Những thanh niên không cam chịu đói nghèo

Từ phong trào “Dồn điền, đổi thửa”
Tháng 3/2011, về huyện Ứng Hòa, quê hương của phong trào “chiếc gậy Trường Sơn” tôi có dịp được gặp những con người cần cù, chịu khó, không cam chịu đói nghèo, chủ động nắm bắt khoa học, công nghệ, vươn lên làm giàu chính đáng.

Quản Trọng Kiên, Bí thư Đoàn xã Đồng Tiến là người đi đầu trong phong trào thanh niên lập nghiệp ở địa phương. Năm 2003, anh nhận thầu 6 mẫu đất 5% của xã để thực hiện đào ao nuôi cá, chăn vịt. Sau gần 10 năm, mô hình này đã cho thu nhập khá, mỗi năm doanh thu gần 100 triệu đồng, tạo việc làm cho 5 lao động. Nghe anh Kiên kể về câu chuyện khởi nghiệp cũng gian nan. Năm 2003, Hợp tác xã nông nghiệp Đồng Tiến có chủ trương cho các hộ nhận thầu khu bãi cát Đồng Tiến. Chính khu đất này là khu đất cát, không cấy lúa được nên rất nhiều hộ băn khoăn lo lắng liệu có thể cải tạo để khu đất cho lợi nhuận về kinh tế. Ngoài luồng suy nghĩ và trăn trở giống nhiều người, thì đối với anh Kiên còn thêm khó khăn về thiếu vốn và kinh nghiệm làm nông nghiệp, vì còn rất trẻ mới ngoài hai mươi tuổi. “Biết là khó khăn, nhưng lúc đó bản thân là Phó bí thư Đoàn xã, mình làm để cho anh em còn theo”, anh Kiên chia sẻ.

Từ tinh thần gương mẫu ấy, thêm sự động viên của gia đình, Quản Trọng Kiên đã mạnh dạn nhận thầu, xin vay vốn Chi nhánh Ngân hàng Chính sách xã hội huyện được 10 triệu đồng, hằng ngày miệt mài công sức để gây dựng trang trại. Đến nay, mỗi năm trang trại cho thu mấy nghìn con vịt thịt, 4 tấn cá, kinh tế gia đình từng bước nâng lên.

Trao đổi về phong trào làm kinh tế giỏi ở địa phương, anh Kiên còn cho biết, ở xã Đồng Tiến có đến 17 mô hình thanh niên làm kinh tế giỏi, trong đó có 8 mô hình làm nông nghiệp, 9 mô hình kinh doanh dịch vụ. Trường hợp của anh Nguyễn Văn Quảng là một trong những mô hình tiêu biểu, không chỉ chăn nuôi mà còn kiêm cả kinh doanh dịch vụ, cung cấp thức ăn chăn nuôi cho các hộ trong và ngoài xã. Với 5.000 con vịt đẻ, cộng với kinh doanh thức ăn chăn nuôi, mở lò ấp trứng, gia đình anh Quảng mỗi năm doanh thu 700 triệu đồng và trở thành hộ gia đình thanh niên sản xuất kinh doanh giỏi đáng biểu dương và học tập.

Nguyễn Trung Thật, ở xã Liên Bạt nổi tiếng với cửa hàng kinh doanh tạp hóa. Nhiều người còn cho rằng, cái tên Thật đã làm nên duyên bán hàng của anh, khiến ngày càng đông khách, doanh thu ngày một cao. Với lợi thế nhà mặt đường liên xã, địa thế đẹp, cộng với sự năng động, có duyên bán hàng, nên quầy dịch vụ tạp hóa, bánh kẹo, mỹ phẩm sớm trở thành điểm thu hút khách. Thật kể, mở một quầy tạp hóa đã là niềm mơ ước của anh từ khi còn học cấp II trường làng. Ấp ủ nhiều năm, sau khi tốt nghiệp THPT, Thật quyết tâm huy động vốn để mở của hàng tạp hóa, kinh doanh bánh kẹo, mỹ phẩm…Năm 2007, được sự ủng hộ của gia đình anh thế chấp vay ngân hàng, huy động thêm anh em trọng họ, tổng cộng được gần 1 tỷ đồng để mở đại lý bánh kẹo, tạp hóa, mỹ phẩm. Cửa hàng đông khách, doanh thu ngày một cao và sau 5 năm thì anh Thật đã trở thành người giàu ở xã Liên Bạt. Vẫn chưa thật hài lòng, hiện nay Thật còn khát vọng, mong muốn được xã cho nhận thầu diện tích đất cấy lúa kém hiệu quả, để xây dựng mô hình đa canh vườn, ao, chuồng. “Ở địa phương vẫn còn nhiều diện tích đất trũng, cấy lúa kém hiệu quả. Nếu xã có chủ trương cho thầu, tôi sẽ đăng ký với mong muốn làm giàu trên chính vùng đất trũng, vừa thỏa ước khát vọng làm giàu, vừa tạo việc làm cho thanh niên địa phương trong lúc nông nhàn. Rất nhiều người có thể trăn trở về vốn đầu tư cải tạo, nhưng bản thân gia đình tôi thì cũng đã tích lũy được qua nhiều năm kinh doanh cửa hàng tạp hóa. Khát vọng làm trang trại của tôi bắt nguồn từ việc giao lưu, chia sẻ kinh nghiệm với chủ các mô hình thanh niên làm kinh tế giỏi mới đây do Huyện đoàn Ứng Hòa tổ chức ”. Ước muốn của Nguyễn Trung Thật thật chính đáng.

Đến Giải thưởng Lương Định Của
Phương Tú là xã thuần nông, có 720 hét ta đất canh tác ở 6 thôn nằm dọc trên trục đường tỉnh lộ 428A. Trong số 209 hộ tham gia thực hiện mô hình nuôi trồng thủy sản thì có đến 180 hộ là thanh niên xung kích, đi đầu trong chuyển đổi 150 héc ta diện tích đất cấy lúa kém hiệu quả sang mô hình đa canh hiệu quả.

Nguyễn Văn Cường, Bí thư Đoàn xã Phương Tú chia sẻ: Các hộ thanh niên chuyển đổi bắt nguồn từ năm 2000, khi Huyện ủy, UBND huyện có nghị quyết lãnh đạo dồn ô thửa nhỏ thành ô thửa lớn, tạo điều kiện mỗi hộ có từ 1 đến 2 ô để làm kinh tế trang trại. Thực hiện chủ trương của địa phương, Đoàn thanh niên xã đã mở các lớp tập huấn, chuyển giao khoa học kỹ thuật nuôi trồng thủy sản; đề xuất chính quyền địa phương hỗ trợ, đào đắp khoanh vùng và đường giao thông thuận cho việc đi lại. Được sự tạo điều kiện đó, phong trào thanh niên đăng ký “dồn ô, đổi thửa” đã nở rộ ở vùng quê này, và cho đến nay hầu hết họ là những ông chủ, bà chủ trang trại “nổi tiếng”, mà tuổi đời còn rất trẻ. Đặc biệt, ở quê hương Phương Tú đã xuất hiện thanh niên đạt giải thưởng Lương Định Của- giải thưởng cao quý của TƯ Đoàn trao cho những nhà nông trẻ xuất sắc.

Lê Văn Chủ (sinh năm 1976), thôn Ngọc Động, xã Phương Tú nhận Giải thưởng Lương Định Của năm 2008; đảng viên trẻ xuất sắc tiêu biểu ở vùng đồng trũng Phương Tú vừa vinh dự được tham dự buổi gặp mặt 1.000 đảng viên trẻ tiêu biểu của thành phố Hà Nội nhân kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Đảng. Chuyện về Lê Văn Chủ làm kinh tế cũng thật ly kỳ. Năm 1997, sau khi hoàn thành nghĩa vụ quân sự, Lê Văn Chủ về lập nghiệp ở quê hương. Người dân vùng đất trũng Phương Tú khi đó vốn chỉ quen với việc cấy một vụ lúa với năng suất bấp bênh. Nắm bắt chủ trương của lãnh đạo xã vận động, khuyến khích bà con dồn ô đổi thửa, chuyển dịch cơ cấu trồng trọt và chăn nuôi, anh Chủ quyết định đi tiên phong thầu hơn 3 mẫu đất trũng để đào ao thả cá trước sự hoài nghi của nhiều người. Bởi lẽ, vùng đất trũng Phương Tú mùa mưa thì úng, mùa nắng lại hạn, rất khó để phát triển sản xuất nông nghiệp.

Lập nghiệp thì phải có vốn, trong khi đó vừa xuất ngũ về, chưa có tích lũy, gia đình thì khó khăn. Quyết không nản trí, Lê Văn Chủ vận động, vay mượn bạn bè, người thân và cả ngân hàng được hơn 50 triệu đồng. Mừng rỡ khi mọi người ủng hộ, tạo điều kiện, với số vốn ít ỏi, Chủ thuê máy đào ao, khoanh vùng thả cá. Vì chưa có kinh nghiệm nên anh đã phải “nếm” ngay thất bại trong vụ đầu. Mất vài ngày suy sụp, nhưng rồi bình tĩnh lại, Chủ hiểu mình thất bại do đã nghĩ và hiểu về làm trang trại chăn nuôi quá đơn giản.

Lần 2, rút kinh nghiệm, Chủ đã cẩn thận nghiên cứu thị trường, quyết định cải tạo hệ thống ao nuôi, tập trung nuôi một số loại thủy sản, gia cầm được người tiêu dùng ưa chuộng như cá rô phi, cá chép, cá mè, vịt siêu trứng. Thành công đã mỉm cười với anh, cá nuôi nhanh lớn, vịt đẻ trứng đều, cho doanh thu hàng trăm triệu đồng. Nhớ lại những ngày đầy gian khó ấy, Chủ kể: “Lúc đó, tôi chẳng ngại, cứ lang thang khắp các chợ ở Hà Nội để tìm hiểu thị trường, nắm bắt chủng loại sản phẩm người tiêu dùng ưa chuộng, rồi về mua giống nuôi cho phù hợp”. Đến nay, ông chủ trang trại nuôi cá - vịt Lê Văn Chủ đã liên tục gặt hái được những thành quả xứng đáng. Mỗi năm, mô hình sản xuất của anh cho thu hơn chục tấn cá, hàng triệu quả trứng vịt, hàng ngàn con vịt thương phẩm, đạt tổng doanh thu hơn 1 tỷ đồng/năm. Không chỉ thành công trong làm kinh tế, làm giàu cho gia đình, Chủ còn là người rất nhiệt tình hỗ trợ nông dân trong xã về giống, vốn, đặc biệt là chia sẻ kinh nghiệm, thị trường trong việc tiêu thụ các mặt hàng nông sản; tạo việc làm cho gần 200 lao động thời vụ ở địa phương.

“Là một cán bộ đoàn, một đảng viên trẻ, tôi luôn ý thức được rằng mình không thể chỉ làm giàu cho bản thân mà còn phải gương mẫu trong mọi mặt và giúp đỡ người dân ở địa phương. Kinh nghiệm cho tôi thành công đó là khi gặp khó khăn, thất bại, mất mùa, chớ vội nản mà phải biết tìm cách khắc phục”. Chủ chia sẻ.

Thành công ở lĩnh vực sản nông nghiệp, năm 2010, Lê Văn Chủ thử sức ở lĩnh vực mới. Anh thành lập xưởng may màn xuất khẩu, thu hút 40 lao động. Thấy sự năng động, nhiệt huyết và đóng góp cho địa phương, hợp tác xã thôn Ngọc Động đã cho anh Chủ mượn kho để làm cơ sở may mặc.
Từ mô hình của anh Lê Văn Chủ, tháng 5/2008, Đoàn xã Phương Tú đã thành lập và ra mắt câu lạc bộ sản xuất kinh doanh giỏi, lúc đầu chỉ có 17 thành viên, nay đã phát triển thêm 4 hộ, tổng số 21 thành viên. Cũng từ CLB này, nhiều thành viên đã được tạo điều kiện về vốn để mở rộng sản xuất, kinh doanh. Đến nay, trong tổng số dư nợ 4,1 tỷ cho thanh niên vay vốn, thì riêng CLB vay hơn 1 tỷ, mọi người cũng thấy phấn khởi khi có sự quan tâm, giúp đỡ của các ngành.

Bí thư Huyện đoàn Ứng Hòa Đỗ Năng Bình cho biết, là địa phương đi đầu trong khu vực đồng bằng sông Hồng thực hiện chủ trương dồn diền đổi thửa (dồn ô thửa nhỏ thành ô thửa lớn), mà khởi nguồn từ thôn Ngọc Động, xã Phương Tú vào năm 1996-1997. Cùng với dòng chảy đó, rất nhiều thanh niên “Khu Cháy” đã hưởng ứng, đăng ký thực hiện, tạo ra những mô hình đa canh hiệu quả ở vùng đất chiêm trũng này.

Theo thống kê, huyện Ứng Hòa có 200 mô hình thanh niên tiêu biểu làm kinh tế giỏi ở 29 xã, thị trấn, mỗi mô hình giải quyết từ 10 đến 40 lao động thường xuyên; thu nhập đạt hơn 50 triệu đồng/ha/năm; số dư nợ vay vốn để sản xuất nông nghiệp qua các kênh của Đoàn là 7 tỷ đồng; hằng năm Huyện đoàn Ứng Hòa phối hợp với các ngành chức năng, đoàn thể của huyện tổ chức hàng chục lớp tập huấn, chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật thâm canh cho năng suất cao, từ đó nhân rộng mô hình chuyển đổi cơ cấu nông nghiệp trong tuổi trẻ.

Ba tấm gương Quản Trọng Kiên, Nguyễn Trung Thật và Lê Văn Chủ đều là những người tiên phong, năng động, dám nghĩ, dám làm. Điều này chứng minh rằng, phong trào thanh niên làm kinh tế giỏi ở Ứng Hòa có hiệu ứng cao, truyền thống “tay cấy, tay cày” ở địa phương kết hợp với phong trào “Bốn đồng hành với thanh niên lập thân, lập nghiệp” của Đoàn đã phát huy tác dụng, họ đang từng ngày góp sức xây dựng nông thôn mới.