Linh hoạt trong điều hành, ngân hàng phát huy vai trò huyết mạch kinh tế

Nhân dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, Phó Thống đốc Thường trực NHNN Đào Minh Tú đã có cuộc trao đổi với Báo điện tử Chính phủ.

Chính sách tiền tệ đạt mục tiêu kép, tăng trưởng đi đôi với ổn định

Chia sẻ về hoạt động của ngành ngân hàng năm 2024, Phó Thống đốc Đào Minh Tú cho biết: Trong bối cảnh nhiều khó khăn, thách thức cả trong nước, khu vực và trên thế giới, bám sát chỉ đạo của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, NHNN đã điều hành chính sách tiền tệ (CSTT) chủ động, linh hoạt, hiệu quả, phối hợp đồng bộ, hài hòa, chặt chẽ với chính sách tài khóa và các chính sách vĩ mô khác nhằm vừa đảm bảo ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, vừa hỗ trợ tăng trưởng kinh tế nhưng vẫn phải đảm bảo an toàn hoạt động của hệ thống ngân hàng.

NHNN đã điều hành linh hoạt, chủ động nghiệp vụ thị trường mở nhằm hỗ trợ thanh khoản cho các tổ chức tín dụng (TCTD), ổn định thị trường tiền tệ, hỗ trợ thực hiện mục tiêu CSTT.

Trên thị trường lãi suất, NHNN tiếp tục giữ nguyên lãi suất điều hành ở mức thấp, tạo điều kiện cho TCTD tiếp cận nguồn vốn từ NHNN với chi phí thấp, qua đó có điều kiện để hỗ trợ nền kinh tế.

Trên thị trường ngoại tệ, NHNN điều hành tỉ giá linh hoạt, phù hợp với điều kiện thị trường, góp phần hấp thu các cú sốc bên ngoài; phối hợp đồng bộ các công cụ CSTT trong từng giai đoạn để hạn chế áp lực tỉ giá; sẵn sàng hỗ trợ thanh khoản thị trường nhằm phục vụ các nhu cầu ngoại tệ của nền kinh tế, bình ổn tâm lý thị trường và tỉ giá, qua đó ổn định thị trường ngoại tệ, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô và kiểm soát lạm phát.

Trong điều hành tín dụng, năm 2024, NHNN đã chủ động thực hiện 2 lần điều chỉnh chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng cho các TCTD. Bên cạnh đó, Thống đốc NHNN yêu cầu các TCTD hướng tín dụng vào các lĩnh vực sản xuất, lĩnh vực ưu tiên, lĩnh vực là động lực tăng trưởng kinh tế theo chủ trương của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; kiểm soát chặt chẽ đối với lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro...

Đồng thời, NHNN tiếp tục chỉ đạo các TCTD đẩy mạnh triển khai các chương trình tín dụng như: Chương trình 145.000 tỷ đồng cho vay nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, dự án cải tạo, xây dựng lại chung cư (Ban đầu quy mô chương trình là 120 nghìn tỷ đồng); Chương trình tín dụng đối với lĩnh vực lâm, thủy sản 60.000 tỷ đồng… 

Đặc biệt ngành ngân hàng đã khẩn trương, kịp thời thực hiện các giải pháp hỗ trợ tháo gỡ khó khăn cho khách hàng bị ảnh hưởng bởi cơn bão số 3 (Yagi). Thống đốc NHNN đã ban hành 4 văn bản và tổ chức Hội nghị trực tuyến với UBND 26 tỉnh, thành phố bị ảnh hưởng bởi cơn bão số 3 để chỉ đạo và triển khai các giải pháp của ngành ngân hàng hỗ trợ tháo khó khăn...

NHNN đã trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định 1510 ngày 4/12/2024 quy định về phân loại tài sản có, mức trích lập dự phòng rủi ro, phương pháp trích lập dự phòng rủi ro và việc sử dụng dự phòng để xử lý rủi ro đối với khoản nợ của khách hàng gặp khó khăn do ảnh hưởng, thiệt hại của bão số 3, ngập lụt; lũ, sạt lở đất sau bão số 3; đồng thời ban hành Thông tư 53 ngày 04/12/2024 quy định về việc TCTD, chi nhánh ngân hàng nước ngoài cơ cấu thời hạn trả nợ đối với khách hàng gặp khó khăn do ảnh hưởng, thiệt hại của bão số 3, ngập lụt, lũ, sạt lở đất sau cơn bão số 3. Với các quy định này, khách hàng vay vốn tại TCTD gặp khó khăn do ảnh hưởng, thiệt hại của bão số 3, ngập lụt, lũ, sạt lở đất sau cơn bão số 3 được TCTD xem xét cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ; chính sách được thực hiện đến hết ngày 31/12/2025.

Việc các ngân hàng trợ lực giúp giữ vững nguồn lực tài chính và các hỗ trợ kịp thời đã thúc đẩy quá trình phục hồi sau thiên tai, giúp cho người dân và doanh nghiệp sớm vượt qua khó khăn và trở lại hoạt động bình thường.

Nỗ lực, trách nhiệm, linh hoạt, đổi mới trong điều hành chính sách tiền tệ để đạt mục tiêu

Năm 2025 được dự báo tiếp tục là một năm có nhiều khó khăn, thách thức với kinh tế Việt Nam nói chung và với điều hành chính sách tiền tệ nói riêng khi kinh tế toàn cầu vẫn còn nhiều yếu tố bất định và tiềm ẩn rủi ro, có khả năng gây áp lực lên tỉ giá và thị trường ngoại tệ. 

Trong khi đó, sức ép cung ứng vốn của hệ thống các TCTD đối với nền kinh tế vẫn còn lớn, kể cả vốn trung dài hạn trong bối cảnh huy động vốn từ thị trường trái phiếu doanh nghiệp, chứng khoán gặp nhiều khó khăn. Điều này tiềm ẩn rủi ro kỳ hạn, rủi ro thanh khoản lớn đối với hệ thống ngân hàng (huy động ngắn hạn cho vay trung dài hạn). Bên cạnh đó, nguồn lực để thực hiện các chương trình tín dụng chính sách còn hạn chế so với nhu cầu thực tế của người nghèo và các đối tượng chính sách; một số chương trình tín dụng đã được ban hành nhưng chưa được bố trí nguồn vốn ổn định để thực hiện...

Bối cảnh quốc tế và trong nước như vậy đòi hỏi ngành ngân hàng nói chung và công tác điều hành CSTT của NHNN nói riêng phải tiếp tục bám sát sự chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, nỗ lực, trách nhiệm cao để từng bước hóa giải những thách thức nhằm đạt các mục tiêu.

Phó Thống đốc Đào Minh Tú cho biết: NHNN xác định năm 2025 là năm tăng tốc, bứt phá, về đích, phấn đấu đạt kết quả cao nhất các mục tiêu, chỉ tiêu Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021-2025. Đảng, Quốc hội, Chính phủ đặt ra mục tiêu cho năm 2025 là tiếp tục ưu tiên thúc đẩy tăng trưởng kinh tế (phấn đấu tốc độ tăng trưởng GDP cả nước năm 2025 đạt trên 8%) trên cơ sở giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát (bình quân khoảng 4,5%), bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế. Tập trung cao độ cho việc bổ sung, hoàn thiện khuôn khổ pháp lý; cải cách, tinh gọn bộ máy, thủ tục hành chính; thúc đẩy mạnh mẽ chuyển đổi số,... đáp ứng tốt nhất cho yêu cầu đổi mới sáng tạo, tạo đột phá phát triển đất nước trong tình hình mới, hướng tới kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Trong bối cảnh còn nhiều khó khăn phức tạp, thách thức và thuận lợi đan xen, bám sát mục tiêu, định hướng của Đảng, Chính phủ, NHNN tiếp tục điều hành CSTT chủ động, linh hoạt, kịp thời, hiệu quả, đồng bộ, hài hòa, chặt chẽ với chính sách tài khóa và các chính sách khác góp phần ưu tiên thúc đẩy tăng trưởng kinh tế đồng thời ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát.

Theo đó, NHNN điều hành nghiệp vụ thị trường mở linh hoạt, bám sát mục tiêu CSTT. Tái cấp vốn đối với TCTD để hỗ trợ thanh khoản, cho vay các chương trình đã được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, hỗ trợ cơ cấu lại các TCTD và xử lý nợ xấu. NHNN tiếp tục điều hành lãi suất phù hợp với diễn biến thị trường, kinh tế vĩ mô, lạm phát và mục tiêu CSTT. Điều hành tỉ giá linh hoạt nhằm ổn định thị trường ngoại tệ, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô và kiểm soát lạm phát. Thực hiện các giải pháp điều hành tín dụng phù hợp với diễn biến kinh tế vĩ mô, lạm phát, đáp ứng nhu cầu vốn tín dụng cho nền kinh tế. Giao chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng năm 2025 ngay từ đầu năm cho các TCTD và thông báo công khai nguyên tắc xác định để TCTD chủ động thực hiện tăng trưởng tín dụng. 

Chỉ đạo các TCTD tăng trưởng tín dụng an toàn, hiệu quả, hướng tín dụng vào các lĩnh vực sản xuất kinh doanh, lĩnh vực ưu tiên theo chủ trương của Chính phủ, kiểm soát chặt chẽ tín dụng đối với lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro; tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp tiếp cận vốn tín dụng ngân hàng; tiếp tục triển khai các chương trình, chính sách tín dụng đặc thù đối với một số ngành, lĩnh vực theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. Tiếp tục hoàn thiện thể chế pháp luật ngân hàng, tạo cơ sở pháp lý đồng bộ, thuận lợi cho điều hành chính sách tiền tệ và hoạt động ngân hàng; thực hiện quyết liệt công tác cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp; nâng cao hệ số tín nhiệm và niềm tin của người dân, doanh nghiệp vào cơ chế, chính sách và hoạt động ngân hàng.

Trong hành trình phía trước, với sự dẫn dắt linh hoạt từ Chính phủ, hệ thống ngân hàng sẽ tiếp tục khẳng định vai trò là "huyết mạch" của nền kinh tế Việt Nam, vượt qua mọi thử thách và hướng tới những kết quả bền vững hơn.

Huy Thắng