc mũ cối của lính ta từ miền Bắc vào, chưa kịp đổi sang mũ tai bèo quân giải phóng.

Khoảng năm 1991, ông Tư Tờ - một nông dân trong ấp đi làm đồng gặp 2 bộ hài cốt liệt sĩ không còn nguyên vẹn đã thắp nhang chôn cất cẩn thận. Sau đó, ông một mình cặm cụi chặt tràm, đóng cừ, vật đất được một diện tích chừng 20 m² để dựng ngôi miếu thờ đơn sơ lợp lá dừa nước và một bệ xi măng đặt bát nhang.

Từ đó đã 20 năm ngôi miếu thành nơi dân ấp đi làm đồng ghé vào trú mưa, tránh nắng và hàng năm đến ngày 8/9 âm lịch họ lại rủ nhau làm giỗ, cúng các anh hùng liệt sĩ mà họ vẫn coi như những “Thành hoàng làng đội mũ cối”.

Nhưng do quê nghèo, đời sống bà con khó khăn, nên mong ước xây dựng được một khu tưởng niệm khang trang để tưởng nhớ các liệt sĩ mãi chưa thành hiện thực.

Công trình của những tấm lòng

Nhà bia và Đên thờ mới được xây dựng

Sau khi biết được những thông tin trên, Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam (VietinBank) cùng với chính quyền và nhân dân địa phương, những đồng đội cũ đã quyên góp, ủng hộ xây dựng thành công Khu tưởng niệm liệt sỹ Trung đoàn 207, Quân khu 8 tại ấp Đá Biên.

Đúng vào dịp kỷ niệm sinh nhật Bác 19/5/2012, công trình tưởng niệm các liệt sĩ Trung đoàn 207 chính thức được khởi công xây dựng trên diện tích gần 5.000 m², gồm các hạng mục: nhà văn bia, nhà thờ và khu phụ trợ phía sau nhà thờ…

Sau gần 5 tháng triển khai, tháng 10/2012, công trình đã được hoàn thành trong sự vui mừng bấy lâu của bà con nhân dân ấp Đá Biên, thân nhân các liệt sỹ và tập thể Cựu chiến binh Trung đoàn 207.

Theo dòng sông Vàm Cỏ, bên rừng đước ngút ngàn. Thân thể những người lính cụ Hồ đã hòa vào cây cỏ. Những tấm lòng mãi mãi nhớ các anh. Một miếu nhỏ hương khói của người dân nghèo. Nhà tưởng niệm khang trang của nhiều tấm lòng góp sức. Những nhà văn, nhà báo không chỉ viết mà còn làm tất cả vì những người lính ra đi không trở lại.

Nhà báo Dương Đức Quảng