Sáng 3/12, đại diện các ngành Tuyên Giáo, Kiểm Lâm, Tài Chính, Tư Pháp, Y tế của tỉnh Thanh Hóa đã có cuộc gặp gỡ báo chí và Trung tâm giáo dục Thiên nhiên để thông tin rõ thêm về việc "bán đấu giá cao hổ".
Tại cuộc trao đổi này, Chi Cục kiểm lâm Thanh Hóa cho biết: Con hổ được nấu cao không phải là con hổ bị chết tại nhà ông Nguyễn Mậu Chiến, (ở xóm 27, xã Xuân Tiến, huyện Thọ Xuân) như một số báo đã đưa tin, mà con hổ này là tang vật vi phạm hành chính được lực lượng kiểm lâm Thanh Hóa bắt giữ ngày 13/8/2010. Hiện tại, số cao hổ thành phẩm là 2,77 kg vẫn đang được bảo quản tại Bệnh viện Y học dân tộc tỉnh Thanh Hóa. Quá trình giải quyết tiếp theo các cơ quan chức năng sẽ tham mưu cho UBND tỉnh xử lý theo đúng quy định của pháp luật để phục vụ cho việc khám chữa bệnh. Bộ da hổ đã được Chi cục kiểm lâm phối hợp với Bệnh viện y học dân tộc tỉnh bàn giao cho Bảo tàng tổng hợp tỉnh để bảo quản, lưu giữ.
Cũng tại cuộc trao đổi này, ông Lê Thế Long, Chi Cục trưởng Chi cục Kiểm Lâm Thanh Hóa nêu quan điểm: "Quy trình xử lý của các cơ quan chức năng tỉnh Thanh Hóa từ khi tịch thu tang vật đến khi bào chế thuốc hoàn toàn tuân thủ đúng pháp luật, (như Thông tư 90/2008/TT-BNN ngày 28/8/2008 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn hướng dẫn xử lý tang vật là động vật rừng sau khi xử lý tịch thu đối với loại động vật rừng nguy cấp, quý hiến trong nước đã chết, tại điểm a, khoản 1, mục II, phần B của Thông tư có các hình thức sau: "Chuyển giao cho cơ quan khoa học, cơ sở đào tạo, giáo dục môi trường, bảo tàng chuyên ngành, cơ quan quản lý chuyên ngành, trung tâm cứu hộ loài đó để làm tiêu bản hoặc chuyển giao cơ sở y tế để nghiên cứu, bào chế thuốc"). Tuy nhiên hiện nay pháp luật chưa có quy định về việc xử lý sản phẩm của động vật hoang dã sau khi được bào chế thành thuốc chữa bệnh. Tỉnh có chủ trương bào chế thuốc để sử dụng cho mục đích chữa bệnh. Tuy nhiên khi quyết định giá thành của cao, bệnh viện định giá 6 triệu đồng /lạng, Sở Tài chính định giá 5 triệu đồng/lạng vì chất lượng xương hổ chỉ đạt 25%, để tránh dị nghị, các cơ quan chức năng của tỉnh đã thống nhất cho bán đấu giá, nhưng các đối tượng được tham gia đấu giá cũng chỉ gói gọn trong các cơ sở điều trị, chữa bệnh là các bệnh viện, chứ không đấu giá công khai ra bên ngoài. Sau khi có thông tin phản hồi từ Trung tâm Giáo dục Thiên nhiên và các cơ quan ngôn luận, các ngành chức năng tỉnh Thanh Hóa đã nghiêm túc tiếp thu và đang tiếp tục tìm ra giải pháp xử lý hợp lý nhất".
Đại diện Chi cục Kiểm lâm Thanh Hóa thông báo cụ thể sự việc như sau: Ngày 13/8/2010, Đội Kiểm lâm cơ động và phòng cháy chữa cháy rừng số 1, thuộc Chi cục Kiểm lâm Thanh Hóa bắt giữ 01 xác hổ đã được ướp đá lạnh vứt từ trên xe ô tô khách 38N- 4497 xuống đường, địa điểm tại địa phận xã Quảng Ninh, huyện Quảng Xương, trên Quốc lộ 1A, trọng lượng 61kg (cả nước đá ướp lạnh). Lợi dụng trời tối, xe vi phạm đã bỏ chạy về hướng Hà Nội. Đội kiểm lâm cơ động số 1 đã phối hợp với UBND xã Quảng Ninh, huyện Quảng Xương lập biên bản kiểm tra, niêm phong xác hổ, đồng thời ra quyết định, lập biên bản tạm giữ tang vật đưa về Đội kiểm lâm số 1 bảo quản, lưu giữ. Ngày 16/8, Đội đã phối hợp với Sở Tài chính, Trạm Thú y TP.Thanh Hóa kiểm tra, xác định tình trạng bệnh phẩm của xác hổ. Kết quả xác định xác hổ đã có mùi hôi thối và không mang mầm bệnh. Sau 1 thời gian điều tra, xác minh không xác định được đối tượng vi phạm nên Chi Cục kiểm lâm đã quyết định tịch thu xác hổ không có người nhận nói trên sung công quỹ Nhà nước.
Vì xác hổ tịch thu đã có mùi hôi thối, để xử lý nhanh chóng nhằm đảm bảo vệ sinh môi trường, tận thu được sản phẩm, không gây thất thu cho ngân sách, Chi cục kiểm lâm đã có công văn báo cáo và đề nghị Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa xử lý theo một trong các hình thức được quy định tại điểm a, khoản 1, mục II, phần B của Thông tư số 90/2008/TT-BNN. Cụ thể "chuyển giao cho cơ quan khoa học, cơ sở đào tạo, giáo dục môi trường, bảo tàng chuyên ngành, cơ quan quản lý chuyên ngành, trung tâm cứu hộ loài đó để làm tiêu bản hoặc chuyển giao cơ sở y tế để nghiên cứu, bào chế thuốc". Ngày 19/8/2010, Chủ tịch UBND tỉnh đã có công văn chỉ đạo chi cụ kiểm lâm phối hợp với Sở Tài chính, Y tế, căn cứ quy định của Thông tư 90 xác định giá trị xác hổ, lựa chọn cơ sở y tế có đủ điều kiện chuyển giao để nghiên cứu, bào chế thuốc. Thực hiện công văn này, ngày 22/8/2010, các cơ quan liên quan đã thống nhất: xác hổ đã chết từ lâu, mặc dù đã được ướp đá lạnh, hiện tại có mùi hôi thối cần được chuyển giao ngay cho Bệnh viên y học dân tộc tỉnh Thanh Hóa để bào chế thuốc. Các thành viên Hội đồng xác định giá trị của xác hổ là 91.500.000đồng. Sau đó ngày 25/8, Đội Kiểm lâm số 1 đã tiến hành bàn giao xác hổ cho Bệnh viện y học dân tộc Thanh Hóa.
Ngày 30/9/2010, Bệnh viện y học dân tộc Thanh Hóa đã có tờ trình gửi Chủ tịch UBND tỉnh, Giám đốc sở Y tế, trong đó xác định hổ đã được nấu cao theo phương pháp cổ truyền, có kèm theo các phụ gia và các chất bảo quản khác, thu được 2,77kg cao hổ. Tổng chi phí nấu cao là 125.838.697 đồng, tính giá thành là 4.109.700đ/100gram. Bệnh viện đề xuất nhượng bán để phục vụ sức khỏe cán bộ và bệnh nhân với giá 6 triệu đồng/100gram.
Trên cơ sở thống nhất giữa các cơ quan chức năng, ngày 18/11, Sở Tài chính đã có công văn đề nghị Chủ tịch UBND tỉnh phê duyệt chủ trương xử lý thuốc bào chế xác cá thể hổ, do tỷ lệ xương hổ trong cao thành phẩm thấp (25%) nên đề nghị giá bán ở mức 5 triệu đồng/100gram, với phương thức bán giao cho Bệnh viện y học dân tộc bào chế thuốc bán phục vụ cho việc khám chữa bệnh.
Đến ngày 19/11, Chủ tịch UBND tỉnh đã có ý kiến chỉ đạo tại công văn số 6414/UBND-NN như sau: Đối với 2,77kg cao hổ thành phẩm, giao Sở Tài chính chủ trì, phối hợp với Sở y tế, Chi cục Kiểm lâm, Bệnh viện y học dân tộc tỉnh và các đơn vị có liên quan tổ chức đấu giá theo quy định của pháp luật, báo cáo UBND tỉnh. Đối với bộ da hổ, giao Chi cục kiểm lâm căn cứ quy định của pháp luật lập hồ sơ bàn giao cho Nhà bảo tàng tổng hợp tỉnh lưu giữ, bảo quản.
Ông Lê Thế Long cũng cho biết thêm: hiện nay 2 xác hổ đã chết của ông Nguyễn Mậu Chiến đang được bảo quản, lưu giữ. Tỉnh cũng đang phối hợp với các ngành chức năng sớm tìm giải pháp hợp lý nhất để xử lý, đồng thời cũng đang tìm giải pháp để đảm bảo an toàn cho những con hổ còn lại đang nuôi nhốt tại trang trại này.
Nguyễn Mai Hương