Mỹ cáo buộc Syria dùng vũ khí hóa học

Trong bước đi được nhìn nhận có thể dẫn tới sự can thiệp trực tiếp của Mỹ vào cuộc khủng hoảng tại Syria, ngày 13/6, các cơ quan tình báo Mỹ đã công bố kết luận chính thức khẳng định các lực lượng của Tổng thống Syria Bashar al-Assad đã sử dụng vũ khí hóa học ở quy mô nhỏ nhằm vào lực lượng đối lập.

Tại cuộc họp báo, Phó cố vấn an ninh quốc gia Ben Rhodes cho biết sau khi xem xét kỹ, cộng đồng tình báo Mỹ kết luận các lực lượng của chính phủ Syria đã nhiều lần sử dụng vũ khí hóa học, trong đó có khí độc gây tê liệt thần kinh sarin. Các vụ này được tiến hành năm ngoái ở quy mô nhỏ, làm khoảng 100 - 150 tay súng đối lập thiệt mạng. Cũng theo ông Rhodes, Pháp và Anh đã cung cấp thêm cho Mỹ những bằng chứng rõ ràng hơn về việc sử dụng vũ khí hóa học ở Syria.

Tuyên bố trên đồng nghĩa với việc Syria đã vượt qua "giới hạn đỏ" của Tổng thống Mỹ Barack Obama và có thể sẽ làm thay đổi chính sách của Mỹ trong cuộc khủng hoảng này. Tuy nhiên, Washington vẫn chưa quyết định về việc áp đặt vùng cấm bay ở Syria, nơi Liên Hợp Quốc cho biết đã có hơn 90.000 người thiệt mạng kể từ khi xung đột nổ ra hồi tháng 3/2011.

Cũng trong cuộc họp báo, ông Rhodes cho biết Mỹ đã chia sẻ với Nga về thông tin sử dụng vũ khí hóa học ở Syria, đồng thời hối thúc Nga ngừng viện trợ chính trị và quân sự cho chính phủ của Tổng thống  Bashar al-Assad. Tuy nhiên, Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov tuyên bố các tin tức về việc sử dụng vũ khí hóa học ở Syria không thể được xem là cớ để can thiệp quân sự từ bên ngoài vào Syria. Ông Lavrov kêu gọi phải tiến hành điều tra kỹ hơn, kể cả đối với những cáo buộc nói rằng các tay súng đối lập đã sử dụng thứ vũ khí gây chết người hàng loạt này. Dự kiến, Tổng thống Obama sẽ trao đổi cụ thể về vấn đề này với người đồng cấp Nga Vladimir Putin bên lề Hội nghị thượng đỉnh 8 nước công nghiệp hàng đầu thế giới (G-8) diễn ra trong tuần tới ở Bắc Ireland.

Trong khi cáo buộc quân đội Syria sử dụng vũ khí hóa học, Mỹ cũng đồng thời thông báo sẽ cung cấp viện trợ quân sự cho các lực lượng chống Tổng thống Assad.

Trong tuyên bố của Nhà Trắng, ông Rhodes không nói rõ liệu Mỹ có tiến tới vũ trang trực tiếp cho quân nổi dậy Syria hay không, nhưng khẳng định Tổng thống Obama sẽ tham vấn Quốc hội về các vấn đề này trong những tuần tới. Phó cố vấn an ninh quốc gia Mỹ cũng cho biết Mỹ và cộng đồng tình báo đang có sẵn một số phương án ứng phó về mặt pháp lý, tài chính, ngoại giao và quân sự để kịp thời ứng phó với mọi tình huống khẩn cấp. Khi cần thiết, Mỹ sẽ đưa ra quyết định riêng của mình để chấm dứt cuộc xung đột đã kéo dài hơn hai năm qua ở quốc gia Trung Đông này.

Trong khi đó, một nguồn thạo tin cho biết Tổng thống Obama đã lần đầu tiên cho phép chuyển một số vũ khí cho lực lượng nổi dậy ở Syria như một phần của gói hỗ trợ quân sự mới cho phe đối lập. Tuy nhiên vẫn chưa có thông tin về thời gian cũng như chủng loại vũ khí sẽ được Mỹ chuyển giao. Trước đó, Nhà Trắng cho biết Tổng thống Obama đã thông qua quyết định hỗ trợ quân sự trực tiếp cho lực lượng nổi dậy Syria nhưng không nói rõ có chuyển vũ khí, đặc biệt là vũ khí sát thương, hay không./.

Huyền Anh