Tăng cường giám sát tại các cửa khẩu để phát hiện sớm ca viêm gan cấp tính

Theo thông tin cập nhật từ WHO, tính đến ngày 7/5, trên thế giới đã ghi nhận hơn 300 trường hợp trẻ bị viêm gan cấp tính không rõ nguyên nhân tại 23 quốc gia thuộc khu vực châu Âu, châu Mỹ, Đông Nam Á, Tây Thái Bình Dương, trong đó đã có 9 trường hợp tử vong.

Bệnh xảy ra ở trẻ từ 1 tháng tuổi đến 16 tuổi. Hầu hết bệnh nhi hồi phục hoàn toàn, tuy nhiên có một số trường hợp chuyển nặng, gần 10% các trường hợp phải ghép gan. Ca bệnh có thể (ca bệnh giám sát) là những trẻ dưới 16 tuổi có biểu hiện viêm gan cấp tính (không do virus viêm gan A, B, C, D, E) với men gan tăng trên 500 IU/l (SGOT hoặc SGPT) và thời gian xuất hiện triệu chứng bắt đầu từ 1/10/2021 đến nay.

Hiện tại, vẫn chưa xác định được nguyên nhân chính xác gây bệnh viêm gan cấp tính ở trẻ em. Các cuộc điều tra và nghiên cứu về bệnh viêm gan cấp tính không rõ nguyên nhân vẫn đang được thực hiện.

Tăng cường công tác giám sát tại các cửa khẩu 

Để chủ động giám sát các ca bệnh viêm gan cấp chưa rõ nguyên nhân tại Việt Nam và kịp thời triển khai các biện pháp phòng chống, hạn chế tối đa số mắc và tử vong, Bộ Y tế vừa có công văn đề nghị sở y tế các địa phương tập trung chỉ đạo các cơ sở y tế trên địa bàn phụ trách, khi phát hiện các trường hợp viêm gan cấp tính, đặc biệt ở nhóm trẻ dưới 16 tuổi, phải khám, xác định để phát hiện các trường hợp không rõ nguyên nhân.

Đối với các tỉnh có cửa khẩu biên giới, Bộ Y tế đề nghị tăng cường công tác giám sát tại các cửa khẩu nhằm phát hiện sớm những trường hợp có triệu chứng nghi ngờ để có hướng dẫn, quản lý phù hợp.

Trong trường hợp phát hiện các ca nghi ngờ, đề nghị sở y tế báo cáo ngay cho các viện vệ sinh dịch tễ, viện Pasteur trên địa bàn phụ trách để thống nhất việc lấy mẫu xét nghiệm, xác định tác nhân khi cần thiết.

Đồng thời, các địa phương tổ chức truyền thông cho người dân biết về tình hình bệnh viêm gan cấp không rõ nguyên nhân và các biện pháp phòng chống tạm thời.

Trước mắt, cần tập trung thực hiện các biện pháp sau: bảo đảm vệ sinh phòng bệnh cá nhân. Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và các dung dịch sát khuẩn thông thường. Che miệng khi hắt hơi để phòng bệnh viêm gan chưa rõ nguyên nhân và một số bệnh truyền nhiễm phổ biến khác.

Bộ Y tế yêu cầu các viện vệ sinh dịch tễ, viện Pasteur chỉ đạo, hướng dẫn, hỗ trợ địa phương theo dõi, giám sát, xử lý các trường hợp viêm gan cấp tính không rõ nguyên nhân; tổng hợp, đánh giá tình hình, đề xuất các biện pháp phòng chống và báo cáo về Bộ Y tế.

Ngày 12/5, Văn phòng Chính phủ cũng đã ban hành văn bản 2956/VPCP-KGVX  gửi các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về bệnh viêm gan cấp ở trẻ em. 

Để chủ động phòng ngừa căn bệnh này, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam yêu cầu Bộ Y tế trao đổi, cập nhật thông tin với WHO về căn bệnh này để chủ động có kế hoạch ứng phó, chuẩn bị nhân lực, phương tiện, vật tư, trang thiết bị phòng ngừa, điều trị; chỉ đạo công tác kiểm tra, giám sát, hướng dẫn phòng, chống căn bệnh này; kịp thời báo cáo Thủ tướng Chính phủ khi bệnh có diễn biến phức tạp.

Bộ Thông tin và Truyền thông chủ trì, phối hợp với Bộ Y tế tuyên truyền, cung cấp thông tin đầy đủ, kịp thời về tình hình dịch, các biện pháp phòng, chống để người dân chủ động, tích cực phòng, chống dịch bệnh.

UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, nhất là các tỉnh biên giới có cửa khẩu quốc tế tăng cường giám sát tại các cửa khẩu, cảng hàng không, cảng biển để phát hiện những trường hợp có triệu chứng nghi ngờ, kịp thời báo cáo Bộ Y tế để có hướng dẫn, quản lý phù hợp.

Các triệu chứng sớm của bệnh gan ở trẻ

TS.BS. Nguyễn Phạm Anh Hoa, Trưởng Khoa Gan mật (Bệnh viện Nhi Trung ương) cho biết, do hiện nay vẫn chưa biết chính xác nguyên nhân gây bệnh viêm gan cấp tính ở trẻ nên chưa thể khuyến cáo các biện pháp phòng bệnh chủ động và đặc hiệu. 

Tuy nhiên, các gia đình không nên quá hoang mang, cần bình tĩnh và lưu ý các triệu chứng sớm của bệnh gan ở trẻ như sau:

Nếu trẻ có các biểu hiện như nôn, tiêu chảy, mệt mỏi, có dấu hiệu vàng da, viêm kết mạc… thì đưa trẻ đến các cơ sở y tế để được thăm khám.

Nếu trẻ có tổn thương gan kèm theo thì cần được điều trị hỗ trợ và giám sát, đánh giá mức độ bệnh từ các bác sĩ chuyên khoa.

Nếu bệnh nặng, trẻ cần được chuyển đến các cơ sở y tế chuyên sâu. Nếu bệnh nhẹ có thể điều trị được tại cơ sở y tế địa phương. Tất cả các ca bệnh đều phải được báo cáo cụ thể và kịp thời cho  trung tâm kiểm soát bệnh tật của các địa phương.

Trong khi chờ các kết quả nghiên cứu khẳng định nguyên nhân gây bệnh, các bậc phụ huynh cần lưu ý tuân thủ các nguyên tắc thực hiện vệ sinh cá nhân có thể là nguồn lây bệnh cho trẻ như: Không dùng chung các đồ cá nhân, thực hiện ăn chín uống sôi, không ăn đồ sống, đảm bảo nguồn nước sạch và xử lý tốt chất thải của bệnh nhân, vì đó có thể là đường lây truyền.

Bên cạnh đó, chúng ta cần lưu ý phòng bệnh cho trẻ tại các trường học, nhà trẻ bằng cách đảm bảo vệ sinh, dùng riêng đồ dùng cá nhân...