Sứ mạng của nông nghiệp trong toàn cầu hóa

Hơn hai thập kỷ vừa qua, hàng trăm triệu người đã thoát khỏi đói nghèo cùng cực (sống trên mức 1,25 USD/ngày). Tuy nhiên, vẫn còn đó khoảng 1,2 tỷ người trên thế giới sống trong đói nghèo cùng cực, 870 triệu người mang bụng đói khi đi ngủ mỗi ngày; 1,3 tỷ người không tiếp cận được với điện và 2,3 tỷ người không tiếp cận được với nước hợp vệ sinh.

Mặc dù LHQ xếp việc loại trừ tình trạng bần cùng (nghèo cùng cực) và thiếu ăn là mục tiêu đầu tiên trong 8 Mục tiêu thiên niên kỷ và nhiều quốc gia đạt mức tăng trưởng ấn tượng trong những thập kỷ qua nhưng có thể thấy một thực tế là tăng trưởng đã không hoàn toàn mang tính bao trùm. Những người nghèo nhất, những quốc gia dễ bị tổn thương nhất vẫn tiếp tục đối mặt với thách thức phát triển không hề nhỏ.

Tại Việt Nam, theo Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh, nông nghiệp chiếm gần 50% lực lượng lao động và khoảng 70% dân số Việt Nam sống ở nông thôn.

Việt Nam được biết đến là nước xuất khẩu gạo, cà phê, hạt tiêu, thủy sản… hàng đầu thế giới sau khi thực hiện đổi mới từ năm 1986. Nhiều nước ngưỡng mộ và tìm đến “bếp ăn của thế giới” để học hỏi kinh nghiệm phát triển nông nghiệp.

Đỉnh cao là năm 2012, tổng kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản của Việt Nam đạt mức kỷ lục 27,5 tỷ USD, tăng 2,5 lần so với năm 2006 (đạt 10,6 tỷ USD).

Những thành tựu của nông nghiệp đóng góp vào mức tăng trưởng bình quân 7,3% giai đoạn 1990-2010 khiến Việt Nam là một trong những nền kinh tế phát triển nhanh nhất thế giới.

Thu nhập bình quân đầu người của Việt Nam cũng tăng gần 5 lần trong 20 năm vừa qua. Tỷ lệ đói nghèo giảm từ 63,7% năm 1993 xuống còn 4,3% năm 2010. Hơn 97% hộ gia đình tiếp cận với điện và các loạt hình năng lượng hiện đại khác.

Nhờ những thành tựu phát triển đó mà chỉ số về phát triển con người của Việt Nam cải thiện đáng kể.

Theo Báo cáo phát triển con người (HDR) năm 2013 của UNDP, Việt Nam nằm trong số 40 nước đang phát triển đạt tiến bộ vượt dự kiến về phát triển con người với chỉ số phát triển con người tăng 41% trong hai thập kỷ qua.

Thành công của lĩnh vực nông nghiệp đã được các nhà ngoại giao Việt Nam chia sẻ trên các diễn đàn quốc tế và trong các tiếp xúc, gặp gỡ song phương.

Giờ đây, Việt Nam bước vào một giai đoạn phát triển mới – bền vững và bao trùm mà ở đó mọi người trong xã hội đều được hưởng thành quả từ phát triển. Điều đó đồng nghĩa với việc phải đảm bảo đời sống ngày càng tốt hơn cho 70% dân số sống ở khu vực nông thôn.

Bên cạnh đó, trước ngưỡng cửa của một loạt các hiệp định tự do thương mại song phương đang đàm phán như TPP, CREP…, nông nghiệp Việt Nam đứng trước cơ hội trở thành “bếp ăn” của thế giới bên cạnh “công xưởng” Trung Quốc.

Đặc biệt, với cam kết trở thành một quốc gia có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế, nông nghiệp Việt Nam sẽ vẫn tiếp tục là cánh tay đắc lực giúp LHQ hiện thực hóa các Mục tiêu thiên niên kỷ để thế giới này không còn đói nghèo như thông điệp của Thủ tướng tại Phiên thảo luận cấp cao Đại Hội đồng LHQ khóa 68 diễn ra tại New York, Hoa Kỳ hồi tháng 9/2013./.

Hải Minh