Cùng với bảo vệ nguồn tài nguyên, khoáng sản, Sở Tài nguyên và Môi trường Ninh Bình đã mở nhiều lớp tập huấn về bảo vệ môi trường cho cán bộ, công chức các cơ quan chuyên môn, các huyện, thị xã, doanh nghiệp, đồng thời phối hợp với các đoàn thể như thanh niên, phụ nữ, tổ chức ký cam kết với các nhà máy xi măng, nhà máy nhiệt điện, phân lân, các nhà máy gạch... về việc xử lý khói bụi bằng phương pháp lọc bụi tĩnh điện, chống ô nhiễm môi trường. Sở cũng thường xuyên thẩm định, đánh giá tác động môi trường để có phương án bảo vệ môi trường kịp thời, hiệu quả. Sở đã cấp giấy phép cho 15 đơn vị khai thác sử dụng mặt nước, 4 đơn vị khai thác nước ngầm ...đồng thời phối hợp với chính quyền Thành phố Ninh Bình, chuyển các cơ sở sản xuất ô nhiễm khỏi trung tâm, xóa bỏ hơn 280 lò vôi, lò gạch thủ công để tập trung vào các lò gạch tuynen, đóng cửa 3 cơ sở xi măng lò đứng gây khói bụi, ô nhiễm môi trường để tập trung vào các nhà máy lò quay, hiện đại ít gây ô nhiễm...
Hiện, việc khai thác tài nguyên khoáng sản ở Ninh Bình để xây dựng các nhà máy xi măng, gạch tuy nen, khai thác đá xây dựng, làm đường giao thông, khai thác than, đất sét đã mang lại hiệu quả kinh tế cao trong tỉnh. Chỉ tính riêng 5 nhà máy xi măng lớn như xi măng Tam Điệp, xi măng The Vissai, xi măng Hướng Dương, xi măng Duyên Hà đã cho sản lượng hơn 8 triệu tấn trong năm 2010. Hằng năm, Ninh Bình cũng khai thác gần 2 triệu m3 đá các loại cung cấp cho thị trường trong và ngoài tỉnh mang về khoản lợi nhuận khá.
Khai thác tài nguyên gắn với bảo vệ môi trường ở Ninh Bình tuy đạt được khá nhiều kết quả tích cực như nói trên song trên thực tế vẫn còn những "mảng tối" như nhiều khu vực cấm, nhiều quả núi nằm tiếp giáp các khu du lịch vẫn bị các doanh nghiệp khai thác trái phép, phá vỡ cảnh quan; nhiều dãy núi xanh ở vùng Gia Viễn, Hoa Lư, đẹp như một bức tranh thủy mặc đã trở nên nham nhở do bàn tay con người xâm hại. Nhiều vụ tranh chấp giữa những người bảo vệ cảnh quan môi trường du lịch với người sản xuất vật liệu đã xảy ra...
Khắc Cư