Quy định giới hạn tối đa melamine trong thực phẩm: Đảm bảo cơ sở khoa học và thực tiễn

Nhận thức của cộng đồng  khi lựa chọn và sử dụng thực phẩm được nâng lên rất nhiều

Việc Bộ Y tế ban hành giới hạn tối đa của melamine nhiễm chéo trong thực phẩm trước hết căn cứ vào khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), là tổ chức có tiếng nói hết sức quyết định, độc lập, khách quan và có tính chất toàn cầu đối với các vấn đề liên quan đến sức khỏe.

Điều này hoàn toàn không mâu thuẫn trong quan điểm chỉ đạo của Bộ trước đây, bởi khi chưa có đủ tài liệu khoa học, chưa có hướng dẫn của WHO và Tổ chức Nông Lương Liên Hợp Quốc (FAO).

Trước nguy cơ sản phẩm kém chất lượng thâm nhập vào thị trường Việt Nam, đặc biệt là được dư luận xã hội hết sức quan tâm thì một quyết định nhanh chóng với các giải pháp quyết liệt cần phải thực hiện vì mục tiêu an toàn tuyệt đối cho sức khỏe người tiêu dùng và lấy lại niềm tin cho cộng đồng là điều phải làm và quan trọng nhất.

Cũng với mục tiêu hàng đầu là đảm bảo an toàn tuyệt đối cho sức khỏe người tiêu dùng, đặc biệt là trẻ em, trong giai đoạn trước ngày 11/12/2008 (ngày Bộ Y tế ban hành quy định ngưỡng melamine trong thực phẩm), Bộ Y tế cấm tuyệt đối các sản phẩm thực phẩm chứa melamine sử dụng cho người.  Quan điểm này được WHO và FAO ủng hộ tuyệt đối.

Ngày 5/12/2008, sau khi tổng hợp các kết quả nghiên cứu khoa học về độc tính, dinh dưỡng, lâm sàng... và tham khảo ý kiến của các chuyên gia đầu ngành, WHO đã đưa ra khuyến cáo mức ăn vào hàng ngày chấp nhận được (TDI) đối với các thực phẩm nhiễm melamine là 0,2mg/kg trọng lượng cơ thể.

Ngay sau khi WHO đưa ra khuyến cáo này, ngày 9/12/2008,  Bộ Y tế đã tổ chức cuộc họp Hội đồng khoa học công nghệ gồm các nhà khoa học đầu ngành về độc học, dinh dưỡng, lâm sàng, kiểm nghiệm, an toàn vệ sinh thực phẩm,... để tư vấn về ngưỡng giới hạn tối đa melamine trong thực phẩm.

Ngày 10/12, Bộ Y tế đã họp với các Bộ: Tài nguyên và Môi trường, Khoa học và Công nghệ, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Công an và WHO để thảo luận các biện pháp xử lý tiếp theo đối với sản phẩm thực phẩm nhiễm melamine.

Theo đó, ngày 11/12, Bộ Y tế ban hành Quyết định 38/2008/QĐ-BYT về việc quy định mức giới hạn tối đa của melamine nhiễm chéo trong thực phẩm (là ô nhiễm không chủ định, trực tiếp vào sản phẩm thực phẩm từ môi trường, dụng cụ, bao bì hoặc gián tiếp từ nguồn khác).

Cụ thể, thực phẩm dành cho trẻ em dưới 36 tháng tuổi không vượt quá 1 mg/kg thực phẩm (≤ 1 ppm). Các loại thực phẩm khác không vượt quá 2,5 mg/kg thực phẩm (≤ 2,5 ppm).

Trong quyết định, Bộ Y tế cũng nêu rõ, giới hạn sẽ được thay đổi khi có cơ sở khoa học về độc tính của melamine và các chất liên quan được WHO, FAO công bố bổ sung cũng như nghiêm cấm việc cố ý cho melamine vào thực phẩm dưới bất kỳ hình thức nào, ở bất kỳ hàm lượng nào.

Giải tỏa và lưu thông các sản phẩm nhiễm chéo melamine dưới mức giới hạn

Trong thời gian tới, Bộ Y tế sẽ phối hợp với các Bộ liên quan tiếp tục giải quyết các vấn đề về thực phẩm nhiễm melamine.

Đối với thực phẩm nhiễm chéo melamine dưới giới hạn tối đa cho phép theo Quyết định 38/2008/QĐ-BYT và bảo đảm các chỉ tiêu khác về chất lượng, vệ sinh an toàn thực phẩm thì được giải tỏa và lưu thông trên thị trường.

Việc giải tỏa theo nguyên tắc: cơ quan, tổ chức nào niêm phong hàng hóa thì căn cứ vào các quy định hiện hành để cho phép hàng hóa đó được giải tỏa, lưu hành.

Đối với các thực phẩm không đáp ứng yêu cầu nêu trên thì được xử lý theo các phương án như: sử dụng làm nguyên liệu và thức ăn chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản, tái xuất, tiêu hủy,...

Bộ Y tế khẳng định, đến nay, thị trường sữa đã ổn định. Người tiêu dùng đã yên tâm và tiếp tục sử dụng các sản phẩm sữa an toàn, chất lượng.

Qua sự việc sữa nhiễm melamine, theo Bộ Y tế, nhận thức của cộng đồng  khi lựa chọn và sử dụng thực phẩm được nâng lên rất nhiều. Các doanh nghiệp nhập khẩu, sản xuất, kinh doanh đã quan tâm và có trách nhiệm hơn đến chất lượng sản phẩm của mình.

Năng lực của hệ thống kiểm nghiệm được nâng cao, công tác cấp phép công bố tiêu chuẩn sản phẩm được chấn chỉnh.

Đức Tuân