Bình Dương cần phát triển hệ sinh thái công nghiệp xanh, thông minh, bền vững, bao trùm

Chiều ngày 19/3, Thủ tướng Phạm Minh Chính làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Bình Dương về tình hình phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh, xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị năm 2021 và quý I/2022; nhiệm vụ trọng tâm từ nay đến cuối năm 2022. Đây là cuộc làm việc thứ 3 của Thủ tướng Chính phủ với Bình Dương trong gần 1 năm qua, cho thấy sự quan tâm đặc biệt, toàn diện của Chính phủ với địa phương này.

Cùng dự cuộc làm việc có Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Trần Văn Sơn; Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc; Bộ trưởng Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung; Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thể; Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị; Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long; Thứ trưởng Bộ Công an, Thượng tướng Lương Tam Quang; Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, Thượng tướng Vũ Hải Sản; Bí thư Tỉnh ủy Bình Dương Nguyễn Văn Lợi; lãnh đạo các bộ, ngành, cơ quan Trung ương.

Trước đó, trong buổi sáng, Thủ tướng Phạm Minh Chính dự lễ động thổ dự án khu công nghiệp Việt Nam-Singapore (VSIP) thứ 3 tại Bình Dương và trao giấy chứng nhận đầu tư, biên bản ghi nhớ cho các nhà đầu tư; lễ khánh thành 2 khu nhà ở xã hội và động thổ xây dựng tiếp 20.000 căn hộ nhà ở xã hội. Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng đi khảo sát hướng tuyến đường cao tốc vành đai 4 Thành phố Hồ Chí Minh đoạn qua tỉnh Bình Dương.

 Vượt qua khó khăn, thách thức do dịch bệnh để tiếp tục phát triển

Báo cáo của tỉnh Bình Dương và ý kiến phát biểu tại cuộc họp đánh giá trong năm 2021, tỉnh đã cơ bản đạt được mục tiêu vừa phòng, chống dịch, vừa phát triển kinh tế - xã hội. GRDP tăng 2,62% (đứng thứ 2/8 các tỉnh vùng kinh tế trọng điểm phía Nam). Cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng công nghiệp hóa, tỷ trọng công nghiệp và dịch vụ chiếm gần 90%. Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu đạt 58 tỷ USD, tăng 17,8%, xuất siêu gần 7 tỷ USD. Thu ngân sách đạt gần 67 nghìn tỷ đồng, vượt 14% dự toán, bảo đảm cho các hoạt động chi. Thu hút đầu tư nước ngoài đạt gần 2,7 tỷ USD (tăng 36% so với năm 2020) và có 87,5 nghìn tỷ đồng vốn đầu tư trong nước (tăng 12% so với năm 2020).

Nông nghiệp, nông thôn có bước phát triển; 100% xã  đạt chuẩn nông thôn mới, trong đó có 07 xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao; tỷ lệ dân cư nông thôn sử dụng nước hợp vệ sinh đạt 100%.

Tỉnh thực hiện tốt chế độ, chính sách đối với người có công, đối tượng chính sách, người nghèo, người dân, người lao động và người sử dụng lao động bị  ảnh hưởng bởi dịch bệnh (ngoài chính sách Trung ương, tỉnh đã hỗ trợ cho hơn 3,9 triệu lượt trường hợp với tổng kinh phí khoảng 2,9 nghìn tỷ đồng).

Bình Dương tiếp tục lập quy hoạch tỉnh thời kỳ 2022-2030, tầm nhìn đến năm 2050; phương án phát triển kinh tế - xã hội, quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng, quy hoạch đô thị cấp huyện; xây dựng phương án tạo nguồn thu từ quỹ đất phục vụ phát triển kinh tế xã hội, đề án phát triển nhà ở xã hội, nhà ở công nhân.

Tỉnh cũng tích cực phối hợp nghiên cứu, đề xuất triển khai các thủ tục đầu tư các dự án hạ tầng giao thông chiến lược như tuyến vành đai 3, vành đai 4 Thành phố Hồ Chí Minh, cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh - Thủ Dầu Một - Chơn Thành, Mỹ Phước - Tân Vạn, mở rộng Quốc lộ 13 và các nút giao.

Trong quý I năm 2022, các hoạt động sản xuất kinh doanh, kinh tế, xã hội của địa phương diễn ra trong trạng thái bình thường mới, hồi phục tích cực, nhiều lĩnh vực khởi sắc. Chỉ số sản xuất công nghiệp ước tăng 7,16%; tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tăng 10,5%. Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu đạt trên 16,1 tỷ USD, tăng 13,2%, trong đó xuất khẩu tăng 17,3%, xuất siêu hơn 3,2 tỷ USD. Thu ngân sách ước đạt 28% dự toán Thủ tướng Chính phủ giao. Thu hút đầu tư nước ngoài ước đạt 1,6 tỷ USD (gấp 3,6 lần so với cùng kỳ) và vốn đăng ký kinh doanh đạt 36 nghìn tỷ đồng (tăng 16,9%), đầu tư trong nước tăng gần 17% so với cùng kỳ năm trước. Giải ngân vốn đầu tư công đạt 8,7% (cao hơn mức 8,3% cùng kỳ năm ngoái).

Cũng trong quý I, Bình Dương thực hiện tốt chế độ, chính sách hỗ trợ chăm lo Tết cho các đối tượng người có công, đối tượng chính sách, xã hội, công nhân khó khăn, hộ nghèo, trẻ em, người bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19.

Về phòng chống dịch COVID-19, Bình Dương là một trong những tỉnh có số ca mắc tích lũy cao nhất cả nước, nhưng tới nay đã kiểm soát tốt tình hình, giảm tối đa các ca tăng nặng, tử vong.

Các đại biểu tập trung phân tích các cơ hội, tiềm năng, thế mạnh và khó khăn, thách thức của Bình Dương, những định hướng lớn để tỉnh tiếp tục phát triển nhanh, bền vững trong thời gian tới. Trong đó, Bình Dương cần quan tâm hơn nữa nâng cao năng lực y tế, hiện còn nhiều hạn chế và chưa tương xứng với tốc độ phát triển kinh tế; làm tốt công tác quy hoạch để tạo không gian phát triển mới; phát triển hạ tầng xã hội và bảo đảm an sinh cho người lao động; đào tạo nguồn nhân lực; tháo gỡ điểm nghẽn về hạ tầng giao thông…

Bình Dương có thể phát triển nhanh hơn, mạnh hơn, bền vững hơn

Phát biểu kết luận cuộc làm việc, Thủ tướng Phạm Minh Chính ghi nhận, đánh giá cao tỉnh Bình Dương đã chuẩn bị kỹ nội dung báo cáo và các bộ, ngành đã có nhiều ý kiến cụ thể, trách nhiệm, xác đáng, sát tình hình, nhất là về những đề xuất, kiến nghị của Bình Dương, với mong muốn tỉnh phát triển nhanh hơn nữa, mạnh hơn nữa, bền vững hơn nữa.

Thủ tướng khẳng định, với nhiều tiềm năng khác biệt, lợi thế so sánh và cơ hội nổi trội, Bình Dương có đầy đủ yếu tố phát triển mạnh, trở thành động lực tăng trưởng quan trọng cho vùng Đông Nam Bộ và cả nước.

Bình Dương có diện tích tự nhiên gần 2.700 km2, địa hình tương đối bằng phẳng, đất đai màu mỡ, tài nguyên thiên nhiên khá phong phú, khí hậu tương đối ôn hòa… Tỉnh có dân số gần 2,7 triệu người (đứng thứ 6/63 tỉnh, thành phố); nằm trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam; có nhiều khu công nghiệp đang hoạt động.

Bình Dương là nơi giao thoa văn hóa của nhiều dân tộc và có nhiều di tích lịch sử - cách mạng. Nhân dân tỉnh Bình Dương có truyền thống cách mạng, anh hùng, cần cù lao động, cầu thị, ham học hỏi, năng động, không ngừng đổi mới sáng tạo, luôn khát vọng vươn lên.

Sau 25 năm tái lập tỉnh, từ một tỉnh thuần nông, Bình Dương đã trở thành tỉnh năng động, có nhiều cách làm sáng tạo, có kinh tế và công nghiệp phát triển, được nhiều nhà đầu tư trong và ngoài nước lựa chọn gắn bó. Giai đoạn gần đây, Bình Dương luôn nằm trong nhóm tỉnh dẫn đầu cả nước về thu hút vốn đầu tư nước ngoài. Bình Dương hiện đứng thứ 2/63 địa phương trên cả nước về thu hút FDI với trên 40 tỷ USD từ trên 65 quốc gia và vùng lãnh thổ, chỉ sau Thành phố Hồ Chí Minh.

Thời gian qua, dù gặp nhiều khó khăn, thách thức, đặc biệt trong đợt dịch COVID-19 lần thứ 4 bùng phát, Bình Dương là một trong những địa phương có diễn biến dịch bệnh phức tạp nhất, nhưng nhưng Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh Bình Dương đoàn kết, nỗ lực phấn đấu, năng động, sáng tạo, phát huy tiềm năng, lợi thế, khơi dậy mạnh mẽ các nguồn lực, đạt được kết quả toàn diện trên mọi lĩnh vực.

Tuy nhiên, tỉnh còn một số tồn tại, hạn chế. Hệ thống kết cấu hạ tầng, nhất là hạ tầng giao thông kết nối nội tỉnh và liên vùng tuy được chú trọng đầu tư nhưng chưa đáp ứng nhu cầu phát triển. Hạ tầng xã hội, nhất là hạ tầng y tế, giáo dục, văn hóa chưa tương xứng với sự phát triển chung của tỉnh. Huy động nguồn lực ngoài nhà nước chưa mạnh mẽ trong điều kiện của tỉnh rất thuận lợi để đẩy mạnh hợp tác công tư. Công tác lập quy hoạch được quan tâm nhưng còn hạn chế. Giải ngân vốn đầu tư công chậm. Việc tiêm vaccine cho người dân còn chậm so với mục tiêu, yêu cầu của Chính phủ. Chỉ số hiệu quả quản trị hành chính công (PAPI) xếp trong nhóm thấp, năm 2020 xếp thứ 57/63.

Thủ tướng yêu cầu tỉnh tiếp tục phân tích, làm rõ nguyên nhân của các hạn chế, nhất là các nguyên nhân chủ quan và phát huy các bài học kinh nghiệm quan trọng như giữ vững đoàn kết, thống nhất; năng động, sáng tạo hơn nữa, cố gắng, nỗ lực, quyết tâm cao hơn nữa; phối hợp với Thành phố Hồ Chí Minh, các tỉnh xung quanh chặt chẽ, hiệu quả hơn; nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân, huy động sức mạnh đại đoàn kết cho phát triển.

Chính phủ sẵn sàng xử lý tất cả các kiến nghị của các địa phương

Thủ tướng nhấn mạnh dự báo tình hình năm 2022 và thời gian tới sẽ có khó khăn, thách thức nhiều hơn cơ hội và thuận lợi, với những diễn biến phức tạp, khó dự  đoán. Do đó, phải chuẩn bị tâm thế, nguồn lực, kịch bản ứng phó, bám sát để điều chỉnh linh hoạt, thích ứng với tình hình và các tình huống có thể xảy ra. Đồng thời, nâng cao hơn nữa nhận thức về vị trí, vai trò, tầm quan trọng của Bình Dương với khu vực Đông Nam Bộ và vùng kinh tế trọng điểm phía Nam.

Tỉnh cần triển khai nghiêm túc, hiệu quả Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh, các chỉ đạo của các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước; tiếp tục thực hiện tốt Nghị quyết 128 của Chính phủ về thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch bệnh, chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, chương trình phòng, chống dịch COVID-19.

Tỉnh cần quyết liệt hơn nữa trong phát triển hạ tầng xã hội (y tế, giáo dục, văn hóa), hạ tầng số, hạ tầng thích ứng biến đổi khí hậu; đẩy mạnh đào tạo nguồn nhân lực, nâng cao chất lượng và cơ cấu lại đội ngũ cán bộ.

Công tác quy hoạch phải có tư duy đột phá, tầm nhìn chiến lược, ổn định lâu dài, tìm ra và phát huy được tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh, đồng thời hóa giải các khó khăn, thách thức của địa phương.

Đặc biệt, Bình Dương đã phát triển mạnh về công nghiệp so với nhiều địa phương khác, Thủ tướng yêu cầu tỉnh thu hút đầu tư không bằng mọi giá; phát triển hệ sinh thái công nghiệp theo hướng xanh, thông minh, bền vững, bao trùm, không để ai bị bỏ lại phía sau; đẩy mạnh phát triển các ngành chế biến chế tạo, ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp để phát triển bền vững, thúc đẩy chuyển đổi xanh. Thủ tướng cũng lưu ý tiếp tục phát triển kinh tế nông nghiệp phục vụ đắc lực phát triển công nghiệp.

Trong bối cảnh nguồn lực, thời gian, năng lực đều có hạn, việc đầu tư phải xác định trọng tâm, trọng điểm, làm việc nào dứt điểm việc đó. Tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính, nâng cao chỉ số PAPI, đầu tư mạnh hơn cho xây dựng chính quyền số, xã hội số, công dân số. Tăng cường phân cấp phân quyền, phát huy tinh thần tự lực, tự cường của các cấp đi đôi với phân bổ nguồn lực hợp lý, nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ, tăng cường kiểm tra, giám sát.

Thủ tướng lưu ý Bình Dương cũng là một địa bàn trọng điểm cần quan tâm tới công tác bảo đảm an ninh, an toàn, an dân, an sinh xã hội. Đồng thời, tập trung khắc phục nhanh chóng những sai phạm, yếu kém đã được các cơ quan có thẩm quyền chỉ ra, nhanh chóng ổn định tình hình; tiếp tục coi trọng công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức Đảng và đảng viên.

Trước mắt, tỉnh cần khẩn trương hoàn thành việc tiêm vaccine cho người dân theo yêu cầu và mục tiêu của Chính phủ; chuẩn bị sẵn sàng tiêm vaccine cho trẻ em từ 5 đến dưới 12 tuổi và tiêm mũi thứ 4 cho người dân.

Thủ tướng cũng giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư giúp Bình Dương tổng kết các bài học, kinh nghiệm, mô hình, cách làm hay, hiệu quả để tiếp tục phát huy và nhân rộng.

Cho ý kiến cụ thể về các đề xuất, kiến nghị của tỉnh, Thủ tướng cơ bản đồng tình, ủng hộ với các nội dung liên quan dự án vành đai 3, vành đai 4 Thành phố Hồ Chí Minh để thúc đẩy mạnh mẽ việc triển khai các tuyến đường này sau khi được các cấp có thẩm quyền thông qua; cũng như các đề xuất liên quan hạ tầng đường sắt, thành lập bệnh viện đa khoa tuyến cuối của Trung ương tại Bình Dương…

Thủ tướng nhấn mạnh tỉnh cần phát huy mạnh mẽ tinh thần tự lực, tự cường, không trông chờ, ỷ lại để góp phần xây dựng, hoàn thiện hệ thống hạ tầng giao thông vận tải trong khu vực, tạo không gian, động lực phát triển mới cho địa phương và cả vùng.

Đặc biệt, Thủ tướng hoan nghênh và đồng ý chủ trương giao UBND tỉnh Bình Dương làm cơ quan nhà nước có thẩm quyền để triển khai thực hiện dự án đường cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh - Thủ Dầu Một - Chơn Thành; lưu ý cần cố gắng triển khai dự án theo hình thức hợp tác công tư. Ông cho biết rất trăn trở với con đường này, với mong muốn mở ra không gian phát triển mới cho Bình Dương, Bình Phước, đồng thời kết nối và góp phần giải quyết vấn đề hạ tầng giao thông cho Tây Nguyên – một địa bàn có tầm quan trọng chiến lược.

Thủ tướng giao các bộ, ngành liên quan nghiên cứu, tiếp thu các ý kiến, đề xuất của tỉnh trong quá trình sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện các quy định liên quan. Thủ tướng khẳng định Chính phủ sẵn sàng xử lý tất cả các kiến nghị của các địa phương nói chung, của Bình Dương nói chung, những vấn đề thuộc thẩm quyền của Chính phủ, của bộ ngành sẽ xử lý ngay, những vấn đề vượt thẩm quyền sẽ báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định để đáp ứng yêu cầu phát triển.

Hà Văn