Tập trung hạn chế tử vong sản phụ, trẻ sơ sinh

Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Viết Tiến

Tuy nhiên, theo Thứ trưởng Tiến, yếu tố rất quan trọng để hạn chế tử vong sản phụ và trẻ sơ sinh là cần tuân thủ nghiêm túc, chặt chẽ, đầy đủ các quy định về thăm khám, chẩn đoán, tiên lượng chính xác về tình trạng của thai phụ.

Có những tai biến thai sản khó lường trước

Thứ trưởng Nguyễn Viết Tiến cũng đã cung cấp kết quả điều tra ban đầu về trường hợp sản phụ tử vong ở Hưng Yên (ngày 20/4) là do tắc mạch ối - một tai biến sản khoa rất nguy hiểm, mà ngay ở Bệnh viện Phụ sản Trung ương cũng chỉ cứu chữa được số ít mặc dù các trang thiết bị rất hiện đại và đầy đủ.

Còn trường hợp sản phụ tử vong ở Quảng Ngãi (ngày 20/4), Thứ trưởng Nguyễn Viết Tiến cho biết, thông tin ban đầu cho thấy bệnh nhân có bệnh lý tim mạch, trong trường hợp này nếu đưa đến tuyến y tế trung ương thì khả năng cứu chữa sẽ đạt hiệu quả lớn nhất.

“Nhiều khi mặc dù biết trước các tai biến sản khoa nhưng bệnh viện tuyến dưới không chắc đã xử lý và giải quyết được vấn đề. Do đó, cách sắp xếp, quản lý, chuyển tuyến cho bệnh nhân thế nào cho hợp lý sẽ hạn chế được tử vong”, ông Tiến nói.

Riêng đối với vấn đề tại biến sản khoa hay ở Việt Nam, Thứ trưởng Nguyễn Viết Tiến cho biết, những năm trở lại đây đã giảm đi đáng kể. Chỉ có điều gần đây có quá nhiều vụ xảy ra gần nhau và trùng hợp nên dư luận thấy hoang mang, bức xúc.

Sản phụ cần phải được thăm khám thường xuyên

Theo các chuyên gia sản khoa, người phụ nữ ngay từ lúc mang thai đã có những nguy cơ bị tai biến, trong đó có những nguy cơ mà chúng ta có thể tiên lượng trước được nhưng cũng có những tai biến đến bất thường, đôi khi bác sỹ không trở tay kịp mắc dù có đầy đủ trang thiết bị kỹ thuật cao.

Theo thống kê của Vụ Bảo vệ sức khỏe Bà mẹ trẻ em (Bộ Y tế), tỉ lệ tử vong mẹ/100.000 trẻ đẻ sống ở Việt Nam đang ở mức 69 ca/100.000 trẻ đẻ sống. So với năm 2002, tỉ lệ này đã giảm mạnh (năm 2002 lên đến 165 ca tử vong mẹ/100.000 trẻ đẻ sống).

Thứ trưởng Nguyễn Viết Tiến lưu ý, khi mang thai nhiều phụ nữ đã có nguy cơ bị các bệnh như: mang thai ngoài tử cung, có thể dẫn đến vỡ tử cung và chảy máu dẫn đến sản phụ bị tử vong do mất máu.

Sang quý 2 của chu kỳ thai nếu người phụ nữ mà bị các bệnh tim mạch, phổi, gan thì rất dễ gặp tai biến như suy tim cấp, phù phổi cấp, nếu bị các bệnh liên quan đến huyết áp trong lúc mang thai thì rất dễ bị đột quỵ, xuất huyết não…

Tháng cuối của thai kỳ cũng thường xuất hiện nhiều biến chứng có thể lường trước được ví dụ như nguy cơ chảy máu rau tiền đạo, những biến chứng như tắc mạch ối, vỡ tử cung… Nhưng nguy cơ này thường xảy ra ở sản phụ đẻ nhiều lần, hay đã từng phẫu thuật, tử cung không còn độ bền và chắc như tử cung của những người chưa sinh nở dẫn đến nguy cơ vỡ tử cung là rất cao.

Trong trường hợp thai quá to nếu không theo dõi cẩn thận và có những tiên lượng chính xác về đẻ thường hay mổ, đẻ ở tuyến nào, đơn giản hay đẻ khó thì rất dễ bị vỡ tử cung trong lúc sinh và dẫn đến tử vong ngay khi sinh… Vì vậy, một bác sỹ sản khoa yêu cầu quan trọng nhất đó là phải có sự tiên lượng chính xác và quan trọng là phải xử lý tình huống nhanh khi thấy sản phụ có dấu hiệu bất thường.

“Sản phụ khoa của Việt Nam tương đối tốt, tuy nhiên, khó có thể nói trước được rằng những tai biến trong khi sinh ở sản phụ không xảy ra vì có những tai biến phức tạp mà ngay cả nền y học của các nước tiên tiến nhất cũng chưa xử lý ngay được mà chỉ là hạn chế tối đa những tai biến”, Thứ trưởng Nguyễn Viết Tiến khẳng định.

Để có thể sinh nở một cách an toàn và tránh được những tai biến không đáng có, Thứ trưởng Nguyễn Viết Tiến lưu ý, sản phụ cần phải thăm khám thai một cách cẩn thận theo tư vấn của bác sỹ . Nhiều trường hợp sản phụ khi đi khám chỉ đòi siêu âm mà không biết rằng có những xét nghiệm khác còn quan trọng hơn như đo huyết áp, xét nghiệm nước tiểu, hay kiểm tra tim mạch…

Trong sản phụ khoa không thể ngẫu hứng, tùy tiện được mà phải thăm khám thường xuyên để có thể tiên lượng được các tai biến có thể gặp phải , nếu thấy có dấu hiệu của bệnh gì thì cần điều trị bệnh đấy theo sự chỉ dẫn của bác sỹ…

Chi Anh