Bế mạc Hội nghị lần thứ ba Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng phát biểu bế mạc Hội nghị. Ảnh: Hiền Hòa

Tại Hội nghị lần này, các đại biểu đã thống nhất đánh giá về tình hình kinh tế - xã hội đất nước, nguyên nhân của những khó khăn thách thức hiện nay và xu thế của những phát triển trong thời gian tới: Tốc độ tăng GDP trong 9 tháng đầu năm 2011 đạt 5,76%, cả năm ước đạt 5,8 đến 6%; sản xuất nông nghiệp phát triển khá toàn diện, đạt mức kỷ lục về sản lượng lương thực và xuất khẩu gạo. Sản xuất công nghiệp tăng trưởng khá. Khu vực dịch vụ tiếp tục có bước phát triển. Chỉ số giá tiêu dùng có xu hướng giảm; thu ngân sách và xuất khẩu tăng cao; bội chi ngân sách và nhập siêu giảm dần; thị trường ngoại hối và tỉ giá ngoại tệ từng bước ổn định, dự trữ ngoại hối tăng khá, cán cân thanh toán quốc tế được cải thiện. Lĩnh vực lao động, việc làm, thực hiện chính sách xã hội, bảo đảm an sinh xã hội, xóa đói giảm nghèo có nhiều cố gắng và đạt kết quả tích cực. Các lĩnh vực giáo dục - đào tạo, khoa học - công nghệ, y tế, văn hóa thông tin có tiến bộ. An ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được giữ vững; quốc phòng được tăng cường, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ quốc gia được bảo vệ.

Tuy nhiên, một số chỉ tiêu quan trọng của phát triển kinh tế - xã hội năm 2011 chưa hoàn thành, nhất là mục tiêu về kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm an sinh xã hội.

Hội nghị cũng xác định: Cho đến nay, kinh tế - xã hội nước ta vẫn đứng trước nhiều khó khăn, thách thức. Kinh tế vĩ mô chưa thật ổn định; lạm phát vẫn ở mức cao, tiềm ẩn nguy cơ bùng phát; nợ công, đặc biệt là nợ nước ngoài tăng nhanh; dự trữ ngoại hối mỏng, áp lực đối với tỉ giá còn lớn; thị trường tài chính, thị trường bất động sản giảm sút, tiềm ẩn nhiều rủi ro. Sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp đang phải đối mặt với tình trạng giá cả đầu vào, lãi suất cao, hàng tồn kho lớn. Việc thực hiện các chủ trương của Đại hội XI về đổi mới mô hình tăng trưởng, cơ cấu lại nền kinh tế còn chậm. Đời sống của nhân dân, nhất là người nghèo, các đối tượng chính sách xã hội, người lao động ở các đô thị, khu công nghiệp, vùng miền núi, đồng bào dân tộc thiểu số gặp nhiều khó khăn. Lĩnh vực giáo dục- đào tạo, y tế, văn hóa còn nhiều bất cập, tai nạn và ùn tắc giao thông chưa giảm, còn xảy ra nhiều vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng, khiếu kiện đông người, đình công xảy ra ở nhiều nơi; số vụ tội phạm, tệ nạn xã hội gia tăng gây lo lắng bức xúc trong nhân dân.

Bước vào năm 2012 và kế hoạch 5 năm, nước ta có những thuận lợi cơ bản là những thành tựu to lớn của 25 năm đổi mới, của 10 năm thực hiện Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội và kế hoạch 5 năm 2006 - 2010. Tuy nhiên, dự báo về tình hình năm 2012 và một số năm tiếp theo, Trung ương cho rằng, tình hình khủng hoảng nợ công và lạm phát tăng cao ở nhiều nước không chỉ làm chậm quá trình phục hồi kinh tế thế giới trong năm 2011 mà còn tiếp tục gây khó khăn, thậm chí có nguy cơ đẩy kinh tế thế giới rơi vào tình trạng suy thoái mới. Do vậy, dự báo năm 2012 vẫn là năm có nhiều khó khăn, thách thức đối với nền kinh tế nước ta.

Trên cơ sở đó, để thực hiện tốt mục tiêu, nhiệm vụ, một số chỉ tiêu chủ yếu phát triển kinh tế - xã hội 2011-2015 và năm 2012, Ban Chấp hành Trung ương yêu cầu phải nắm vững và giải quyết tốt mối quan hệ biện chứng giữa tốc độ tăng trưởng với chất lượng phát triển; giữa tăng trưởng cao và ổn định kinh tế vĩ mô; giữa kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô với đổi mới mô hình tăng trưởng, cơ cấu lại nền kinh tế; giữa phát triển kinh tế với phát triển văn hóa; thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội, bảo đảm an sinh xã hội.

Trong quản lý, điều hành, cần phấn đấu để đạt kết quả toàn diện, song tùy tình hình mà xếp thứ tự ưu tiên sao cho hợp lý nhất. Trong năm 2012 và những năm tiếp theo, tiếp tục thực hiện Kết luận 02-KL/TW của Bộ Chính trị, ưu tiên hàng đầu cho việc kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô và bảo đảm an sinh xã hội gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, cơ cấu lại nền kinh tế; tạo tiền đề vững chắc cho tăng trưởng cao hơn ở những năm cuối của kế hoạch 5 năm.

Để ứng phó với tình hình trong nước, thế giới có nhiều diễn biến phức tạp, khó lường, đi đôi với việc nâng cao năng lực phân tích, dự báo, cần phát huy tốt hơn nữa vai trò có ý nghĩa quyết định của Nhà nước trong kiến tạo, điều tiết sự phát triển của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở nước ta. Tiếp tục đổi mới, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước trên cơ sở tôn trọng, vận dụng đầy đủ, đúng đắn các quy luật, nguyên tắc của kinh tế thị trường, xem nhu cầu thị trường, cơ chế thị trường và hiệu quả, lợi ích là căn cứ chính để quyết định việc phân bổ các nguồn lực cho phát triển; đồng thời có biện pháp tích cực ngăn ngừa và khắc phục những hạn chế, mặt trái của cơ chế thị trường. Ưu tiên huy động và phân bổ nguồn lực bảo đảm thực hiện thành công ba khâu đột phá chiến lược mà Đại hội XI đã xác định; chú trọng phát triển nông nghiệp, nông dân, nông thôn; phát triển văn hóa - xã hội, y tế, giáo dục - đào tạo, khoa học - công nghệ và chủ động ứng phó với thiên tai, dịch bệnh, nước biển dâng do biến đổi khí hậu toàn cầu.

Hội nghị Trung ương lần này cũng xác định mục tiêu tổng quát của 5 năm 2011-2015 theo tinh thần Đại hội XI đã xác định là: Phát triển kinh tế nhanh, bền vững gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng và cơ cấu lại nền kinh tế theo hướng nâng cao chất lượng, hiệu quả, sức cạnh tranh. Bảo đảm phúc lợi xã hội và an sinh xã hội, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân. Bảo vệ tài nguyên, môi trường và chủ động ứng phó với tác động của biến đổi khí hậu. Tăng cường hoạt động đối ngoại và nâng cao hiệu quả hội nhập quốc tế. Bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ; giữ vững ổn định chính trị, bảo đảm an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội. Tạo nền tảng để đến năm 2020 nước ta cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại.

Trên mục tiêu 5 năm ấy, Trung ương xác định mục tiêu tổng quát của năm 2012 là: Ưu tiên kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, duy trì tăng trưởng ở mức hợp lý gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng và cơ cấu lại nền kinh tế, nâng cao chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế; bảo đảm phúc lợi xã hội và an sinh xã hội, cải thiện đời sống nhân dân; giữ vững ổn định chính trị, củng cố quốc phòng, bảo đảm an ninh, trật tự an toàn xã hội; nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại và hội nhập quốc tế.

Trên cơ sở mục tiêu tổng quát, Hội nghị nhất trí để Chính phủ chuẩn bị trình Quốc hội xem xét, quyết định phương án tăng trưởng cụ thể với một số chỉ tiêu chủ yếu tương ứng về các mặt: Tốc độ tăng trưởng, mức lạm phát, bội chi ngân sách, nợ công, nhập siêu... Trong mọi trường hợp, phải cố gắng bảo đảm thực hiện các mục tiêu xã hội như: Tạo việc làm, nâng cao đời sống nhân dân, giảm tỉ lệ hộ nghèo, bảo đảm an sinh xã hội…

Hội nghị đã nhất trí cao về định hướng các giải pháp chủ yếu mà cả hệ thống chính trị phải đồng tâm hiệp lực lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện, tạo sự chuyển biến thực sự trong việc đổi mới mô hình tăng trưởng, cơ cấu lại nền kinh tế, nâng cao chất lượng, hiệu quả, sức cạnh tranh.
Ban Chấp hành Trung ương khẳng định sự đúng đắn của Kết luận 02-KL/TW của Bộ Chính trị và Nghị quyết 11/NQ-CP của Chính phủ. Ban Chấp hành Trung ương chỉ rõ, trong năm 2012, cần tiếp tục thực hiện tốt hơn các mục tiêu, chính sách và biện pháp nêu trong Kết luận và Nghị quyết, trước hết là thực hiện chính sách tiền tệ chặt chẽ, chính sách tài khóa thắt chặt, thực hiện nghiêm việc cắt giảm và chấn chỉnh đầu tư công, tạo thuận lợi cho sản xuất, kinh doanh, hỗ trợ có chọn lọc cho những ngành, lĩnh vực quan trọng và các doanh nghiệp có tiềm năng phát triển.

Trong thời kỳ kế hoạch 5 năm tới, cần tập trung lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức triển khai thực hiện tốt 11 nhóm nhiệm vụ và giải pháp do Ban cán sự đảng Chính phủ trình. Tất cả các chính sách, biện pháp đều phải tập trung phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị, sớm khắc phục những nguyên nhân gây trở ngại cho sự phát triển bền vững về kinh tế, xã hội và môi trường, đặc biệt là nguyên nhân chủ quan, do lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý, điều hành.

Hội nghị thông qua nhiều nội dung quan trọng. Ảnh: Hiền Hòa

Một nội dung mới rất quan trọng được Hội nghị Trung ương lần này xem xét và quyết định là phải tái cơ cấu nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng. Đây là nhiệm vụ rất lớn và phức tạp, đòi hỏi phải được triển khai thực hiện đồng bộ trong tất cả các ngành, các lĩnh vực trên phạm vi cả nước và ở từng địa phương, đơn vị cơ sở trong nhiều năm.

Trong 5 năm tới, cần tập trung vào 3 lĩnh vực quan trọng nhất: Tái cấu trúc đầu tư với trọng tâm là đầu tư công; cơ cấu lại thị trường tài chính với trọng tâm là tái cấu trúc hệ thống ngân hàng thương mại và các tổ chức tài chính; tái cấu trúc doanh nghiệp nhà nước mà trọng tâm là các tập đoàn kinh tế và tổng công ty nhà nước.

Trung ương còn lưu ý, nhấn mạnh định hướng chính sách, biện pháp bảo đảm an ninh lương thực gắn với bảo vệ môi trường sinh thái, bảo đảm an ninh năng lượng và giữ vững ổn định chính trị, an ninh trật tự, an toàn xã hội.

Để bảo đảm an ninh lương thực gắn với bảo vệ môi trường sinh thái, cần tiếp tục đẩy mạnh việc thực hiện Nghị quyết Hội nghị Trung ương 7 (khóa X) về nông nghiệp, nông dân, nông thôn; kiên quyết giữ 3,8 triệu ha đất trồng lúa, có chính sách điều tiết ngân sách hợp lý đối với vùng đồng bằng, nhất là vùng đồng bằng Sông Cửu Long để các vùng này chuyên tâm sản xuất, chế biến lúa gạo và các hàng nông sản, thực phẩm khác, đáp ứng nhu cầu trong nước và xuất khẩu... Cần áp dụng đồng bộ các chính sách, biện pháp phát triển kinh tế gắn với phát triển văn hóa, thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội; chú trọng bảo đảm an sinh xã hội, tạo việc làm, nâng cao thu nhập, xóa đói giảm nghèo bền vững, giảm chênh lệch giàu nghèo; giải quyết những vấn đề gây bức xúc của nhân dân, nhất là trong việc giải tỏa đền bù, thu hồi đất và những tiêu cực trong giáo dục - đào tạo, chăm sóc sức khỏe nhân dân…; siết lại trật tự kỷ cương, đẩy mạnh đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, đẩy lùi các tệ nạn, tiêu cực xã hội, tai nạn giao thông; phòng, chống các loại tội phạm; bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ quốc gia.

Hội nghị Trung ương đã cho ý kiến hoàn chỉnh và quyết định ban hành 3 văn bản quan trọng về thi hành Điều lệ Đảng nhằm tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong Đảng, nâng cao phẩm chất chính trị, đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên. Ban Chấp hành Trung ương đã cho ý kiến về một số vấn đề quan trọng như: Ban cán sự đảng, đảng đoàn lãnh đạo công tác kiểm tra, giám sát; tổ chức bộ máy giúp việc của ban cán sự đảng, đảng đoàn; về một số vấn đề đảng viên không được làm; các cơ quan tham mưu giúp việc chuyên trách của đảng ủy khối...; đã quyết định ban hành "Quy định thi hành Điều lệ Đảng khóa XI"; "Hướng dẫn thực hiện các quy định về công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng"; và "Quy định những điều đảng viên không được làm". Các quy định này đã cụ thể hóa nhiều nội dung quan trọng của Điều lệ Đảng khóa XI, có sự kế thừa quy định của các khóa trước, tạo điều kiện thuận lợi cho việc thi hành Điều lệ Đảng; nâng cao hiệu quả, hiệu lực công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng; giữ gìn phẩm chất chính trị, đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên.

Các đại biểu tham dự Hội nghị. Ảnh Hiền Hòa

Phát biểu bế mạc Hội nghị, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đánh giá cao những ý kiến thảo luận tại Hội nghị đã đóng góp nhiều ý kiến quan trọng vào các báo cáo, dự thảo kế hoạch, đề án được trình bày tại Hội nghị. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nêu rõ: Hội nghị lần thứ ba Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI đã thành công tốt đẹp, song tình hình đất nước hiện nay và dự báo sắp tới còn nhiều khó khăn, thách thức, diễn biến phức tạp, khó lường. Vì vậy, hơn bao giờ hết, cần phải nghiêm túc quán triệt, triển khai tổ chức thực hiện thật tốt Nghị quyết Đại hội toàn quốc lần thứ XI của Đảng và Nghị quyết, Kết luận của Hội nghị Trung ương lần này.

Tổng Bí thư yêu cầu: Ngay sau Hội nghị, Ban cán sự đảng Chính phủ, Đảng đoàn Quốc hội cần khẩn trương tiếp thu ý kiến chỉ đạo của Trung ương, hoàn chỉnh các báo cáo, dự thảo kế hoạch để trình Quốc hội xem xét, quyết định.

Trên cơ sở quán triệt sâu sắc quan điểm phát triển, tư tưởng chỉ đạo và định hướng các giải pháp chủ yếu đã được Ban Chấp hành Trung ương xác định, các cấp ủy, chính quyền từ Trung ương đến địa phương, cơ sở phải chủ động, tích cực phối hợp với Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội xây dựng, triển khai các chương trình, kế hoạch hành động cụ thể, nhằm phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị thực hiện nhiệm vụ trung tâm là phát triển kinh tế - xã hội, nhiệm vụ then chốt là xây dựng, chỉnh đốn Đảng. Mỗi cán bộ, đảng viên và tổ chức đảng cần nghiêm túc học tập và thực hiện đúng các quy định của 3 văn bản thi hành Điều lệ Đảng khóa XI mới được ban hành.

Tổng Bí thư cũng yêu cầu: Từng đồng chí Ủy viên Trung ương, theo vị trí công tác của mình cần phát huy hơn nữa vai trò, trách nhiệm cá nhân, cùng với cấp ủy lãnh đạo và tổ chức thật tốt việc thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội; gương mẫu thực hiện và tổ chức thực hiện nghiêm túc Điều lệ Đảng, các quy định thi hành Điều lệ Đảng và Quy định những điều đảng viên không được làm.

Tổng Bí thư bày tỏ tin tưởng, trên cơ sở nhận định đúng tình hình; đề ra đúng phương hướng, giải pháp; có bộ máy tổ chức, cán bộ mới được kiện toàn và sự đồng tâm hiệp lực của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân, đất nước ta sẽ từng bước vượt qua mọi khó khăn, thách thức, phấn đấu hoàn thành thắng lợi mục tiêu, nhiệm vụ của Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2012 và 5 năm 2011 - 2015./.