Sự ngạo mạn nguy hiểm của Trung Quốc ở Biển Đông

Mở đầu bài viết, tác giả chỉ trích hành vi hiện nay của Trung Quốc liên quan đến các nước xung quanh Biển Đông là hung hăng, ngạo mạn, mang tính chủ nghĩa bá quyền Đại Hán. Trung Quốc cũng điều máy bay, tàu quân sự đến khu vực hạ đặt giàn khoan trái phép. Tàu Trung Quốc còn ngang ngược đâm, bắn nước vào tàu Việt Nam đang làm nhiệm vụ chấp pháp trên vùng biển của Việt Nam. Ông khẳng định đó không phải cách thể hiện lòng tự hào quốc gia mà là bôi nhọ lòng yêu nước.

Nhà bình luận Bowring còn nêu rõ rằng lập luận của Trung Quốc nói giàn khoan Hải Dương 981 hoạt động vùng biển gần quần đảo Hoàng Sa thuộc chủ quyền của nước này cũng rất yếu về mặt pháp lý. Ông phân tích Hoàng Sa nằm trong diện tranh chấp trong thời gian dài kể từ khi Trung Quốc dùng vũ lực chiếm đóng từ năm 1974 và Trung Quốc không bao giờ thường trú ở đó nên so với Việt Nam, họ không có cơ sở vững chắc để đòi hưởng quyền tài phán đối với vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý.

Mới đây, nhà phân tích Dean Cheng cảnh báo trên website của Tổ chức Nghiên cứu The Heritage (Mỹ) rằng hành động đặt giàn khoan Hải Dương 981 là hồi chuông cảnh tỉnh cho các nước về tuyên bố bành trướng của Trung Quốc. Theo Dean Cheng, về mặt chính trị thì đối với giới lãnh đạo Trung Quốc, giàn khoan dầu cũng có chức năng tương tự căn cứ hải quân hay tàu sân bay. Đó là khẳng định sự hiện diện và thị uy. Một bằng chứng là khi lần đầu tiên đưa Hải Dương 981 xuống Biển Đông hồi năm 2012, Chủ tịch Tổng công ty dầu khí hải dương Trung Quốc Vương Nghi Lâm tuyên bố: “Những giàn khoan nước sâu lớn là lãnh thổ quốc gia di động”.

Nhà phân tích Ely Ratner tại Trung tâm an ninh Mỹ (CNAS), trong bài viết trên báo mạng Business Insider, cho rằng việc Trung Quốc gây căng thẳng với Việt Nam trong thời điểm này chứng tỏ yêu cầu cấp bách về chính trị và đối nội đã lấn át tính logic trong chiến lược của Bắc Kinh. Nói cách khác, Trung Quốc quyết định đưa giàn khoan vào vùng biển của Việt Nam mà không hề lường hết được hậu quả tiềm ẩn. Ông Ratner còn cảnh báo Trung Quốc ngày càng cố hiện thực hóa tuyên bố chủ quyền và đã ngang ngược tới mức không buồn kiếm cớ là bị các nước láng giềng khiêu khích.

Trang tin Washington Free Bacon dẫn lời cựu quan chức ngoại giao Mỹ và chuyên gia về Trung Quốc John Tkacik cảnh báo Washington có nguy cơ để tình trạng Trung Quốc hiếp đáp trên Biển Đông vượt kiểm soát. Theo ông Tkacik, Mỹ phải nhắc nhở Trung Quốc một cách rõ ràng là nước này đã vi phạm Tuyên bố của các bên về ứng xử ở Biển Đông và phải gửi một thông điệp bằng hành động để Trung Quốc hiểu họ không thể độc chiếm Biển Đông.

Hạ nghị sỹ Quốc hội Mỹ Jason Chaffetz ngày 16/5 ra tuyên bố báo chí về việc Trung Quốc gây ra tình trạng căng thẳng leo thang ở Biển Đông. Tuyên bố khẳng định việc Trung Quốc đơn phương hạ đặt giàn khoan Hải Dương 981 trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam ở Biển Đông, ngoài khơi quần đảo Hoàng Sa là rất đáng quan ngại. Hạ nghị sỹ Jason Chaffetz nhấn mạnh rằng vụ việc xảy ra trên đây là mới nhất trong một loạt các hành động của Bắc Kinh đã gây ra cảm giác bất an ngày càng tăng trong khu vực.

Trong tuyên bố, ông Chaffetz nhấn mạnh: "Từ các chuyến thăm gần đây tới khu vực này, tôi biết rằng người dân Việt Nam có chung ước nguyện căn bản nhất như các dân tộc khác, đó là chung sống hòa bình và thịnh vượng, với sự tôn trọng của các nước láng giềng. Tôi tin rằng nước Mỹ cần giữ vai trò lãnh đạo lịch sử trong khu vực nhằm bảo đảm những nguyện ước phước lành này cho cả người dân Mỹ và người dân châu Á-Thái Bình Dương”.

Nguyễn Chiến (tổng hợp)