Vẫn biết làm khoa học là con đường vinh quang song cũng đầy chông gai, đặc biệt là đối với phụ nữ, song “nghề” giảng dạy và nghiên cứu khoa học như đã "vương" vào nghiệp của PGS-TS, Đại tá Phan Hồng Liên, Học viện Kỹ thuật Quân sự (KTQS). Đam mê nghiên cứu khoa học cộng với những nỗ lực và cố gắng không biết mệt mỏi, thành tích của chị đã làm cho nhiều người phải nể phục và trân trọng: 8 năm được công nhận giáo viên dạy giỏi cấp Học viện, nhà giáo dạy giỏi cấp Bộ Quốc phòng, Huy chương vì sự nghiệp Khoa học và Công nghệ và nhiều bằng khen của Phụ nữ Quân đội, Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, nhiều Đề tài, sáng kiến khoa học các cấp được xếp loại xuất sắc…Mọi người còn biết đến chị là một tấm gương tiêu biểu, nhiệt tình, có trách nhiệm trong mọi hoạt động phong trào, nhiều lần tham gia hiến máu nhân đạo cứu người…. Chị là nữ Phó giáo sư, Tiến sĩ (PGS-TS) đầu tiên và duy nhất tính đến thời điểm này của Học viện Kỹ thuật Quân sự (KTQS).
Tốt nghiệp khoa Vật lý - Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội năm 1979, Phan Hồng Liên cùng các bạn tham gia nhập ngũ. Tháng 1/1980, chị về công tác tại Trung tâm Vật lý kỹ thuật, Viện Kỹ thuật Quân sự. Năm 1994, chị chuyển công tác về bộ môn Vật lý, Khoa Hóa - Lý kỹ thuật, Học viện kỹ thuật Quân sự. Từ đó, cuộc đời và sự nghiệp của chị gắn với công tác giảng dạy và nghiên cứu khoa học tại Học viện KTQS. Chị nói, con đường “binh nghiệp” của tôi là thế, “nó đến như một "cơ duyên”. Chị đã cố gắng nghiên cứu khoa học với suy nghĩ rất giản đơn là làm sao có thật nhiều kiến thức truyền dạy cho học viên. Nhưng con đường dẫn đến sự thành công không phải bao giờ cũng bằng phẳng. Năm 2000, trước khi chuẩn bị bảo vệ Luận án Tiến sĩ 2 tuần, con trai chị bị tai nạn phải nằm viện. “Lửa thử vàng, gian nan thử sức’, trong thời gian đó, vừa cùng chồng chăm sóc con nằm viện, chị vừa tranh thủ hoàn thiện Luận án Tiến sĩ với đề tài “Áp dụng phương pháp tác dụng hiệu dụng Cornwall-Jackiw-Tomboulis (CJT) cho mô hình hạt nhân sigma-omega”. Chị đã bảo vệ thành công Luận án với kết quả xuất sắc trong hoàn cảnh như vậy. Niềm vui và hạnh phúc khi Luận án được bảo vệ thành công nhưng nó còn nhân đôi lên khi vào thời điểm đó sau ít ngày con trai chị đã bình phục và xuất viện. Đó có lẽ là một kỷ niệm không bao giờ quên trong đời, chị chia sẻ.
Với việc bảo vệ xong Luận án Tiến sĩ, cùng những sáng kiến, Đề tài nghiên cứu khoa học xuất sắc các cấp và 20 bài báo khoa học đã được công bố trên Tạp chí Khoa học kỹ thuật quân sự, Tạp chí Vật lý trong nước và quốc tế, chị đã trở thành nữ giảng viên có học vị Tiến sĩ đầu tiên của Học viện KTQS. Năm 2006, chị được Nhà nước phong hàm PGS và trở thành nữ PGS đầu tiên của Học viện KTQS. Tháng 4/2010, chị đã được bổ nhiệm chức vụ Chủ nhiệm Khoa Hóa - Lý kỹ thuật. Nỗ lực phấn đấu, chị luôn được công nhận là giảng viên dạy giỏi cấp Học viện. Năm 2009, chị được công nhận là giảng viên dạy giỏi cấp Bộ Quốc phòng. Không chỉ say mê nghiên cứu khoa học, chị còn dành nhiều thời gian biên soạn các giáo trình phục vụ cho công tác giảng dạy, bồi dưỡng đội tuyển của học viên thi Olympic Vật lý sinh viên toàn quốc đạt nhiều giải cao, tham gia Hội đồng bảo vệ Luận án Tiến sĩ, đề tài cấp Bộ, ngành…, là thành viên của Hội Vật lý lý thuyết - Hội Vật lý Việt Nam. Chị có nhiều báo cáo được đánh giá cao tại các hội thảo quốc tế về Vật lý. Với những đóng góp không biết mệt mỏi, PGS-TS Phan Hồng Liên đã được tặng thưởng Huy chương vì sự nghiệp Khoa học và Công nghệ. Không chỉ được biết là một PGS-TS có những thành tích xuất sắc trong giảng dạy và nghiên cứu khoa học, chị còn tham gia một cách có trách nhiệm vào các hoạt động phong trào, hưởng ứng nhiệt tình và nhiều lần tham gia tích cực cùng học viên nhà trường hiến máu nhân đạo.
Rạng ngời niềm hạnh phúc, PGS-TS, Đại tá Phan Hồng Liên bộc bạch: "Có lẽ sau tất cả những thành công đã có được, bên cạnh sự giúp đỡ của bạn bè, đồng nghiệp, gia đình luôn là chỗ dựa bình yên và là động lực cho tôi trên từng bước đường phấn đấu. Tôi may mắn có được một “chiến sĩ quân đội” luôn biết chia sẻ vui buồn với mình trong cuộc sống, ủng hộ, giúp đỡ và tôn trọng công việc của vợ. Vì thế, chị và chồng -một sỹ quan quân đội cao cấp đã nghỉ hưu luôn là tấm gương sáng cho các con. Các con của chị nay cũng đã trưởng thành và đã và đang tiếp tục công tác và học tập theo đúng truyền thống của gia đình “nhà giáo quân đội”.
Nói về nữ đồng nghiệp của mình, Đại tá Nguyễn Việt Thái, Khoa Hóa -Lý kỹ thuật Học viện KTQS chia sẻ: “Chị Liên là một nhà giáo mẫu mực trong công tác, một đồng nghiệp gần gũi, biết chia sẻ, giúp đỡ mọi người của Khoa trong công tác chuyên môn cũng như trong cuộc sống. Chị còn là một người vợ, người mẹ có trách nhiệm cao với gia đình". Thành công trong sự nghiệp, hạnh phúc trong cuộc sống, miệt mài nghiên cứu khoa học và cống hiến cho sự nghiệp “trồng người”, chị đã để lại ấn tượng đẹp của trong tâm trí các đồng nghiệp và các thế hệ học trò. Chị là niềm tự hào của người cha thân yêu - Giáo sư sử học Phan Huy Lê. Sắp tới, chị vinh dự là một trong những gương mặt tiêu biểu được tuyên dương tại Đại hội Phụ nữ Quân đội lần thứ V tổ chức vào ngày 13-14/12 tại Hà Nội.
Thắng Trung