Bộ Công Thương: Dùng công nghệ hiện đại để phát hiện nhanh hàng giả, hàng nhái trên thị trường

Tại buổi Họp báo thường kỳ chiều 7/1 của Bộ Công Thương, phóng viên có câu hỏi: Theo chỉ đạo, Bộ Công Thương sẽ kết thúc mô hình Tổng cục Quản lý thị trường. Lực lượng quản lý thị trường các địa phương sẽ đưa về địa phương quản lý. Trước sự thay đổi này, Bộ Công Thương sẽ tiếp tục công tác quản lý, ngăn chặn hàng giả, hàng nhái ra sao?

Giữ vững vai trò chủ công

Giải đáp câu hỏi này, bà Nguyễn Minh Phương, Chánh Văn phòng Tổng cục Quản lý thị trường (Bộ Công Thương) cho biết, thực hiện chủ trương của Bộ Chính trị và theo yêu cầu của Ban Chỉ đạo Trung ương, Ban Chỉ đạo sắp xếp, tinh gọn bộ máy của Chính phủ, Bộ Công Thương đã quyết định kết thúc mô hình Tổng cục Quản lý thị trường và chuyển giao Cục Quản lý thị trường tại các địa phương về UBND các tỉnh, thành phố quản lý. Đồng thời, kiến nghị thành lập các Chi cục Quản lý thị trường thuộc Sở Công Thương. 

"Đây là một quyết định không hề đơn giản, đầy thách thức, nhưng thực sự cần thiết và không thể trì hoãn trong bối cảnh phát triển kinh tế - xã hội hiện nay", bà Phương nói.

Bà Nguyễn Minh Phương thông tin, trong nhiều năm hoạt động theo mô hình Tổng cục Quản lý thị trường, lực lượng này đã đạt được những kết quả ấn tượng. Cụ thể, cả nước đã phát hiện và xử lý nghiêm hàng nghìn vụ vi phạm lớn trên thị trường, từ gian lận trong kinh doanh xăng dầu, khí hóa lỏng, phân bón, đường cát, thực phẩm chức năng, cho đến các vụ sản xuất, tiêu thụ hàng giả, hàng kém chất lượng.

Chỉ tính riêng trong năm 2024, lực lượng quản lý thị trường đã thanh tra, kiểm tra gần 68.300 vụ, xử lý 47.135 vụ vi phạm, đồng thời chuyển cơ quan điều tra 178 vụ có dấu hiệu tội phạm, tăng 2% so với năm trước. Tổng thu nộp ngân sách nhà nước đã đạt hơn 541 tỷ đồng, tăng 8%; trị giá hàng hóa vi phạm là 425 tỷ đồng, tăng 23% so với năm 2023.

Trước tình hình thay đổi cơ cấu tổ chức, bà Nguyễn Minh Phương khẳng định rằng, mặc dù mô hình tổ chức có sự thay đổi, nhưng lực lượng quản lý thị trường vẫn sẽ giữ vững vai trò chủ công trong công tác kiểm tra, giám sát thị trường, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người dân và cộng đồng doanh nghiệp. 

Tăng cường phối hợp liên ngành

Khi lực lượng quản lý thị trường được chuyển về địa phương, Bộ Công Thương sẽ tiếp tục triển khai các giải pháp mạnh mẽ để duy trì và nâng cao hiệu quả công tác quản lý thị trường, ngăn chặn hàng giả, hàng nhái, cùng với một số nhiệm vụ trong tâm như sau:

Thứ nhất, tiếp tục tăng cường sự phối hợp liên ngành. Cụ thể, Bộ Công Thương sẽ phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng như công an, hải quan, thanh tra để đảm bảo sự đồng bộ trong công tác kiểm tra, kiểm soát thị trường. Cùng với sự hỗ trợ của chính quyền địa phương, lực lượng quản lý thị trường sẽ có đủ công cụ và nguồn lực để xử lý các hành vi vi phạm triệt để và hiệu quả.

Thứ hai, Bộ Công Thương sẽ phối hợp với địa phương tổ chức các khóa đào tạo chuyên môn, nghiệp vụ nhằm nâng cao hơn nữa năng lực của lực lượng quản lý thị trường trong việc kiểm tra giám sát thị trường, nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người tiêu dùng cũng như doanh nghiệp hoạt động trên địa bàn quản lý.

Thứ ba, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số bằng việc triển khai các hệ thống công nghệ hiện đại để giám sát và theo dõi thị trường, giúp phát hiện và xử lý nhanh chóng các hành vi vi phạm, nhất là trong việc buôn bán hàng giả, hàng nhái, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng trên không gian mạng. 

Đặc biệt, thực hiện nghiêm túc, hiệu quả Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về giám sát chuyên đề thương mại điện tử và các chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Công Thương trong lĩnh vực thương mại điện tử như Đề án chống hàng giả và bảo vệ người tiêu dùng trong thương mại điện tử đến năm 2025; đẩy mạnh kết nối, chia sẻ dữ liệu phục vụ phát triển thương mại điện tử, chống thất thu thuế, bảo đảm an ninh tiền tệ. Đồng thời, tăng cường công tác hậu kiểm trong quản lý hoạt động thương mại điện tử.

Thứ tư, tăng cường giám sát và kiểm tra những mặt hàng, lĩnh vực có nguy cơ cao về hàng giả, để kịp thời xử lý các vấn đề phát sinh và giảm thiểu vi phạm. Điều này góp phần phát hiện và xử lý thật nghiêm các sai phạm, nhất là những sai phạm có tính phổ biến trong sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng, không rõ nguồn gốc xuất xứ. Chú trọng kiểm tra, xử lý các sai phạm trong các ngành hàng thiết yếu như xăng dầu, phân bón; các loại thực phẩm, đồ uống, thuốc lá (nhất là thuốc lá thế hệ mới); thực phẩm chức năng, thuốc chữa bệnh, mỹ phẩm, hàng thời trang, hàng điện tử…

Thứ năm, Bộ Công Thương sẽ phối hợp với các địa phương đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của cộng đồng và doanh nghiệp về tác hại của hàng giả, hàng nhái, từ đó thúc đẩy ý thức bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người tiêu dùng và doanh nghiệp.

Bà Nguyễn Minh Phương nhấn mạnh rằng, dù mô hình tổ chức có sự thay đổi, nhưng Bộ Công Thương vẫn sẽ giữ vai trò lãnh đạo chủ đạo, tiếp tục phát huy những kết quả đã đạt được trong suốt 6 năm hoạt động mô hình Tổng cục Quản lý thị trường và hơn 67 năm truyền thống của lực lượng quản lý thị trường.

"Dù lực lượng quản lý thị trường được tổ chức theo mô hình nào, chúng tôi cũng sẽ luôn duy trì vai trò chủ công, trở thành lực lượng nòng cốt trong công tác kiểm tra, kiểm soát thị trường, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người dân và doanh nghiệp. Công chức, người lao động quản lý thị trường, dù ở bất kỳ đơn vị nào, cũng sẽ luôn thể hiện bản lĩnh, trung kiên, sẵn sàng bảo vệ thị trường, phát huy tốt vai trò trong công tác kiểm tra, giám sát và xử lý vi phạm", bà Nguyễn Minh Phương khẳng định.

Phan Trang