Tiêu chí công nhận xã đảo, xã An toàn khu áp dụng từ 31/10/2025

Tiêu chí công nhận xã đảo

Theo Quyết định số 40/2025/QĐ-TTg, xã, phường được công nhận là xã đảo phải đáp ứng 02 tiêu chí sau:

a) Có 50% trở lên diện tích tự nhiên là đảo, quần đảo theo quy định tại Điều 19 Luật Biển Việt Nam năm 2012 (sửa đổi, bổ sung tại Luật Tổ chức chính quyền địa phương ngày 16 tháng 6 năm 2025) hoặc có toàn bộ diện tích tự nhiên là cù lao biệt lập với đất liền, có điều kiện tương tự như đảo;

b) Có người dân thường trú hoặc có lực lượng vũ trang đóng quân trên đảo, quần đảo, cù lao để tham gia quản lý, bảo vệ quốc phòng, an ninh và chủ quyền biển đảo.

Quyết định cũng nêu rõ: Đặc khu được công nhận là xã đảo và không phải thực hiện các trình tự, thủ tục đề nghị công nhận xã đảo.

Tiêu chí công nhận xã An toàn khu

Quyết định số 40/2025/QĐ-TTg quy định, xã, phường, đặc khu (sau đây gọi là đơn vị hành chính cấp xã) được công nhận là xã An toàn khu khi có từ 03 tiêu chí trở lên trong 05 tiêu chí sau:

1. Được cấp ủy đảng từ Khu ủy, Quân khu ủy trở lên chỉ đạo xây dựng An toàn khu cách mạng (nơi có các điều kiện về địa hình, địa thế, chính trị, quân sự, kinh tế - xã hội, dân cư và bảo đảm an toàn cho các hoạt động lãnh đạo cách mạng của Đảng trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ).

2. Nơi ở (nuôi, giấu, giữ bí mật), làm việc và hoạt động lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng phong trào cách mạng trong kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ của các đồng chí cán bộ của Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể chính trị - xã hội từ cấp Khu và Quân khu trở lên.

3. Nơi diễn ra các sự kiện đặc biệt quan trọng, có các quyết sách chiến lược của Đảng mang tính chất bước ngoặt trong các giai đoạn của 02 cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ hoặc nơi đóng trụ sở các cơ quan, tổ chức, đơn vị của Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể chính trị - xã hội từ cấp Khu và Quân khu trở lên, trụ sở ngoại giao của nước ngoài, cơ quan Bộ Chỉ huy Mặt trận cấp chiến dịch trong kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ.

4. Nơi đóng quân, đào tạo, huấn luyện, tập kết, trung chuyển của các lực lượng vũ trang (quân đội, công an) từ cấp đại đội trở lên; nơi có kho cất trữ lương thực, thực phẩm, vũ khí, khí tài, quân trang, quân dụng và các trang thiết bị, vật dụng thiết yếu khác trong kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ phục vụ cho Mặt trận cấp chiến dịch hoặc cấp Quân khu trở lên.

5. Nơi có cơ sở và phong trào cách mạng vững mạnh trong kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ; đồng thời, lực lượng vũ trang của địa phương đã chủ động hoặc phối hợp với lực lượng vũ trang chính quy tổ chức các trận đánh địch để bảo vệ an toàn cho cán bộ, cơ quan, tổ chức của Đảng và Nhà nước đóng trên địa bàn hoặc là nơi đã diễn ra trận đánh thắng lợi quan trọng góp phần tạo ra cục diện chiến trường lợi thế cho cách mạng và kháng chiến tại địa bàn và khu vực lân cận.

Quyết định số 40/2025/QĐ-TTg cũng quy định cụ thể trình tự, thủ tục và hồ sơ đề nghị công nhận xã đảo, xã An toàn khu.

Quyết định số 40/2025/QĐ-TTg có hiệu lực từ ngày 31/10/2025.

Điều khoản chuyển tiếp

1. Các xã đảo, xã An toàn khu đã được Thủ tướng Chính phủ quyết định công nhận trước ngày Quyết định này có hiệu lực và không thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính năm 2025 thì tiếp tục được công nhận là xã đảo, xã An toàn khu mà không phải thực hiện trình tự, thủ tục quy định tại Quyết định này.

2. Trường hợp nhập nguyên trạng các đơn vị hành chính cấp xã đã được công nhận là xã đảo và có toàn bộ diện tích tự nhiên là đảo, quần đảo, cù lao thành đơn vị hành chính cấp xã mới thì đơn vị hành chính cấp xã mới được công nhận là xã đảo mà không phải thực hiện trình tự, thủ tục quy định tại Quyết định này.

3. Trường hợp nhập nguyên trạng đơn vị hành chính cấp xã đã được công nhận là xã An toàn khu với toàn bộ hoặc một phần các đơn vị hành chính cấp xã khác thành đơn vị hành chính cấp xã mới thì đơn vị hành chính cấp xã mới được công nhận là xã An toàn khu mà không phải thực hiện trình tự, thủ tục quy định tại Quyết định này.

4. Trường hợp đổi tên đơn vị hành chính cấp xã đã được công nhận là xã đảo, xã An toàn khu hoặc đơn vị hành chính cấp xã được thành lập mới trên cơ sở nguyên trạng đơn vị hành chính cấp xã đã được công nhận là xã đảo, xã An toàn khu thì đơn vị hành chính cấp xã mới tiếp tục được công nhận là xã đảo, xã An toàn khu mà không phải thực hiện trình tự, thủ tục quy định tại Quyết định này.

5. Đối với các đơn vị hành chính cấp xã được thành lập do nhập, chia, điều chỉnh địa giới theo quyết định của cấp có thẩm quyền có một phần là xã đảo, xã An toàn khu và không thuộc đối tượng quy định tại khoản 2, 3 Điều này thì Ủy ban nhân dân cấp tỉnh chỉ đạo Ủy ban nhân dân cấp xã thực hiện rà soát, lập hồ sơ và thực hiện các trình tự, thủ tục đề nghị công nhận xã đảo, xã An toàn khu (nếu có) theo quy định tại Quyết định này.

6. Các Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc công nhận vùng An toàn khu, xã An toàn khu, xã đảo tiếp tục có hiệu lực thi hành đến khi các quyết định của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh về việc công nhận hoặc công bố danh sách xã đảo, xã An toàn khu có hiệu lực thi hành.

7. Trong thời gian chưa có các quyết định công nhận hoặc công bố danh sách xã đảo, xã An toàn khu theo quy định tại khoản 1, 2, 3, 4, 5 Điều này, người dân, cán bộ, công chức, viên chức, người lao động, người hưởng lương trong lực lượng vũ trang đang được hưởng chế độ, chính sách đối với xã đảo, xã An toàn khu và vùng An toàn khu tiếp tục được hưởng các chế độ, chính sách theo quy định hiện hành đến khi các quyết định của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh về việc công nhận hoặc công bố danh sách xã đảo, xã An toàn khu có hiệu lực thi hành.

8. Đối với các đơn vị hành chính cấp xã đã được công nhận là xã đảo trước thời điểm Quyết định này có hiệu lực nhưng sau khi rà soát không được tiếp tục công nhận là xã đảo thì người dân, cán bộ, công chức, viên chức, người lao động, người hưởng lương trong lực lượng vũ trang đang sinh sống, làm việc trên phần diện tích tự nhiên là đảo, quần đảo của các đơn vị hành chính cấp xã này được áp dụng các chế độ, chính sách như đối với xã đảo theo quy định hiện hành, trừ trường họp văn bản về các chế độ, chính sách có quy định khác.

Thanh Quang