Cổ phiếu "lên sàn" sẽ nhanh hơn 3-6 lần trước đây

Cải cách mạnh thủ tục IPO, thúc đẩy niêm yết gắn huy động vốn

Chiều 8/11, tại họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 10 do Văn phòng Chính phủ tổ chức, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi cho biết: Trong chiến lược phát triển thị trường vốn và thị trường chứng khoán đến năm 2030, mục tiêu là biến hai kênh này trở thành kênh huy động vốn trung và dài hạn chủ yếu của nền kinh tế.

Bộ Tài chính đã triển khai nhiều giải pháp đồng bộ nhằm thúc đẩy thị trường vốn phát triển lành mạnh. Đặc biệt trong năm 2025, Việt Nam đã có nhiều nỗ lực để thị trường chứng khoán được xem xét nâng hạng từ "cận biên" lên "mới nổi", tạo tiền đề quan trọng thu hút dòng vốn trong và ngoài nước.

Bộ Tài chính cũng phối hợp các bộ, ngành tổ chức hội nghị đánh giá toàn diện thị trường trái phiếu năm 2025, chỉ ra các điểm nghẽn và giải pháp khắc phục nhằm phát triển kênh huy động vốn hiệu quả hơn.

Đối với thị trường cổ phiếu, Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi cho biết việc phát triển mạnh mẽ trong thời gian qua đã tạo nền tảng thuận lợi cho doanh nghiệp thực hiện phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO). Một điểm mới đáng chú ý là Nghị định số 245/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung Nghị định số 155/2020/NĐ-CP vừa được Thủ tướng Chính phủ ban hành, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho doanh nghiệp IPO gắn với niêm yết.

Trước đây, sau khi IPO, doanh nghiệp thường phải mất từ 3–6 tháng để hoàn tất soát xét báo cáo tài chính. Tuy nhiên, theo quy định mới, thời gian này được rút ngắn xuống chỉ còn khoảng 30 ngày. Quy định mới không chỉ giảm thủ tục hành chính mà còn giúp doanh nghiệp nhanh chóng huy động vốn, đồng thời tạo động lực lớn để tham gia niêm yết, thu hút nhà đầu tư.

Với cơ chế thông thoáng hơn, Bộ Tài chính kỳ vọng dòng vốn đầu tư vào cổ phiếu IPO sẽ tăng, qua đó doanh nghiệp có thêm nguồn lực cho hoạt động sản xuất, kinh doanh, góp phần lan tỏa niềm tin vào thị trường chứng khoán.

Kỳ vọng thị trường trái phiếu bứt phá từ năm 2026

Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi cho biết, trong năm 2025, quy mô phát hành trái phiếu Chính phủ ước khoảng 500.000 tỷ đồng, trong khi trái phiếu doanh nghiệp – cả công chúng và riêng lẻ – cũng đạt khoảng 500.000 tỷ đồng. Tổng quy mô thị trường trái phiếu khoảng 1 triệu tỷ đồng, phản ánh sự phục hồi rõ nét sau giai đoạn trầm lắng.

Tuy vậy, quy mô này vẫn chưa tương xứng với tiềm năng cũng như nhu cầu huy động vốn cho cả Chính phủ và doanh nghiệp trong giai đoạn tới. Do đó, Bộ Tài chính đang xây dựng các giải pháp căn cơ để phát triển thị trường trái phiếu, tạo điều kiện huy động vốn dài hạn ổn định.

Luật Chứng khoán năm 2024 (sửa đổi, bổ sung) đã có quy định mới về phát hành trái phiếu doanh nghiệp và tiêu chí đối với nhà đầu tư. Hiện Bộ Tài chính đang hoàn thiện dự thảo nghị định hướng dẫn, dự kiến có hiệu lực từ ngày 1/1/2026.

Theo Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi, dự thảo nghị định được lấy ý kiến rộng rãi từ các bộ, ngành và đối tượng chịu tác động. Bộ Tài chính sẽ tiếp thu để hoàn thiện quy trình, quy định rõ trách nhiệm của nhà phát hành, nâng cao chất lượng trái phiếu, đồng thời xác định cụ thể tiêu chí nhà đầu tư tham gia từng loại hình trái phiếu. Việc kiểm tra, giám sát cũng sẽ được tăng cường nhằm bảo đảm thị trường hoạt động an toàn và minh bạch.

"Với những định hướng và giải pháp trên, Bộ Tài chính kỳ vọng năm 2026 sẽ là giai đoạn thị trường cổ phiếu và trái phiếu tăng trưởng mạnh, góp phần chia sẻ gánh nặng huy động vốn với hệ thống tín dụng ngân hàng. Chúng ta sẽ cùng nỗ lực để thị trường vốn phát triển bền vững, minh bạch và hiệu quả," Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi nhấn mạnh.

Trong thời gian qua, đặc biệt giai đoạn 2021 đến nay, thị trường TPCP đã phát triển về quy mô, nâng cao tính thanh khoản, đáp ứng yêu cầu huy động vốn của NSNN phục vụ cho đầu tư phát triển nền kinh tế. Trong năm 2025, tính đến ngày 24/10/2025, KBNN phát hành 277.272 tỷ đồng, đạt 55,5% kế hoạch cả năm (500.000 tỷ đồng) so với cùng kỳ năm 2024; kỳ hạn phát hành bình quân TPCP là 9,84 năm. Dư nợ TPCP đến ngày 24/10/2025 đạt 2,55 triệu tỷ đồng.

Theo Bộ Tài chính: Giải pháp trọng tâm thời gian tới: Để đáp ứng yêu cầu huy động vốn cho NSNN phục vụ tăng trưởng kinh tế, Bộ Tài chính sẽ tập trung: hoàn thiện khung khổ pháp lý, cải tiến quy trình và kỹ thuật phát hành; phát triển cơ sở nhà đầu tư, đặc biệt là các nhà đầu tư dài hạn; đa dạng hóa các sản phẩm TPCP để đáp ứng nhu cầu nhà đầu tư; phối hợp chặt chẽ với NHNN trong điều hành chính sách tài khóa và chính sách tiền tệ để huy động vốn cho NSNN với chi phí hợp lý, đồng thời giữ ổn định kinh tế vĩ mô, thúc đẩy tăng trưởng; theo dõi sát diễn biến thị trường tài chính để điều hành khối lượng phát hành, lãi suất phát hành TPCP phù hợp với yêu cầu huy động vốn và nhu cầu của thị trường.

Anh Minh