Thủ tướng chỉ đạo về đấu tranh chống buôn lậu thuốc lá

Phát biểu kết luận Hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đánh giá cao các bộ, ngành chức năng; các địa phương đã nghiêm túc, nỗ lực triển khai Chỉ thị 30 và đã đạt được kết quả thiết thực bước đầu.

Tuy nhiên, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng cho rằng, tình hình buôn lậu nói chung, trong đó có buôn lậu thuốc lá, vẫn còn diễn biến phức tạp, nghiêm trọng. Buôn lậu và gian lận thương mại, làm hàng giả nói chung và thuốc lá nói riêng gây thiệt hại nặng nề cho sự phát triển kinh tế-xã hội của đất nước. Chính phủ coi việc chống buôn lậu, gian lận thương mại và chống hàng giả là một nhiệm vụ trọng tâm trong công tác chỉ đạo điều hành.

“Buôn lậu, gian lận thương mại, làm hàng giả sẽ làm sản xuất trong nước khó khăn, sụt giảm, từ đó ảnh hưởng tới tăng trưởng, đời sống và việc làm của người dân; ảnh hưởng tới vấn đề đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, sức khỏe người dân; làm thất thu ngân sách Nhà nước…”, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng phát biểu.

Thủ tướng nêu rõ, các bộ, ngành, địa phương phải thấy rõ tính chất nghiêm trọng của vấn đề này, để có những hành động quyết liệt, những giải pháp đồng bộ, hiệu quả nhằm ngăn chặn, đẩy lùi tối đa tình trạng buôn lậu, hàng giả, hàng nhái, gian lận thương mại… Làm tốt việc này chính là hành động thiết thực để bảo vệ sản xuất trong nước, giữ công ăn việc làm, bảo vệ sức khỏe, đời sống nhân dân, tăng thu ngân sách.

Với tinh thần như vậy, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng yêu cầu Ban Chỉ đạo quốc gia chống buôn lậu, gian lận thương mại; các cấp ủy đảng, chính quyền; các bộ, ngành chức năng phải quán triệt sâu sắc, nhận thức rõ về tầm quan trọng, đề cao tinh thần trách nhiệm, xây dựng kế hoạch chỉ đạo cụ thể, có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan, đơn vị trong công tác đấu tranh phòng chống buôn lậu, trong đó có buôn lậu thuốc lá. “Đây là nhiệm vụ hàng đầu để ngăn chặn có hiệu quả buôn lậu, gian lận thương mại, sản xuất hàng giả”.

Từ nhận thức như trên, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã nêu lên những giải pháp lớn. Theo đó, các cơ quan chức năng, các cấp ủy đảng, chính quyền địa phương phải thực hiện đồng bộ các giải pháp để chống buôn lậu, gian lận thương mại, chống hàng giả, trong đó có chống buôn lậu thuốc lá.

Song trước nhất phải kiên quyết, tập trung triệt phá cho được các đường dây buôn lậu, bắt cho được các đầu nậu, các chủ mưu, các đối tượng cầm đầu. “Tôi tin rằng cái này các đồng chí đi sâu sẽ làm được và đây là biện pháp hết sức căn cơ”.

Đi liền với đó, lực lượng quản lý thị trường phải truy quét, ngăn chặn, xử lý nghiêm tình trạng bày bán công khai thuốc lá lậu. “Quản lý thị trường lập biên bản, tịch thu, phối hợp với lực lượng công an để xem đầu nậu từ đâu”.

Không ngừng nâng cao năng lực nghiệp vụ, giáo dục đạo đức cho đội ngũ cán bộ thi hành công vụ; không để xảy ra tình trạng cán bộ bị mua chuộc, tiếp tay cho buôn lậu, cho gian lận thương mại, cho hàng giả.

Tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho nhân dân về tác hại của thuốc lá cũng như hàng giả đối với sức khỏe bản thân và cộng đồng; tuyên truyền để nhân dân chủ động, góp phần tích cực vào phối hợp với chính quyền, các lực lượng chức năng trong chống hàng lậu, hàng giả.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng lưu ý, để chống hàng lậu, chống gian lận thương mại, chống hàng giả thì sản xuất trong nước cũng phải nâng cao chất lượng, năng lực. “Chúng ta đã thành công nhiều mặt hàng, nhân dân dùng nhiều mặt hàng trong nước sản xuất vì giá thành rẻ, chất lượng tốt”.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng cho rằng, với thuốc lá, thuế cũng là một giải pháp để đưa giá thuốc lên, qua đó giảm người hút thuốc. Tuy nhiên một mặt cũng phải tính giảm giá thành và phải đảm bảo chất lượng của thuốc. Biết là độc hại nhưng chỉ có thể tuyên truyền, vận động bởi đây là nhu cầu khách quan, thực tế của một bộ phận nhân dân. Nếu không sản xuất trong nước thì đương nhiên nước ngoài sẽ cung cấp, sẽ nhập lậu vào trong nước bởi có cầu ắt sẽ có cung.

Báo cáo của Ban Chỉ đạo quốc gia chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả được trình bày tại Hội nghị cho thấy, sau khi Chỉ thị 30 được ban hành, các bộ, ngành, địa phương đã tổ chức quán triệt sâu rộng, xác lập nhiều kế hoạch nghiệp vụ, chuyên án đánh mạnh vào các đường dây, tổ chức buôn lậu, vận chuyển trái phép thuốc lá trên các tuyến, địa bàn trọng điểm.

Ở nội địa, cấp ủy, chính quyền địa phương đã chỉ đạo các lực lượng chức năng, nhất là lực lượng quản lý thị trường tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát thị trường nội địa nên tình trạng bày bán thuốc lá nhập lậu ở nhiều địa phương không còn công khai như trước. Ở địa bàn khu vực biên giới, cửa khẩu, hai bên cánh gà cửa khẩu, hoạt động vận chuyển thuốc lá không còn rầm rộ như trước đây.

Kết quả cụ thể thực hiện Chỉ thị 30, các lực lượng chức năng trong cả nước đã bắt giữ 5.428 vụ với gần 5.179.000 bao thuốc lá lậu, khởi tố 108 vụ với 176 đối tượng, thu giữ hơn 1.400 xe máy các loại, 22 xuồng cao tốc, 31 ô tô.

Ngoài ra, lực lượng quản lý thị trường cả nước đã triển khai gần 1.500 đợt tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng của Trung ương và địa phương; tổ chức tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho trên 33.300 tổ chức, cá nhân kinh doanh thông qua hoạt động kiểm tra, kiểm soát; tổ chức ký cam kết đến 36.728 cơ sở kinh doanh mặt hàng thuốc lá…

Tuy nhiên theo đánh giá, thời gian gần đây do bị kiểm soát chặt chẽ hơn trên tuyến biên giới đất liền và ở các cửa khẩu đường bộ, các đối tượng đã tiến hành nhập lậu thuốc lá bằng hình thức vận chuyển container qua các cảng biển.

Bên cạnh đó, phương thức vận chuyển thuốc lá cũng có thay đổi so với trước đây, các đối tượng buôn lậu ngày càng tinh vi hơn, cất giấu thuốc lá điếu ngoại nhập lậu trong cabin, mui, gầm, bình xăng xe; thuê người dò đường trước khi vận chuyển; dùng xuồng máy, ghe máy có tốc độ rất cao để vận chuyển… Trong thị trường nội địa, thuốc lá lậu tuy không còn bày bán công khai như trước đây, nhưng các đối tượng vẫn bán lén lút tại các nhà hàng, khách sạn, quán bar, vũ trường…

Phát biểu tham luận tại Hội nghị, ý kiến của các bộ, ngành, địa phương cho rằng, triển khai thực hiện Chỉ thị 30, công tác đấu tranh, phòng chống buôn lậu, vận chuyển thuốc lá lậu bước đầu đã đạt được những kết quả tích cực.

Tuy nhiên, tình hình vận chuyển, buôn lậu thuốc lá vẫn còn diễn biến phức tạp và tinh vi bởi lợi nhuận thu được từ việc buôn lậu, kinh doanh thuốc lá do nước ngoài sản xuất nhập lậu vào Việt Nam rất cao.

Trong khi đó, ngành sản xuất thuốc lá trong nước đang kinh doanh trong điều kiện pháp lý nghiêm ngặt, nên giá thành sản phẩm thuốc lá trong nước cao hơn so với giá tại các nước trong khu vực. Hiện tại, thuốc lá điếu hợp pháp trong nước đang bị áp thuế cao (thuế tiêu thụ đặc biệt 65%, thuế VAT 10%, thuế thu nhập doanh nghiệp 25%, thuế nhập khẩu 135%, quỹ phòng chống tác hại thuốc lá 1%).

Thêm vào đó, tình trạng buôn lậu thuốc lá ở khu vực biên giới diễn biến phức tạp, một phần cũng do đời sống nhân dân vùng biên giới, vùng sâu, vùng xa còn gặp nhiều khó khăn, không có công ăn việc làm ổn định, nhận thức pháp luật hạn chế nên rất dễ bị các đối tượng móc nối, mua chuộc tham gia vận chuyển thuốc lá lậu.

Lãnh đạo các địa phương như Hà Nội, TPHCM, Quảng Ninh, Hải Phòng, Quảng Trị, Tây Ninh… đề xuất cần tăng cường hơn nữa công tác phối hợp, trao đổi thông tin giữa các lực lượng Công an, Hải quan, Bộ đội Biên phòng, Quản lý thị trường trong công tác phòng, chống buôn lậu thuốc lá.

Tiếp tục tập trung truyên truyền, vận động nhằm nâng cao nhận thức của người dân về tác hại của thuốc lá lậu đối với sức khỏe cộng đồng và thất thu ngân sách Nhà nước; quan tâm đầu tư trang thiết bị, phương tiện cho các lực lượng chức năng làm nhiệu vụ, bởi các đối tượng buôn lậu sử dụng các phương tiện vận chuyển hiện đại như xuồng máy, ghe tốc độ cao; phối hợp, kiểm soát chặt chẽ tình trạng buôn lậu thuốc lá ngay ở khu vực biên giới…