Vụ án "Đòi công nợ" ở huyện Krông Pắk (Đắk Lắk) - Bài 2: Thực hư của Biên bản công nợ hơn ba tỷ đồng

Dựa trên một Biên bản công nợ lập ngày 6/3/2010, TAND huyện Krông Pắk đã xử ông Trần Văn Tâm thắng kiện. Nghiễm nhiên gánh trên vai số nợ hơn ba tỷ đồng, ông Trần Văn Hoàng tiếp tục kháng cáo. Vụ án sẽ diễn biến thế nào, chưa thể biết, khi nhiều tình tiết nghi vấn không được làm sáng tỏ. Trước hết, Biên bản công nợ ngày 6/3/2010 có phải là bằng chứng quan trọng nhất của vụ án không, vì sao tòa lại chỉ dựa vào văn bản này để phán quyết, phán quyết đó có thấu lý không!? Chúng tôi đã điều tra thực hư và đưa ra các giả thiết dẫn đến việc cấu thành Biên bản gây tranh cãi này.

Không có sự đối chiếu

Ngày 30/8/2010, TAND huyện Krông Pắk đã đưa vụ kiện "Đòi công nợ" giữa ông Trần Văn Tâm và Trần Văn Hoàng ra xét xử. Theo bản án số 29/2010/DS-ST, "Hội đồng xét xử xét yêu cầu của nguyên đơn (ông Trần Văn Tâm) là hoàn toàn có cơ sở, bởi chứng cứ mà nguyên đơn đưa ra là "Biên bản đối chiếu công nợ" lập ngày 6/3/2010 thể hiện rõ việc bị đơn (ông Trần Văn Hoàng) có nợ số cà phê và số tiền gốc là thực tế khách quan". Từ những nhận định này, Thẩm phán - Chủ tọa phiên tòa Nguyễn Tấn Đức đã tuyên xử "ông Trần Văn Hoàng phải trả cho ông Trần Văn Tâm tiền gốc, tiền lãi là 777.527.524 đồng và 79.108 kg cà phê nhân xô". Như vậy, Biên bản đối chiếu công nợ ngày 6/3/2010 là bằng chứng mà TAND huyện Krông Pắk cho là quan trọng và duy nhất để đưa ra Quyết định cuối cùng.

Tuy nhiên, cũng theo bản án số 29, Biên bản công nợ này do nguyên đơn - ông Trần Văn Tâm cung cấp. Điều đó chỉ thể hiện một phía, trong khi nội dung Biên bản (chúng tôi thu thập được) ghi rõ lập thành hai bản. Ngược lại, ông Trần Văn Hoàng trình bày, nội dung biên bản này không phải ông Hoàng viết và chưa bao giờ thấy, vì vậy, đề nghị tòa cho đối chiếu lại toàn bộ các hóa đơn, chứng từ, sổ sách thống kê để xem số liệu có phù hợp với số tiền mặt và số cà phê mà ông Hoàng nợ ông Tâm như trong Biên bản không. Song, TAND huyện Krông Pắk đã bỏ qua phần tranh tụng này. Lý do, trong Biên bản công nợ ngày 6/3/2010, có ghi: "Mọi giấy tờ chứng từ, có liên quan từ trước đến nay đều không có giá trị thanh toán, chỉ căn cứ số lượng (liệu - PV) của biên bản này anh Hoàng trả tiền". Điều này đặt ra nghi vấn: Người lập Biên bản đã lường trước mọi việc, nên hợp pháp hóa nội dung văn bản và vô hiệu hóa toàn bộ các bằng chứng khác. Nhưng, điều khó hiểu là để lập nên số nợ trong Biên bản đó phải có cơ sở căn cứ, là doanh nghiệp thì chắc chắn phải có sổ sách, chứng từ rõ ràng, vậy vì sao người lập văn bản đó lại "sợ" không dám đối chiếu những bằng chứng thực tế, để vụ việc được khách quan !?

Nhiều hộ dân không đòi được nợ xung quanh vụ việc tại Công ty Hoàng Phúc

Giả thiết và những nghi vấn

Trong quá trình điều tra, nhiều giả thiết được đặt ra và chúng tôi phát hiện những nghi vấn xung quanh Biên bản công nợ ngày 6/3/2010. Nếu những nghi vấn này được Cơ quan điều tra vào cuộc, vụ án sẽ có hồi kết và phân xử đúng sai rõ ràng.

Trước hết, ông Trần Văn Hoàng kháng cáo vì nội dung Biên bản công nợ đó là giả mạo, không được lập giữa ông Hoàng và ông Tâm. Nhưng, ông Hoàng thừa nhận chữ ký tại Biên bản đó là ông ký, song là "chữ ký khống" được ký cách đây hơn 10 năm! Vì sao có chuyện chữ ký khống?

Từ năm 1986 đến 1997, ông Trần Văn Hoàng là Kế toán trưởng, rồi Giám đốc Chi nhánh Cung ứng cà phê xuất khẩu của Công ty Cà phê Phước An (huyện Krông Pắk, Đắk Lắk). Quá trình này, có thời điểm, ông Hoàng được cử đi học tại Sài Gòn nhiều tháng, trước khi đi, để chuẩn bị trước công việc theo kế hoạch của cơ quan, ông Hoàng đã ký vào 6 tờ "văn bản trắng" - không có nội dung, khổ giấy A4. Kết thúc khóa học nghiệp vụ tại Sài Gòn, trở về cơ quan, ông Hoàng đã thu lại ba "văn bản trắng" có chữ ký khống trên, ba văn bản khác đã được cơ quan sử dụng. Sự việc này có hai nhân vật làm chứng (thuộc Cty Cà phê Phước An thời đó, xin được giấu tên). Sau này, khi chuyển hẳn sang mở Công ty Hoàng Phúc, những sổ sách giấy tờ bên Chi nhánh Cung ứng của Cty Phước An vẫn được ông Hoàng lưu giữ.

Chi tiết này được ông Hoàng khai tại phiên tòa ngày 30/8/2010. Chúng tôi không đề cập việc tòa xử sai hay đúng, lời khai của ông Trần Văn Hoàng có thành thật không, nhưng khi bị đơn cung cấp thông tin thì tòa trước khi xét xử phải tìm hiểu thực hư về thông tin đó, xem có việc ông Hoàng ký khống không, ký vào thời gian nào, mẫu giấy của Biên bản công nợ ngày 6/3/2010 có khớp với những mẫu giấy của các "văn bản trắng" hơn 10 năm trước ông Hoàng ký không, cần được giám định. Vì vẫn còn hai "văn bản trắng" hơn 10 năm trước ông Hoàng đang giữ, màu giấy đã ngả vàng, cũ kỹ. Cũng tại phiên tòa, ông Hoàng khai, nhà ông có một số lần bị cạy cửa, tủ sách hồ sơ bị lục tung, nhưng không hề mất mát tiền của. Sự việc này cũng cần điều tra xem thời điểm xảy ra và tính chính xác của nó. Về hồ sơ sổ sách, ông Hoàng cho biết, toàn bộ văn bản từ năm 2005 trở về trước được ông ký bằng mẫu chữ ký khác với hiện nay, vì từ năm 2005 trở lại đây, ông Hoàng đã thay đổi chữ ký. Điều này phải đối chiếu toàn bộ hồ sơ 5 năm qua và nhiều năm trước, xem mẫu chữ ký của Biên bản công nợ ngày 6/10/2010 khớp với thời điểm của loại chữ ký nào !?

Toàn bộ các tình tiết trên chỉ tăng thêm độ chính xác cho việc phán xử, chứ không có tính quyết định, bởi thực tế, pháp luật không quy định, một tờ giấy trắng từ 10 năm trước thì 10 năm sau không được đem ra sử dụng. Chúng tôi chỉ đặt giả thiết để đề cập đến tính phi lý của vụ việc. Cũng như, tháng 3/2010, sau nhiều lần ông Hoàng và ông Tâm không thể cùng ngồi đối chiếu công nợ dựa trên các chứng từ hóa đơn, đồng thời tòa án đã tổ chức hòa giải nhưng không thành, mâu thuẫn giữa ông Hoàng và ông Tâm lên đến đỉnh điểm, hết sức căng thẳng. Vậy, trong một bối cảnh tâm lý như thế, liệu ông Hoàng có thể đồng ý gặp ông Tâm (tại nhà riêng của ông Hoàng) để chấp thuận ký văn bản ôm một gánh nợ hơn ba tỷ đồng hay không !? Ngoại trừ, ông Hoàng bị ép buộc và đe dọa.

Cuối cùng, chi tiết quan trọng nhất, qua tìm hiểu thời gian ngày 6/3/2010, ông Hoàng đã ở trong rẫy cà phê của mình tại Chư Prông (Gia Lai), có bảng chấm công ông Hoàng ký cho các công nhân làm tại rẫy. Đồng thời, các đối tượng mà ông Hoàng tiếp xúc trong ngày 6/3/2010 không có ông Trần Văn Tâm. Như vậy, ông Hoàng không gặp ông Tâm thì làm sao có thể lập được Biên bản công nợ ngày 6/3. Điều này, TAND huyện Krông Pắk cần nghiên cứu, làm rõ.

Vụ việc còn nhiều nghi vấn, bởi trong thời gian 5 năm ông Trần Văn Tâm điều hành Công ty, doanh nghiệp Hoàng Phúc đã gần như phá sản. Thời điểm chúng tôi điều tra, cần lấy ý kiến phía vợ chồng ông Tâm nhưng không thể tìm được tung tích. Hiện nay, mặt bằng công ty Hoàng Phúc đóng cửa và thường xuyên có đông đảo người dân túc trực đòi nợ. TAND huyện Krông Pắk đã nhận rất nhiều đơn kiện tố cáo hành vi lừa đảo trốn nợ của vợ chồng ông Tâm. Với một đối tượng có "vấn đề" như thế, thì khi mở phiên tòa, Hội đồng xét xử cần cân nhắc kỹ các tình tiết, không thể bỏ xót. Chúng tôi sẽ trở lại vụ việc này.

Minh Thủy

Ảnh: Vũ Khúc