Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng: Xây dựng ngưỡng thuế hợp lý cho hộ kinh doanh

Chiều 19/11, tiếp tục chương trình kỳ họp thứ 10, Quốc hội thảo luận tại hội trường về hai dự án Luật Quản lý thuế (sửa đổi) và Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi).

Giải trình, làm rõ các nội dung đại biểu Quốc hội quan tâm về Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi), Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng khẳng định, cơ quan soạn thảo sẽ tiếp thu tối đa ý kiến, tiếp tục hoàn thiện dự thảo luật theo hướng hỗ trợ người dân, bảo đảm công bằng, minh bạch, phù hợp thực tiễn.

Đối với biểu thuế lũy tiến từng phần, dự thảo hiện giảm từ 7 bậc xuống còn 5 bậc. Tuy nhiên, qua thảo luận tổ và tại hội trường, một số đại biểu đề nghị giữ nguyên 7 bậc như hiện hành. Bộ trưởng cho biết Bộ Tài chính sẽ phối hợp với các cơ quan của Quốc hội để tiếp tục nghiên cứu, đánh giá kỹ hơn cả hai phương án nhằm bảo đảm hài hòa lợi ích.

Tiếp thu ý kiến đại biểu, cơ quan soạn thảo đã rà soát toàn bộ các khoản thu nhập được miễn, giảm thuế, bảo đảm đồng bộ với các nghị quyết và luật mới ban hành thời gian gần đây, như Nghị quyết 57, Nghị quyết 68, Nghị quyết 71 và 72.

Theo ý kiến thẩm tra và đề xuất của nhiều đại biểu, dự thảo luật được chỉnh lý theo hướng có hiệu lực từ ngày 1/7/2026. Riêng đối với cá nhân kinh doanh, biểu thuế lũy tiến và các quy định liên quan đến tiền lương, tiền công, các khoản giảm trừ sẽ có hiệu lực từ ngày 1/1/2026 để đồng bộ với thời điểm áp dụng mức giảm trừ gia cảnh mới.

Thu thuế chuyển nhượng vàng miếng: Hạn chế tình trạng đầu cơ 

Về đề xuất thu thuế thu nhập cá nhân đối với chuyển nhượng vàng miếng, Bộ trưởng cho biết, nội dung này đã được rà soát, nghiên cứu kỹ lưỡng, trên cơ sở ý kiến của các bộ, ngành và cơ quan thẩm tra.

Dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) quy định thuế thu nhập cá nhân đối với chuyển nhượng vàng miếng sẽ được áp dụng với mức thuế suất 0,1% trên giá trị chuyển nhượng từng lần.

Về thời điểm áp dụng, Chính phủ sẽ tiếp tục cân nhắc kỹ lưỡng và báo cáo Quốc hội khi quyết định.

Bộ trưởng nhấn mạnh, mục tiêu lớn nhất của chính sách thuế này không phải là tăng thu ngân sách, mà là điều chỉnh hành vi giao dịch vàng, hạn chế tình trạng đầu cơ, tránh gây áp lực lên thị trường vàng và thị trường ngoại tệ.

"Thực tế thời gian qua cho thấy, khi thị trường vàng bị tác động bởi đầu cơ, chính người dân là đối tượng chịu ảnh hưởng nặng nề nhất do giá vàng biến động bất thường", Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng nói và nhấn mạnh, chính sách thuế này là một trong nhiều giải pháp nhằm góp phần ổn định thị trường vàng, và qua rà soát, không có tình trạng trùng thuế trong chính sách này.

Không giảm trừ gia cảnh theo vùng, miền

Về đề xuất áp dụng giảm trừ gia cảnh theo vùng miền, Bộ trưởng nêu rõ mức giảm trừ là một mức chung theo mặt bằng xã hội, không phân biệt nơi sinh sống, điều kiện tiêu dùng hay thu nhập cao – thấp.

Nếu quy định ngưỡng giảm trừ ở nông thôn thấp hơn đô thị thì sẽ vô hình trung đánh thuế vào nhóm có thu nhập thấp, điều kiện sống khó khăn. Bên cạnh đó, việc xác định một cá nhân đang sinh sống, làm việc ở đâu cũng rất phức tạp do sự dịch chuyển lao động liên tục; người nộp thuế và người phụ thuộc có thể ở nhiều địa điểm khác nhau.

“Nghe thì có vẻ hợp lý, nhưng thực hiện sẽ rất khó và không bảo đảm công bằng, minh bạch. Đây là lý do Chính phủ thống nhất không áp dụng giảm trừ gia cảnh theo vùng”, Bộ trưởng cho biết.

Thuế đối với hộ kinh doanh: Trọng tâm là bảo đảm công bằng

Về vấn đề hộ kinh doanh - nội dung nhận được nhiều ý kiến, Bộ trưởng cho biết phương pháp tính thuế cơ bản không thay đổi. Trước đây là thuế khoán (người kinh doanh tự xác định doanh thu), còn hiện nay là kê khai doanh thu. Việc chuyển sang kê khai giúp giảm thất thoát rất lớn, đặc biệt tại các khu vực kinh tế phát triển.

Về mức thu, Bộ trưởng khẳng định chính sách hiện nay có lợi hơn trước: “Trước đây doanh thu 100 triệu đồng/năm đã phải nộp thuế, nay nâng lên 200 triệu đồng, nên không thể nói rằng là chúng ta đang gây khó dễ cho các hộ kinh doanh”.

Tuy nhiên, ông cũng chia sẻ với quan điểm của nhiều đại biểu rằng yêu cầu quan trọng nhất là bảo đảm công bằng giữa các đối tượng nộp thuế. Lần sửa đổi này phải bảo đảm tương quan hợp lý giữa hộ kinh doanh và người làm công ăn lương.

“Chúng tôi xin tiếp thu đầy đủ để tiếp tục nghiên cứu, bảo đảm xác định được ngưỡng khởi điểm chịu thuế phù hợp cho hộ kinh doanh, phản ánh đúng thực tế hoạt động và bảo đảm sự công bằng giữa các nhóm người nộp thuế”, Bộ trưởng khẳng định.

Hải Giang